Właściwość organów dyscyplinarnych w polskiej piłce nożnej
Przedmiotem dzisiejszego wpisu będą przepisy zawarte w „ROZDZIALE II. WŁAŚCIWOŚĆ ORGANÓW DYSCYPLINARNYCH” Regulaminu Dyscyplinarnego Polskiego Związku Piłki Nożnej (dalej: RD PZPN). Postępowanie dyscyplinarne w polskiej piłce nożnej jest dwuinstancyjne. Jest prowadzone przez organy dyscyplinarne I i II instancji i właśnie w rzeczonych przepisach wskazano podział kompetencyjny tychże organów, z uwzględnieniem podziału na organy PZPN i wojewódzkich związków piłki nożnej.
Jak wygląda ten podział w I instancji? Opiera się on na właściwości miejscowej i rzeczowej, co odzwierciedla art. 121 RD PZPN:
Art. 121
Organy I instancji
§ 1. Organami dyscyplinarnymi właściwymi do orzekania w sprawach dyscyplinarnych w I instancji są:
1) zarząd klubu lub inny organ dyscyplinarny klubu – w stosunku do własnych zawodników i działaczy piłkarskich w zakresie określonym dopuszczalnymi regulacjami regulaminu kar i nagród klubu oraz w stosunku do kibiców za przewinienia dyscyplinarne, popełnione w związku z meczem.
2) właściwa miejscowo komisja dyscyplinarna wojewódzkiego związku piłki nożnej[1] – w stosunku do klubów, zawodników, sędziów, trenerów, członków sztabu medycznego, obserwatorów, delegatów oraz działaczy piłkarskich w zakresie przewinień dyscyplinarnych, popełnionych na szczeblu rozgrywek wojewódzkiego związku piłki nożnej,
3) właściwy organ dyscyplinarny Spółki Ekstraklasa S.A.[2] - w stosunku do klubów, zawodników, sędziów, trenerów, członków sztabu medycznego oraz działaczy piłkarskich w zakresie przewinień dyscyplinarnych, popełnionych na szczeblu rozgrywek, prowadzonych przez spółkę Ekstraklasa S.A. z zastrzeżeniem treści art. 124,
4) Komisja Dyscyplinarna Polskiego Związku Piłki Nożnej – we wszystkich sprawach nie zastrzeżonych na rzecz organów, wskazanych w pkt 1-3, a w szczególności:
a) przewinień dyscyplinarnych, określonych w art. 104 Regulaminu (niewykonywanie orzeczeń), art. 79 Regulaminu (korupcja czynna i bierna), art. 80 Regulaminu (zaniechanie zawiadomienia o korupcji lub match -fixingu w piłce nożnej), art. 107 Regulaminu (match-fixing i niedozwolone zakłady bukmacherskie),
b) przewinień dyscyplinarnych kibiców, o których mowa w art 148 §1 pkt 2 Regulaminu w związku z rozgrywkami, organizowanymi przez Polski Związek Piłki Nożnej.
§ 2. Na zasadach określonych przez Zarząd Wojewódzkiego Związku Piłki Nożnej – WZPN może przekazać część swoich uprawnień dyscyplinarnych podległym mu jednostkom organizacyjnym (w szczególności: oddziałom, delegaturom, podokręgom). Przekazanie uprawnień o którym mowa w zdaniu pierwszym nie może dotyczyć przewinień uregulowanych w art. 104.
§ 3. Na zasadach określonych w Statucie zarząd klubu może przekazać część swoich uprawnień dyscyplinarnych powołanemu lub wskazanemu przez klub wewnętrznemu organowi dyscyplinarnemu. Orzeczenia takiego organu muszą być zatwierdzone przez klub.
A teraz organy II instancji i ich kompetencje wg RD PZPN:
Art. 122
Organy II instancji
§ 1. Organami dyscyplinarnymi właściwymi do orzekania w II instancji w sprawach odwołań od orzeczeń organów I instancji są:
1)komisja dyscyplinarna wojewódzkiego związku piłki nożnej – od orzeczeń klubów, uczestniczących w rozgrywkach na szczeblu wojewódzkiego związku piłki nożnej,
2)Komisja Dyscyplinarna Polskiego Związku Piłki Nożnej – od orzeczeń klubów, uczestniczących w rozgrywkach na szczeblu I i II ligi;
3)Organ dyscyplinarny Spółki Ekstraklasa S.A. – od orzeczeń klubów uczestniczących w rozgrywkach prowadzonych przez tę spółkę,
4)komisja odwoławcza wojewódzkiego związku piłki nożnej – od orzeczeń komisji dyscyplinarnej wojewódzkiego związku piłki nożnej, o których mowa w art. 121 § 1 pkt 2 Regulaminu oraz od orzeczeń organów dyscyplinarnych podległych jednostek organizacyjnych WZPN (w szczególności: oddziałów, delegatur, podokręgów),
5)Najwyższa Komisja Odwoławcza – od orzeczeń Komisji Dyscyplinarnej Polskiego Związku Piłki Nożnej, organu dyscyplinarnego spółki Ekstraklasa, Komisji ds. Licencji Klubowych, Komisji ds. Futsalu i Piłki Plażowej PZPN w zakresie określonym odrębnymi przepisami.
§ 2. Z uwzględnieniem przepisów odrębnych, Najwyższa Komisja Odwoławcza rozpatruje ponadto odwołania od decyzji organów PZPN, uprawnionych do orzekania w I instancji na podstawie odrębnych przepisów oraz skargi kasacyjne od orzeczeń organów dyscyplinarnych wojewódzkich związków piłki nożnej wydanych w II instancji, jeżeli nie przysługuje od nich inny środek zaskarżenia.
W art. 123 RD PZPN zawarte zostały z kolei przepisy dające kompetencje poszczególnym organom uprawnienie do wymierzania maksymalnych kar za dany typ przewinienia, jednak z pewnymi zastrzeżeniami. Przy wyższych wymiarach kar w niektórych przypadkach właściwymi są organy PZPN zamiast organów wojewódzkich związków piłki nożnej.
Art. 123
§ 1. Z zastrzeżeniem wyjątków, określonych poniżej, organ dyscyplinarny uprawniony jest do wymierzenia kary dyscyplinarnej do górnej wysokości zagrożenia, przewidzianej za dany typ przewinienia dyscyplinarnego.
§ 2. Górna granica kary pieniężnej nie może przekraczać:
1) kwoty, określonej w regulaminie nagród i kar klubu – jeżeli karę wymierza klub,
2) kwoty 50.000 zł – jeżeli karę wymierza komisja dyscyplinarna wojewódzkiego związku piłki nożnej lub komisja odwoławcza wojewódzkiego związku piłki nożnej,
§ 3. Górna granica kary dyskwalifikacji czasowej nie może przekraczać:
1) 6 miesięcy – jeżeli karę wymierza zarząd klubu,
2) 5 lat – jeżeli karę wymierza komisja dyscyplinarna wojewódzkiego związku piłki nożnej oraz komisja odwoławcza wojewódzkiego związku piłki nożnej,
§ 4. Górna granica kary zakazu udziału w zawodach określonego szczebla, jeżeli dotyczy zawodów piłkarskich, organizowanych i podlegających wojewódzkim związkom piłki nożnej nie może przekraczać:
1) 1 rok – jeżeli karę wymierza zarząd klubu,
2) 4 lata – jeżeli karę wymierza komisja dyscyplinarna wojewódzkiego związku piłki nożnej lub komisja odwoławcza wojewódzkiego związku piłki nożnej.
Artykuł 124 statuuje podobne zasady jak art. 123 RD PZPN, z tym że zawęża on krąg organów przy wymierzaniu niektórych rodzajów kar:
Art. 124
Do wymierzania kar określonych w niniejszym artykule uprawnione są jedynie następujące organy dyscyplinarne:
1) zakaz udziału we wszelkiej działalności związanej z piłką nożną, skreślenie z listy sędziów, zawieszenie lub pozbawienie licencji, przeniesienie zespołu do niższej klasy rozgrywkowej – Komisja Dyscyplinarna Polskiego Związku Piłki Nożnej, Najwyższa Komisja Odwoławcza Polskiego Związku Piłki Nożnej, komisja dyscyplinarna wojewódzkiego związku piłki nożnej, komisja odwoławcza wojewódzkiego związku piłki nożnej,
2) skreślenie z kadry narodowej, wykluczenie z PZPN, pozbawienie tytułu Mistrza Polski, Wicemistrza Polski lub Zdobywcy Pucharu Polski, Pucharu Ligi lub Superpucharu - Komisja Dyscyplinarna Polskiego Związku Piłki Nożnej, Najwyższa Komisja Odwoławcza Polskiego Związki Piłki Nożnej.
W art. 125 i 126 RD PZPN zawarto obowiązki organów klubów sportowych związane z wymierzaniem przez nie kar dyscyplinarnych oraz procedurę związaną z przekazaniem sprawy innemu organowi przez organ dyscyplinarny I instancji, który przewiduje wymierzenie kary wyższej niż od wymiaru do którego jest uprawniony:
Art. 125
§ 1. Zarząd lub inny organ klubu jest uprawniony do wymierzenia kary upomnienia, nagany, kary pieniężnej, kary dyskwalifikacji oraz zakazu udziału w zawodach określonego szczebla w granicach określonych w regulaminie nagród i kar klubu.
§ 2. Po wniesieniu odwołania od decyzji Zarząd klubu po nałożeniu sankcji dyscyplinarnych wobec swoich działaczy lub zawodników niezwłocznie przesyła odpis decyzji właściwemu organowi dyscyplinarnemu II instancji.
Art. 126
§ 1. Jeżeli organ dyscyplinarny I instancji przewiduje orzeczenie kary wyższej niż przyznane mu uprawnienia, przekazuje całość sprawy organowi uprawnionemu do wymierzenia kary wyższej.
§ 2. Organ wyższej instancji, któremu sprawa została przekazana, może przyjąć sprawę do rozpoznania bądź zwrócić ją w celu dalszego prowadzenia.
Zatem, by dokładnie dowiedzieć się który organ dyscyplinarny czy to PZPN czy wojewódzkiego związku piłki nożnej jest organem I lub II instancji w danej sprawie dyscyplinarnej trzeba sięgnąć do charakteru sprawy i wówczas zbadać jaki to organ ma kompetencje do orzekania w świetle Regulaminu Dyscyplinarnego PZPN.
W przypadkach określonych w art. 123 RD PZPN czyli maksymalnej kwoty jaką może wymierzyć komisja dyscyplinarna wojewódzkiego związku piłki nożnej lub komisja odwoławcza wojewódzkiego związku piłki nożnej (50.000 zł), górnej granicy kary dyskwalifikacji czasowej (6 miesięcy – jeżeli karę wymierza zarząd klubu lub 5 lat – jeżeli karę wymierza komisja dyscyplinarna wojewódzkiego związku piłki nożnej oraz komisja odwoławcza wojewódzkiego związku piłki nożnej) oraz górnej granicy kary zakazu udziału w zawodach określonego szczebla, jeżeli dotyczy zawodów piłkarskich, organizowanych i podlegających wojewódzkim związkom piłki nożnej nie może przekraczać ( 4 lata – jeżeli karę wymierza komisja dyscyplinarna wojewódzkiego związku piłki nożnej lub komisja odwoławcza wojewódzkiego związku piłki nożnej) pismo o przekazaniu sprawy przez organ wojewódzkiego związku piłki nożnej do organu PZPN może być sygnałem, że w przypadku danego czynu wymierzona kara może być wyższa od kary jaką mogą nakładać organy dyscyplinarne wojewódzkich związków piłki nożnej.
[1] Wydziały Dyscypliny lub Komisje Dyscypliny (Komisje Dyscyplinarne) w zależności od nazewnictwa w 16 wojewódzkich związkach piłki nożnej
[2] Komisja Ligi Ekstraklasy S.A.