Opóźnienia w otrzymaniu dotacji? Trudności w znalezieniu sponsora lub jego utrata? Nieterminowe wpłaty składek członkowskich? Za niskie dochody z własnej działalności? W efekcie przynajmniej czasowe problemy w regulowaniu swoich bieżących zobowiązań. Z takimi problemami często borykają się kluby sportowe działające w formie stowarzyszenia rejestrowego, zwłaszcza te mniejsze i dysponujące niewielkim budżetem. Rozwiązaniem problemu pozwalającym na zachowanie płynności finansowej może być tytułowa pożyczka.
Wymogi statutu klubu sportowego
Przed zaciągnięciem pożyczki organizacja powinna dokładnie przeanalizować swój statut. Może się bowiem zdarzyć, że zaciągnięcie różnego rodzaju zobowiązań, w tym więc również pożyczek obarczone jest pewnymi ograniczeniami. Do najczęściej spotykanych mogą należeć zwłaszcza uzyskanie zgody innego organu na zaciągnięcie zobowiązania lub podjęcie decyzji o zaciągnięciu zobowiązania przez uprawniony organ kwalifikowaną większością.
Kto może udzielić pożyczki klubowi sportowemu?
Katalog potencjalnych pożyczkodawców jest szeroki i znacznie wykracza poza typowe instytucje zajmujące się udzielaniem pożyczek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Pożyczki może udzielić klubowi sportowemu w szczególności członek klubu, członek zarządu, inna osoba zupełnie z klubem niezwiązana czy nawet inna organizacja.
Zawierając umowę pożyczki z członkiem zarządu należy przy tym pamiętać o szczególnych zasadach reprezentacji klubu. Zasady te mają swoje źródło w art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 roku – Prawo o stowarzyszeniach, który stanowi, że: w umowach między stowarzyszeniem a członkiem zarządu oraz w sporach z nim stowarzyszenie reprezentuje członek organu kontroli wewnętrznej wskazany w uchwale tego organu lub pełnomocnik powołany uchwałą walnego zebrania członków (zebrania delegatów).
Wymogi formalne umowy pożyczki
Umowa pożyczki jest uregulowana w art. 720 i następnych ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny ( Dz. U. z 2023 r. poz. 1610).
Dla ważności umowy pożyczki nie jest konieczne dochowanie formy pisemnej. Ustawodawca zastrzegł jedynie, że umowa pożyczki, której wartość przekracza 1000 zł, wymaga zachowania formy dokumentowej. Forma dokumentowa zastrzeżona jest tylko dla celów dowodowych. Do zachowania dokumentowej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie.
W umowie pożyczki w szczególności powinny znaleźć się następujące kwestie:
- kwota udzielanej pożyczki;
- oprocentowanie;
- zasady wypłaty pożyczki (przelew/gotówka, wskazanie numeru konta pożyczkobiorcy, termin przekazania środków);
- zasady zwrotu pożyczki (przelew/gotówka, wskazanie numeru konta pożyczkodawcy, termin zwrotu);
- zabezpieczenie pożyczki.
Podatek od czynności cywilnoprawnych i ewentualne zwolnienia od jego zapłaty
Umowy pożyczki pieniędzy co do zasady podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych zgodnie z ustawą z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2023 r., poz. 170). Należny podatek wynosi 0,5% kwoty pożyczki, a jego uiszczenie obciąża pożyczkobiorcę. Deklarację podatkową w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych należy złożyć na formularzu PCC‑3 naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu ze względu na siedzibę pożyczkobiorcy w terminie 14 dni od zawarcia umowy pożyczki. Również w terminie 14 dni od zawarcia umowy należy wpłacić podatek na konto bankowe tego urzędu.
Biorący pożyczkę klub sportowy w niektórych sytuacjach będzie mógł skorzystać ze zwolnienia podatkowego i nie zapłacić podatku od czynności cywilnoprawnych.
Zwolnienie podatkowe będzie przysługiwać klubowi sportowemu przede wszystkim wtedy, jeśli całkowita kwota pożyczki nie przekracza 1000 zł (art. 9 pkt 10 lit. d ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).
Bez względu na wysokość pożyczki od zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych będzie zwolniony także klub sportowy posiadający status organizacji pożytku publicznego. Klub sportowy mający taki status musi jednak dodatkowo przeznaczyć pożyczkę w całości na nieodpłatną działalność pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Podsumowując, klub sportowy działający w formie stowarzyszenia w niektórych przypadkach może rozważyć pożyczkę jako dodatkowe źródło finansowania. Zwłaszcza w sytuacjach, gdy dopiero oczekuje na wpływy ze swoich stałych źródeł, a sytuacja wymaga uregulowania bieżących zobowiązań. Wtedy taka pożyczka może stanowić dla klubu „pomost finansowy” pozwalający zachować odpowiednią kondycję finansową.
