Dotychczasowo, do 7 listopada 2019 r., powództwa o zawarcie umowy, ustalenie jej treści, o zmianę umowy oraz o ustalenie istnienia umowy, o jej wykonanie, rozwiązanie lub unieważnienie, a także o odszkodowanie z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy można było wytoczyć przed sąd właściwy ze względu na właściwość ogólną (miejsce zamieszkania/ siedzibę pozwanego) lub zgodnie z art. 34 Kodeksu postępowania cywilnego przed sąd miejsca wykonania umowy.
Od 7 lipca 2019 r. pierwsze zdanie art. 34 kpc brzmi tak samo jako poprzednio, jednak możliwość stosowania właściwości przemiennej określonej w tym przepisie, została doprecyzowana w dodanym §2, zgodnie z którym: ,,Za miejsce wykonania umowy uważa się miejsce spełnienia świadczenia charakterystycznego dla umów danego rodzaju, w szczególności w przypadku: 1) sprzedaży rzeczy ruchomych - miejsce, do którego rzeczy te zgodnie z umową zostały lub miały zostać dostarczone; 2) świadczenia usług - miejsce, w którym usługi zgodnie z umową były lub miały być świadczone.”
Powyższe doprecyzowanie przez ustawodawcę pojęcia ,,miejsca wykonania umowy” wywołuje kilka istotnych skutków, z jednym najważniejszym – wyłączeniem możliwości kierowania powództwa na podstawie art. 34 KPC, przed sąd właściwy dla miejsca zapłaty. Wyciągnięcie takiego wniosku wynika z tego, że zapłata za świadczenie wykonane przez drugą stronę prawie nigdy nie będzie mogła być uznana za ,,świadczenie charakterystyczne dla umów danego rodzaju” (ewentualnie w grę mogłoby to wchodzić przy umowie pożyczki lub większości czynności bankowych).
Ostatecznie należy zaznaczyć, że wyżej opisana zmiana polegająca pozornie, jedynie na wprowadzeniu definicji miejsca wykonania umowy, de facto znacznie pogarsza sytuację wierzycieli, którzy dotychczas często korzystali z możliwości wytoczenia powództwa przed sąd właściwy dla miejsca prowadzenia ich rachunku bankowego. Pomimo tego mogli również wybrać jako sąd właściwy dla miejsca spełnienia świadczenia charakterystycznego. Aktualnie, od 7 listopada 2019 r., zostali pozbawieni tego wyboru. Teraz, na podstawie art. 34 kpc, powództwa wytaczać można jedynie przed miejsce wykonania jednego ze świadczeń wynikającego z umów – tego które decyduje o ,,charakterze” danej umowy.
