W związku ze zbliżającym się terminem 13 kwietnia 2020 r., który dla większości spółek handlowych jest ostatnim dniem na zgłoszenie beneficjentów rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR), pojawia się coraz więcej pytań dotyczących funkcjonowania tego rejestru. Na jedno z nich chciałby odpowiedzieć w dzisiejszym wpisie.
Część ze spółek, chcących dokonać wpisu swoich beneficjentów rzeczywistych do CRBR, ze względu na skomplikowaną strukturę własnościową, a w konsekwencji niemożliwość ustalenia beneficjentów rzeczywistych zgodnie z wytycznymi ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, decyduje się na skorzystanie z możliwości wpisania do CRBR jako beneficjenta osoby fizycznej zajmującą wyższe stanowisko kierownicze. W takiej sytuacji najczęściej pojawia się pytanie o to czy takimi osobami są jedynie członkowie zarządu, czy również inne osoby pracujące w spółce (przecież kierownik to nie to samo co członek zarządu).
Częściowo z pomocą w odpowiedzi na to pytanie przychodzi definicja zawarta w art. 2 ust. 2 pkt 9 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, zgodnie z którą wyższą kadrą zarządzającą są członkowie zarządu, dyrektorzy lub pracownicy instytucji obowiązanej posiadającej wiedzę z zakresu ryzyka prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu związani z działalnością instytucji obowiązanej oraz podejmującego decyzje mające wpływ na to ryzyko. W tej definicji obok członków zarządu i dyrektorów (trudno powiedzieć czy chodzi tu o dyrektorów w ujęciu wewnętrznej struktury spółki czy dyrektorów w ujęciu prawnym, jak np. dyrektor przedsiębiorstwa państwowego czy dyrektor z rady dyrektorów prostej spółki akcyjnej) postawiono pracowników. Takie wskazanie sugeruje, że nie tylko członkowie zarządu powinni być wpisywani do CRBR.
Kwestię tą precyzuje jeszcze bardziej Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniająca rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE, którą implementuje ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowania terroryzmu. Zgodnie z jej art. 3 pkt 12 określenie „kadra kierownicza wyższego szczebla” oznacza dyrektora lub pracownika mających wystarczającą wiedzę na temat ekspozycji danej instytucji na ryzyko związane z praniem pieniędzy oraz finansowaniem terroryzmu oraz wystarczająco wysokie stanowisko, by podejmować decyzje mające wpływ na ekspozycję danej instytucji na ryzyko; nie jest wymagane by taka osoba była członkiem zarządu.
Zgodnie z powyższym należy stwierdzić, że aby zajmować wyższe stanowisko kierownicze, uprawniające do wpisania do CRBR nie jest konieczne bycie członkiem zarządu spółki kapitałowej. Beneficjentem rzeczywistym może okazać się również pracownik posiadający wystarczającą wiedzę o działaniu spółki np. dyrektor generalny lub główny księgowy.
