W dniu 9 grudnia 2019 r. Komitet Wykonawczy WADA przychylił się do rekomendacji złożonych przez Komitet WADA ds. Kontroli Zgodności i zastosował w stosunku do Rosyjskiej Agencji Antydopingowej czteroletni okres niezgodności ze Światowym Kodeksem Antydopingowym (dalej: Kodeks). Jakie są konsekwencje tej decyzji? O tym w dzisiejszym blogu.
Okoliczności
W pierwszej kolejności warto przypomnieć, że problemy z RUSADĄ Światowa Agencja Antydopingowa ma od dawna. W roku 2015 światło dzienne ujrzał raport profesora Richarda McLarena, wskazujący na systematyczny i sponsorowany odgórnie proces stosowania dopingu w trakcie i po Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Soczi 2014. W efekcie RUSADA została uznana za niespełniającą wymogów Kodeksu, co wiązało się z wprowadzaniem sankcji i ograniczaniem udziału rosyjskich sportowców na imprezach międzynarodowych. We wrześniu 2018 r., WADA stwierdziła „zgodność z Kodeksem” RUSADA pod określonymi warunkami. Ponieważ zachodziły podejrzenia fałszowania i manipulowania danymi dotyczącymi rosyjskich sportowców, najistotniejszym wymogiem było dostarczenie autentycznych wyników badan i testów przeprowadzanych przez RUSADA.
Owe wyniki były dla WADA niezbędne do: 1) finalnego sformułowania zarzutów i ustalenia osób odpowiedzialnych za dopuszczanie dopingu wśród sportowców z Rosji, 2) pociągnięcie do odpowiedzialności sportowców, którzy dopuścili się stosowania dopingu, 3) oczyszczenie z podejrzeń sportowców niewinnych.
Konsekwencje
Ponieważ wskazany powyżej obowiązek nie został zrealizowany, Komitet WADA ds. Kontroli Zgodności wystąpił do Komitetu Wykonawczego WADA z propozycjami sankcji, które spotkały się z pełną akceptacją. Na skutek decyzji, w ciągu najbliższych 4 lat:
1) rosyjscy przedstawiciele nie mogą być członkami organów, komitetów, zarządów, któregokolwiek z sygnatariuszy Kodeksu;
2) rosyjscy przedstawiciele nie mogą brać udziału w Głównych Wydarzeniach Sportowych, przez które należy rozumieć: a) Młodzieżowe Igrzyska Olimpijskie (letnie i zimowe); b) Igrzyska Olimpijskie i Paraolimpijskie (letnie i zimowe); c) wszelkie inne wydarzenia sportowe o porównywalnym zasięgu np. Mistrzostwa Świata organizowane lub sankcjonowane przez dowolnego sygnatariusza Kodeksu;
3) Rosja nie może organizować lub ubiegać się o organizację Głównych Wydarzeń Sportowych;
4) jeżeli sygnatariusz Kodeksu przyznał już Rosji organizację Głównego Wydarzenia Sportowego, musi anulować swój wybór, chyba że jest to prawnie lub praktycznie niemożliwe. Dodatkowo, bez względu na 4-letni okres kary, Rosja nie może organizować Igrzysk Olimpijskich i Paraolimpijskich w 2032 r.;
5) rosyjska flaga nie może być użyta podczas któregokolwiek z Głównych Wydarzeń Sportowych;
6) członkowie organów Rosyjskiego Komitetu Olimpijskiego i Rosyjskiego Komitetu Paraolimpijskiego nie mogą brać udziału w żadnym Głównym Wydarzeniu Sportowym;
7) rosyjscy sportowcy mogą uczestniczyć w Głównych Wydarzeniach Sportowych, jeżeli będą w stanie wykazać m.in., że nie są w żaden sposób powiązani z rosyjskim zinstytucjonalizowanym systemem dopingowym, nie figurują w raporcie McLarena, nie ma w stosunku do nich żadnych potwierdzonych informacji o stosowaniu dopingu lub manipulowaniu wynikami badań, a także przeszli obowiązkowe badania antydopingowe związane z daną imprezą sportową.
Ponadto, na RUSADĘ został nałożony obowiązek pokrycia kosztów dochodzenia prowadzonego od stycznia 2019 r. oraz grzywna w wysokości albo 10% rocznego dochodu albo 100.000 USD (w zależności, która kwota będzie niższa). Należności muszą zostać uiszczone przed upływem 4-letniego okresu kary.
Odwołanie
RUSADA na podstawie art. 10.4.1. Międzynarodowego Standardu Zgodności Sygnatariuszy z Kodeksem[1] uprawniona jest do złożenia odwołania w terminie 21 dni od dnia otrzymania decyzji. Wówczas spór zostanie przekazany do postępowania mediacyjnego prowadzonego w ramach Trybunału Arbitrażowego ds. Sportu w Lozannie.
10.4.1. If the Signatory wishes to dispute the asserted non-compliance and/or the proposed Signatory Consequences and/or the proposed Reinstatement conditions, then (in accordance with Article 23.5.6 of the Code) it must notify WADA in writing within twenty-one days of its receipt of the notice from WADA. WADA shall then file a formal notice of dispute with CAS, and the dispute will be resolved by the CAS Ordinary Arbitration Division in accordance with the CAS Code of Sports-related Arbitration and Mediation Rules and this International Standard for Code Compliance by Signatories (and in the case of conflict between them, the latter shall prevail). (…)
Wnioski
Stanowcze kroki podjęte przez WADA nie są zaskoczeniem. Rosyjska Agencja Antydopingowa kilkukrotnie dostała szanse na samodzielne uporanie się z problemem dopingowym. Ponadto przyjęła na siebie określone zobowiązania w zamian za warunkowe „przywrócenie zgodności” z Kodeksem. Uchybienie warunkom musiało prowadzić do sankcji.
Na uwagę zasługuje przy tym sposób w jaki ograniczenia zostały nałożone. Skierowane są bowiem głownie w instytucje i władze właściwych, krajowych organów, umożliwiając jednocześnie starty sportowcom, którzy będą w stanie udowodnić swoją niewinność. Taka rekomendacja została zawarta we wnioskach Komitetu WADA ds. Kontroli Zgodności i cieszy fakt, że Komitet Wykonawczy WADA się do niej przychylił.
[1] International Standard for Code Compliance by Signatories (ISCCS), dostęp:
https://www.wada-ama.org/en/resources/code-compliance/international-standard-for-code-compliance-by-signatories-isccs
