Paweł Zarzeczny w jednym ze swoich felietonów wskazał, że ,,o wielkości każdego miasta świadczą dwie rzeczy: muzea i stadiony. Madryt to Real, ale i Prado, z genialnymi malunkami Boscha i Velazqueza. Londyn to z kolei Gabinet Figur Woskowych, no i Wembley! Barcelona ma Camp Nou, ale i kamieniczki Gaudiego, bajeczne. Rzym? No przecież Colosseum (jedyne zresztą, co przetrwało po Imperium, jest właśnie stadionem). A Mediolan? To przecież San Siro i La Scala! Świątynia Muzyki i Świątynia Futbolu”[1].
Infrastruktura sportowa stanowi nieodzowny element w procesie rozwoju sportu, a kształcenie kadry zawodniczej oraz trenerskiej musi iść w parze z formowaniem się zaplecza bazowego. Oczywiście oprócz przede wszystkim przepisów prawa powszechnego, które regulują szczegółowo proces inwestycyjny budowy obiektów sportowych, występują w tym zakresie także regulacje poszczególnych federacji sportowych. Tego rodzaju normy wpisują się w szeroko rozumiany system licency jny danego związku. Pomimo że ustawodawca zrezygnował z wyraźnego przyznania polskim związkom sportowym kompetencji do wprowadzenia systemu licencjonowania klubów, zawodników, trenerów lub sędziów, ustanowienie licencji i określenie wymogów koniecznych do jej uzyskania przez podmioty chcące uczestniczyć we współzawodnictwie sportowym jest nadal dopuszczalne i wynika z wykonywania prawa wyłącznego do ustanawiania reguł organizacyjnych przez polskie związki sportowe. Prosty równanie: chcesz utrzymać licencję – musisz spełnić określone wymagania.
Ostatnio w mediach głośnym tematem była sytuacja związana z PGE Ekstraligą, gdzie w Krośnie przerwane zostały zawody po dziewięciu wyścigach ze względu na zły stan toru. Działacze z Krosna, nie byli w stanie doprowadzić owalu do stanu pełnej używalności, przez co przegrali ze Stalą Gorzów 26:28. Wszystko przez ogromne koleiny, które mogły wytrącać zawodników z równowagi i powodować upadki. Zgodnie z tym, co przewidywali wszyscy interesujący się żużlem kilka dni temu Główna Komisja Sportu Żużlowego poinformowała o zwieszeniu licencji toru w Krośnie.
Spójrzmy zatem na postanowienia regulacji wewnętrznych Polskiego Związku Motorowego w przedmiocie torów dla zawodów motocyklowych na żużlu.
Zgodnie z art. 402 ust.1 Regulaminu Torów Dla Zawodów Motocyklowych Na Żużlu (dalej jako: Regulamin Torów):
,,Przy projektowaniu budowie, przebudowie oraz eksploatacji torów żużlowych obowiązują przepisy regulaminu Międzynarodowej Federacji Motocyklowej (FIM): "Normy dla Torów do Wyścigów Torowych (STRC)", przy czym w odniesieniu do torów, na których rozgrywane są zawody krajowe, ligowe oraz międzynarodowe wpisane do kalendarza FIM lub FIM Europa nie będące zawodami FIM i FIM Europe obowiązują dodatkowo uzupełnienia i zmiany określone ww. regulaminie oraz regulaminach organizacyjnych poszczególnych lig”. Z kolei sposób przygotowania toru jest określony w Załączniku A do Regulaminu Toru.
Zgodnie z art. art. 403 ust. 1 Regulaminu Torów ,,Tor nie może być używany do zawodów i treningów, dopóki nie będzie zbadany przez weryfikatora i licencjonowany przez GKSŻ. GKSŻ uwzględnia w procesie weryfikacji i licencjonowania toru zgłoszone przez SE uwagi w zakresie infrastruktury obiektu sportowego, na którym zlokalizowany jest tor klubu Ekstraligi”. Kolejne postanowienie tego regulaminu stanowi, że każdy tor musi posiadać książkę toru, wg wzoru zatwierdzonego przez GKSŻ, a wszelkie zalecenia sędziego wpisane do książki toru muszą być wykonane przez klub przed następnymi zawodami. W innym przypadku klub będzie podlegał karze dyscyplinarnej. GKSŻ i SE przekazują sobie wzajemnie wpisy do książek torów.
Regulamin torów określa ponadto w szczególności: skład nawierzchni toru, jego nachylenie, wymogi dotyczące band pneumatycznych, strefy bezpieczeństwa oraz tego, co może znajdować się wewnątrz toru, a także szczegółowe postanowienia związane z pozostałymi elementami infrastruktury stadionu.
Tor musi być w regulaminowym stanie w czasie określonym dla danego rodzaju zawodów. Czas oraz procedura odbioru toru zawarte są w Załączniku C do Regulaminu Toru.
Zgodnie z załącznikiem A do Regulaminu Toru, w każdym przypadku, przygotowując tor do zawodów, organizator uwzględnia prognozy pogody publikowane przez portal yr.no, meteo.icm.edu.pl oraz wunderground.com, na 96, 72, 48 i 24 godziny przed godziną zawodów oraz panujące rzeczywiste warunki atmosferyczne w dniach poprzedzających dzień meczu, a w szczególności na 72, 48, 24 i 12 godzin przed godziną zawodów i realizuje taki sposób przygotowania toru w oparciu na najbardziej niekorzystną prognozę, aby rozegranie zawodów było jak najbardziej prawdopodobne. Przy wykonywaniu powyższych obowiązków nie uwzględnia się innych prognoz pogody niż wymienione w przepisie.
Jak wygląda przygotowanie toru w dniu zawodów?
- Sprawdzić prognozę pogody w celu zastosowania właściwej procedury przygotowania toru (patrz: uwagi poniżej). Założyć należy, że pełne przygotowanie toru o długości 360 metrów zajmie około 3 godzin (bronowanie, równanie, ubijanie, kołowanie, nawilżenie, ubijanie, równanie). W przypadku zawodów na które wyznaczony jest Komisarz Toru czynności przygotowania toru do zawodów wykonuje się w jego obecności.
- Wykonać czynności jak niżej z zachowaniem poniższej kolejności:
- bronowanie toru: a) kołowanie z broną w poprzek toru, b) bronowanie wzdłuż toru w celu wyrównania, rozprowadzenia nawierzchni,
- wlać odpowiednią ilość wody – najlepiej sprawdzić w następujący sposób: zgnieść w ręce nawierzchnię, nie może się rozsypać, ani też zbić się w „plastelinowatą”, zwięzłą bryłę,
- ponowne bronowanie wzdłuż toru w celu wymieszania nawierzchni z wodą,
- kołowanie z szyną prostą w poprzek toru,
- rozprowadzenie nawierzchni wzdłuż toru szyną prostą,
- nawilżenie toru,
- ubijanie walcem kołowym lub polewaczką, „koło w koło” nie omijając żadnego centymetra nawierzchni.
W zależności od potrzeb, zabieg wykonać dwukrotnie, przed drugim ubijaniem - jeśli trzeba - uzupełnić nawilżenie nawierzchni. Po powyższych zabiegach, tor jest właściwie przygotowany, należy utrzymywać wilgoć nawierzchni poprzez polewanie w zależności od pogody, wiatru, słońca w różnych miejscach zacienionych, nie zacienionych, itd.
W dalszej części wskazanego załącznika znajdziemy m.in. instrukcję jaka jest procedura odbioru toru w przeddzień zawodów, na 8, 6, 4, 2 godziny do rozpoczęcia, 60 minut do rozpoczęcia.
Przepisy dyscyplinarne znajdziemy z kolei w: Załączniku nr 3 do Regulaminu dyscyplinarnego PZM Szczegółowe przepisy dyscyplinarne w sporcie żużlowym PRZEPISY DYSCYPLINARNE SPORTU ŻUŻLOWEGO (dalej jako: Regulamin dyscyplinarny).
Kary i środki dyscyplinarne zostały określone w art. 304-305 Regulaminu dyscyplinarnego. Zgodnie z jego art. 305 ust. 6 środek dyscyplinarny w postaci zawieszenia licencji danego rodzaju powoduje w okresie zawieszenia skutki tożsame z brakiem danej licencji.
Art. 316 pkt 18 lit. f Regulaminu dyscyplinarnego stanowi, że za nieregulaminowy stan toru stwierdzony przez sędziego zawodów w czasie zawodów, w wyniku czego nastąpiła przerwa w zawodach, a tor nie został dostosowany do wymogów regulaminowych w czasie łącznym do pół godziny od momentu przerwania zawodów: f1) w przypadku zawodów ligowych: - walkower dla drużyny przyjezdnej ogłoszony niezwłocznie przez sędziego lub Jury Zawodów, kara przyznania jednego ujemnego punktu meczowego, zawieszenie licencji toru na 4 tygodnie od daty odwołanych zawodów (ponowne wydanie licencji musi poprzedzić inspekcja i weryfikacja toru), zawieszenie licencji kierownika zawodów, kara pieniężna od 75000 do 100000 zł oraz odszkodowanie w wymiarze określonym w przepisach dotyczących walkowera zawartych w regulaminie rozgrywek ligowych na dany rok.
Dla przypomnienia: zasady postępowania konieczne do zapewnienia bezpieczeństwa imprez masowych, warunki bezpieczeństwa imprez masowych, zasady i tryb wydawania zezwoleń na przeprowadzanie imprez masowych określa ustawa z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 616).
[1] (http:// www.polskatimes.pl/artykul/165004,krotko-i-na-temat-pawel-zarzeczny,id,t.html 2016).
