Udział może być przedmiotem czynności prawnej o charakterze rozporządzającym, w wyniku której następuje przede wszystkim jego zbycie w całości lub w części. Prawo do rozporządzenia udziałem przysługuje każdemu wspólnikowi i jest ono wykonywane indywidualnie, przy czym zapisy umowy spółki nie mogą wspólnika takiego prawa pozbawić, jednak może ono zostać w pewnych przypadkach ograniczone.
Umową, której przedmiotem jest rozporządzenie udziałem lub jego częścią jest przede wszystkim umowa sprzedaży. Możliwe jest jednak oczywiście, aby podstawą zbycia była umowa darowizny, zamiany czy inna umowa nienazwana, których postanowienia przewidywać będą taki obowiązek. Należy jednak pamiętać, że zgodnie z przepisem art. 180 Kodeksu spółek handlowych zbycie powinno być dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Jest to forma czynności prawnej zastrzeżona ad solemnitatem, a jej niezachowanie powoduje bezwzględną nieważność. Skuteczność prawidłowego przejścia udziałów zależy także od dokonania tzw. aktów staranności: zawiadomienia spółki o fakcie zbycia udziałów oraz przedstawienia dowodu dokonania takiej czynności. Zgodnie z unormowaniem art. 188 KSH po otrzymaniu informacji o zmianie udziałowca zarząd spółki z o.o. aktualizuje księgę udziałów oraz przekazuje do właściwego sądu rejestrowego podpisaną przez wszystkich członków zarządu nową listę wspólników, z wymienieniem liczby oraz wartości udziałów każdego z nich. Warto również zaznaczyć, że nabywca udziałów w terminie 14 dni powinien złożyć deklarację podatku od czynności cywilnoprawnych i opłacić 1% podatku liczonego od wartości nabytych udziałów.
Jak już wspomniałam wyżej prawo zbycia udziałów może zostać ograniczone, bowiem zgodnie z art. 182 § 1 KSH umowa spółki może uzależnić czynność tą od zgody spółki albo w inny sposób ograniczyć. Jeżeli zbycie udziału uzależnione jest od zgody spółki, zgoda taka musi być udzielona przez zarząd w formie pisemnej. Natomiast jeżeli zgody odmówiono, istnieje również możliwość uzyskania pozwolenia na zbycie od właściwego sądu rejestrowego, jednak sąd udzieli go tylko wtedy gdy istnieją ku temu ważne powody. W takim przypadku sąd rejestrowy wyznacza spółce termin w celu przedstawienia innego nabywcy. W razie braku porozumienia cenę nabycia i termin jej zapłaty ustala sąd rejestrowy na wniosek wspólnika lub spółki, po zasięgnięciu, w miarę potrzeby, opinii biegłego. Jeżeli wskazana przez spółkę osoba nie uiściła ceny nabycia w wyznaczonym terminie, wspólnik może rozporządzać swobodnie swoim udziałem, jego częścią lub ułamkową częścią udziału, chyba że nie przyjął oferowanej zapłaty.
