W jednym o ostatnich blogów pisałem o obaleniu domniemania dobrej wiary przy rozpatrywaniu przez sądy zasiedzenia służebności przesyłu.
Wskazywałem tam, że „poprawność prowadzenia inwestycji z punktu widzenia prawa budowlanego nie ma wpływu na kwalifikację posiadania z punktu widzenia dobrej lub złej wiary.” (por. Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 7 maja 2014 r., II CSK 472/13).
Okazuje się jednak, że w konkretnych przypadkach domniemanie dobrej wiary może zostać obalone na podstawie przeprowadzonych w sprawie dowodów w postaci dokumentacji budowlanej właśnie.
Ale po kolei. W sprawie z wniosku przedsiębiorstwa przesyłowego o zasiedzenie służebności przesyłu rozpoznanej przez Sąd Okręgowy w Nowym Sączu jako sąd drugiej instancji Sąd ten dokonał następującej analizy (zob. postanowienie Sądu Okręgowego w Nowym Sączu, Wydział III Cywilny Odwoławczy z dnia 23 grudnia 2014r., sygn. akt III Ca 650/14, źródło: Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych).
„W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy ustalając, iż wnioskodawca i jego poprzednicy prawni posiadali przedmiotową nieruchomość uczestnika w zakresie korzystania z posadowionych na niej urządzeń energetycznych, przyjął iż objęcie posiadania nastąpiło w dniu 25 marca 1988 r. Było ono dokonane w dobrej wierze, a podstawą do stwierdzenia tego miała być decyzja z dnia 15 grudnia 1984 r. zatwierdzająca plan realizacyjny budowy dwóch linii energetycznych wraz z wydaniem pozwolenia na budowę tych urządzeń.(…) Decydujące znaczenie ma istnienie dobrej bądź złej wiary w momencie przeprowadzenia inwestycji i objęcia w posiadanie nieruchomości (służebności) oraz wynikające z przepisu art. 7 k.c. domniemanie dobrej wiary posiadacza. Istotna przy tym będzie jedynie dobra wiara na początku okresu posiadania prowadzącego do zasiedzenia. Jej utrata w czasie trwania posiadania nie ma dla zasiedzenia znaczenia.” Przy czym jak wskazywał sąd drugiej instancji „Rozstrzygnięcie zasadności przywołanego poglądu miałoby znaczenie, gdyby wnioskodawca wykazał, iż wspomniana decyzja administracyjna faktycznie została wydana i stała się ostateczna. Z tego zdarzenia bowiem wywodzono domniemanie istnienia uprawnienia do dysponowania gruntem w celu wybudowania wspomnianej linii przesyłowej. Tymczasem do akt dołączono jedynie kserokopię decyzji z dnia 5 grudnia 1984 r., która w ogóle nie zawiera adnotacji o jej ostateczności. Kserokopia ta nie została też potwierdzona za zgodne z oryginałem. W takiej sytuacji, gdy uczestnik kwestionował okoliczności mające wynikać z faktu wydania tej decyzji, brak było podstaw do przyjęcia, że decyzja ta została doręczona poprzednikowi uczestnika, a tym samym stała się ostateczną. Nie można więc twierdzić, że Sąd orzekający w niniejszej sprawie jest związany wspomnianym rozstrzygnięciem należącym do kompetencji organów administracyjnych. Tym samym nie jest uprawnione wnioskowanie, że z faktu wydania tej decyzji wynika istnienie prawa poprzednika wnioskodawcy do dysponowania nieruchomością w celu budowy linii przesyłowej. Żaden inny dowód na tę okoliczność nie został bowiem przedstawiony. Powyższe odmienne ustalenia poczynione przez Sąd Okręgowy prowadzą do wniosku, że objęcie nieruchomości w posiadanie nie nastąpiło w warunkach dobrej wiary. Zważywszy na to, że termin zasiedzenia w przypadku posiadania służebności w złej wierze wynoszący 30 lat jeszcze nie upłynął, brak było podstaw do uwzględnienia wniosku. Uzasadniało to zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez oddalenie wniosku.”
Jest to dość interesujące podejście Sądu do kwestii domniemania dobrej wiary i jego obalenia w kontekście zasiedzenia służebności przesyłu, tym bardziej, iż ostatnio coraz częściej sądy niejako „z automatu” przyjmują, iż zasiedzenie służebności, która zaczęła być wykonywana przez przedsiębiorstwo przesyłowe z dniem 1 lutego 1989 r. następowało w dobrej wierze.
