Rozbieżność linii orzeczniczej w zakresie wstrzymywania stypendium sportowego

Dzisiejszy artykuł poświęcony będzie stypendiom sportowym przyznawanym przez jednostki samorządu terytorialnego na podstawie art. 31 ustawy o sporcie. Problematyka ta poruszana jest kolejny raz na portalu, jednakże tym razem skupimy się na rozbieżności linii orzeczniczej sądów administracyjnych w tym zakresie.

Na samym początku przytoczmy kluczowy przepis dla omawianego zagadnienia:

Art. 31 ustawy o sporcie

1. Jednostki samorządu terytorialnego mogą ustanawiać i finansować okresowe stypendia sportowe oraz nagrody i wyróżnienia dla osób fizycznych za osiągnięte wyniki sportowe.
2. Stypendia lub nagrody dla trenerów prowadzących szkolenie zawodników osiągających wysokie wyniki sportowe w międzynarodowym współzawodnictwie sportowym lub w krajowym współzawodnictwie sportowym mogą być przyznawane przez jednostki samorządu terytorialnego i finansowane z budżetu tych jednostek.
3. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określa, w drodze uchwały, szczegółowe zasady, tryb przyznawania i pozbawiania oraz rodzaje i wysokość stypendiów sportowych, nagród i wyróżnień, o których mowa w ust. 1 i 2, biorąc pod uwagę znaczenie danego sportu dla tej jednostki samorządu terytorialnego oraz osiągnięty wynik sportowy.

W toku stosowania normy pojawiła się wątpliwość związana z możliwością wstrzymania świadczenia przez JST. Wojewódzkie Sądy Administracyjne (m.in. wyrok z dnia 24 sierpnia 2016 r. (VIII SA/Wa 1115/15)) stały na stanowisku, że ustawa o sporcie nie przyznaje kompetencji JST do wstrzymywania stypendiów sportowych. W wyrokach przedstawiane były 2 podstawy takiej argumentacji:

Pierwszą z nich jest treść art. 32 ustawy o sporcie:

3. Minister właściwy do spraw kultury fizycznej wstrzymujestypendium sportowe dla członka kadry narodowej, jeżeli zaniedbuje on realizację programu przygotowań, o którym mowa w ust. 1.
4. Przyznanie, wstrzymanie oraz pozbawienie stypendium sportowego następuje w drodze decyzji.

(…)

7. Minister właściwy do spraw kultury fizycznej określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb przyznawania, wstrzymywania i pozbawiania stypendiów sportowych dla członków kadry narodowej, podstawę i wysokość stypendium, czas, na jaki może zostać ono przyznane, uwzględniając sposób i terminy ich wypłacania, a także zajęte przez członka kadry narodowej miejsce we współzawodnictwie międzynarodowym.

Sądy uznały, że skoro w następnej jednostce redakcyjnej ustawodawca wprost umożliwił MSiT wstrzymanie stypendium, analogicznie zredagowałby przepis art. 31 u.s. w razie woli przyznania takiej kompetencji JST.

Drugą podstawą był art. 35 ustawy o sporcie kwalifikowanym:

1. Stypendia sportowe dla zawodników osiągających wysokie wyniki sportowe w międzynarodowym współzawodnictwie sportowym lub w krajowym współzawodnictwie sportowym mogą być przyznawane przez jednostki samorządu terytorialnego i finansowane z budżetów tych jednostek.
2. Organ, stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze uchwały, określa warunki i tryb przyznawania, wstrzymywania i pozbawiania stypendiów sportowych, o których mowa w ust. 1.

Ustawa o sporcie kwalifikowanym była aktem obowiązującym przed wejściem w życie ustawy o sporcie. Łącznie z ustawą o kulturze fizycznej regulowały porządek prawny obejmujący działalność w sporcie. Sądy zwracały uwagę, że w poprzednim stanie prawnym regulującym kwestie stypendiów sportowych, wprost została przyznana możliwość wstrzymania świadczenia. Jeżeli zatem w nowej ustawie o sporcie taka instytucja nie została uwzględniona w treści art. 31 u.s., należy uznać, że JST nie przysługuje prawo do wstrzymania stypendium sportowego na gruncie powyższego przepisu.

Nie ukrywam, ze taka argumentacja sądów przemawiała do mnie, na co wskazywałem w poprzednim artykule dotyczącym tej materii.

Życie bywa jednak przewrotne i wyżej omówiona linia orzecznicza została zakwestionowana przez Naczelny Sąd Administracyjny, czego on dał wyraz w wyroku z dnia 22 lutego 2018 r. (II GSK 3226/17). NSA w uzasadnieniu wskazał, że możliwe jest wprowadzenie do uchwały podjętej na podstawie art. 31 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie możliwości cofnięcia, a w istocie wstrzymania i następnie pozbawiania stypendium sportowego. Skoro organ stanowiący JST ma prawną możliwość uchwalania zasad pozbawiania stypendium, to ma też możliwość ustalenia zasad ich wstrzymywania. Jeżeli organ uchwałodawczy jednostki samorządu terytorialnego ma możliwość działania o szerszym zakresie (pozbawienia stypendium), to logicznym jest, że ma również możliwość działania o zakresie węższym tzn. wstrzymania stypendium.

W mojej ocenie nie do końca koresponduje to z logiką tworzenia prawa, przedstawioną w pierwotnej linii orzeczniczej, jednakże należy uszanować stanowisko NSA. Prawodawcy należy natomiast życzyć redagowania przepisów w sposób bardziej przejrzysty, który nie będzie pozostawiać wątpliwości w procesie stosowania prawa.