Przedawnienie roszczeń o odszkodowanie z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania

22.04.2014, 09:50

Jak stanowią bezwzględnie obowiązujące przepisy kodeksu cywilnego, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu, natomiast strony stosunków prawnych nie są uprawnione do samodzielnego regulowania czy to długości samych terminów przedawnienia, czy też początku ich biegu. Upływ terminu przedawnienia powoduje, że dłużnik może uchylić się od spełnienia świadczenia podnosząc zarzut. Niekiedy zdarza się jednak, że kwestia ustalenia momentu, od którego termin przedawnienia rozpoczyna swój bieg nie jest na pierwszy rzut oka jednoznacznie rozstrzygalna.

Zgodnie z regułą ogólną, statuowaną w art. 120 §1 k.c., bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Ustalenie momentu wymagalności nie nastręcza problemów w przypadku roszczeń o charakterze terminowym – można go bowiem dochodzić na drodze sądowej od dnia następującego po terminie spełnienia świadczenia. W dalszej części przywołanego przepisu uregulowana została sprawa roszczeń bezterminowych. Jeśli ich wymagalność zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Może się zatem w praktyce zdarzyć, że roszczenie ulegnie przedawnieniu zanim jeszcze wierzyciel zdecyduje się na wezwanie dłużnika do spełnienia świadczenia, nie mówiąc już o późniejszym wytoczeniu powództwa przed sądem. Ma to na celu ochronę dłużnika przed długotrwałym stanem niepewności co do swojej sytuacji prawnej, co miałoby miejsce, gdyby to wierzyciel decydował o początku biegu przedawnia.

Charakter bezterminowy będą miały co do zasady roszczenia o zapłatę odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania. Najwcześniejszym możliwym terminem na wezwanie dłużnika do spełnienia takiego świadczenia będzie moment powstania roszczenia, muszą zatem najpierw zajść wszystkie konieczne przesłanki, w tym szkoda. Nie zawsze będzie jednak tak, że datę powstania szkody będzie można ustalić według chwili nienależytego wykonania zobowiązania. Dalsze wątpliwości powziął jeden z sądów okręgowych, przedstawiając pytanie prawne Sądowi Najwyższemu – kiedy mianowicie termin przedawnienia rozpoczyna swój bieg, jeśli wady, np. obiektu budowlanego, rodzące w konsekwencji odpowiedzialność odszkodowawczą, ujawniły się wiele lat po wykonaniu zobowiązania? Czy element świadomości wierzyciela co do wyrządzonej szkody ma jakiekolwiek znaczenie, czy wystarczający jest jedynie obiektywy fakt jej wystąpienia? W dotychczasowym dorobku Sądu Najwyższego przeważał wprawdzie pogląd, że świadomość wierzyciela jest nieistotna, jednak nie był to jedyny pogląd.

W związku z powyższym, w dniu 22 listopada 2013 r. (sygn. akt. III CZP 72/13) Sąd Najwyższy podjął uchwałę, w której stwierdził, że termin przedawnienia roszczenia o zapłatę odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania rozpoczyna swój bieg od dnia wystąpienia szkody pozostającej w związku przyczynowym z tym zdarzeniem.

20.11.2024, 06:00

Zmiany w uchwale o członkostwie w PZPN

читать далее
13.11.2024, 07:00

Transparentność w polskim sporcie

читать далее

У вас есть вопросы?

Позвоните по телефону +48 71 794 77 83

На веб-сайте используются файлы cookie, которые необходимы для комфортного использования веб-сайта. Вы можете изменить настройки файлов cookie в своем браузере в любое время. ×