Od kilku lat w polskiej rzeczywistości piłkarskiej funkcjonuje Program Pro Junior System, nagradzający kluby, w których drużynach występują zawodnicy o statusie młodzieżowca. W zeszłym roku po raz pierwszy wprowadzono nawet taki system do rozgrywek IV ligi. Pisał o tym wówczas mec. Maciej Broda. Dziś pora na najważniejsze postanowienia Uchwały nr VIII/137 z dnia 4 września 2019 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej w sprawie przyjęcia regulaminu Programu Pro Junior System IV liga na sezon 2019/2020 i następne, która od teraz regulować będzie ten program w czwartoligowej odsłonie.
W art. 1 Uchwały sformułowano cele i założenia Programu. Celem Programu jest promowanie i wspieranie jakości szkolenia w klubach IV ligi poprzez premiowanie występów juniorów, a w szczególności wychowanków, w rozgrywkach seniorów.
Program polega na przyznawaniu punktów klubom za rozegrane minuty zawodników kwalifikujących się do Programu w oficjalnych meczach rozgrywek mistrzowskich. Na zakończenie ligowych rozgrywek mistrzowskich danego sezonu, kluby z największą liczbą punktów zostaną nagrodzone finansowo. W programie uczestniczą kluby IV ligi, a administratorem programu jest PZPN.
Kryteria oceny i metodyka przyznawania klubom punktów, zasady klasyfikowania i nagradzania klubów zawarte zostały w art. 3 Uchwały. Kryterium oceny wykorzystania Juniorów i Wychowanków, stanowią minuty rozegrane w ramach oficjalnych rozgrywek mistrzowskich IV ligi. Punkty za rozegrane minuty w Regulaminowym czasie gry Juniorów i Wychowanków w Oficjalnych meczach klubowych są przyznawane zgodnie z poniższymi zasadami:
1) x1 - Każda rozegrana minuta w Regulaminowym czasie gry przez Juniora w Oficjalnym meczu IV ligi,
2) x2 - Każda rozegrana minuta w Regulaminowym czasie gry przez Wychowanka w Oficjalnym meczu IV ligi.
Definicję legalną „juniora” i „wychowanka” znajdujemy w art. 2 Uchwały. Zgodnie z pkt. 6) Juniorem jest zawodnik posiadający obywatelstwo polskie, który w roku kalendarzowym, w którym następuje zakończenie sezonu rozgrywkowego kończy 19 rok życia oraz zawodnik młodszy, a zgodnie z pkt. 16) wychowankiem – junior zarejestrowany w klubie, z przerwami lub nie, przez okres trzech pełnych sezonów lub przez 36 kolejnych miesięcy pomiędzy 12 rokiem życia (lub rozpoczęciem sezonu, podczas którego zawodnik kończył 12 rok życia) i 19 rokiem życia (lub końcem sezonu, podczas którego zawodnik kończył 19 rok życia).
Każdy Junior lub Wychowanek wchodzący na boisko w Dodatkowym czasie gry, niezależnie od długości doliczonego czasu gry, otrzymuje punkty jak za jedną minutę Regulaminowego czasu gry. Każdy Junior i Wychowanek musi rozegrać co najmniej 270 minut w trakcie co najmniej 5 oficjalnych meczów rozgrywek klubowych, aby rozegrane przez niego minuty zostały uwzględnione w Punktacji końcowej.
Kluby Zdegradowane lub które wycofały się z rozgrywek tracą uprawnienie do uczestnictwa w Programie i nie są uwzględniane w klasyfikacji. W Klasyfikacji nie są uwzględniane również rozegrane minuty w meczach barażowych o udział w rozgrywkach danej klasy.
Według art. 2 pkt 13) Uchwały, regulaminowy czas gry to dwa równe 45-minutowe okresy gry, w trakcie których rozgrywany jest oficjalny mecz. Zgodnie z pkt 15) rozegrane minuty meczu w regulaminowym czasie gry to liczba minut rozegranych w Regulaminowym czasie gry Oficjalnego meczu przez zawodnika spełniającego kryteria Programu, które zostały wpisane do protokołu pomeczowego, oraz zostały zapisane w postaci elektronicznej w bazie danych PZPN, a rozegrane minuty meczu w dodatkowym czasie gry to liczba minut rozegranych w Dodatkowym czasie gry Oficjalnego meczu przez zawodnika spełniającego kryteria Programu, które zostały wpisane do protokołu pomeczowego, oraz zostały zapisane w postaci elektronicznej w bazie danych PZPN.
Oficjalny mecz – o którym już mowa była powyżej – to z definicji zawartej w pkt 7) - mecz rozegrany w ramach oficjalnych rozgrywek mistrzowskich IV ligi
Klasyfikacja za rozegrane minuty jest aktualizowana na bieżąco po rozegranych meczach i prezentowana na stronie internetowej wskazanej przez PZPN. Każdy klub może zgłosić do organu prowadzącego rozgrywki w danej grupie zastrzeżenia co do liczby przyznanych punktów, w terminie 7 dni od dnia zakończenia danego meczu. Po weryfikacji zastrzeżenia i stwierdzenia jego zasadności, organ prowadzący rozgrywki przekaże zastrzeżenie do Departamentu Rozgrywek Krajowych PZPN. Klasyfikacja końcowa ogłaszana jest nie później niż 14 dni po zakończeniu rozgrywek.
Nagrody finansowe
Zgodnie z art. 5 Uchwały, pula nagród w Programie wynosi łącznie 1.600.000 zł brutto na sezon, z czego na nagrody dla klubów IV ligi w danym WZPN zostanie przeznaczone 100.000 zł brutto. Kluby, które zajmą miejsca 1-5 w klasyfikacji końcowej klubów IV ligi w danej grupie rozgrywkowej otrzymają nagrody w wysokości:
za 1. miejsce w klasyfikacji Pro Junior System w Wojewódzkim ZPN - 35.000- zł brutto,
za 2. - 25.000- zł brutto,
za 3. - 20.000- zł brutto,
za 4. - 15.000- zł brutto,
a za 5. miejsce - 5.000- zł brutto.
Ważne zastrzeżenie zostało zawarte w art. 5 ust. 3 Uchwały, w przypadku prowadzenia, przez dany WZPN, rozgrywek IV ligi w więcej niż jednej grupie rozgrywkowej, klasyfikacja jest prowadzona wspólnie dla wszystkich grup IV ligi prowadzonych przez dany WZPN. Rozgrywki IV Ligi zorganizowane w dwóch grupach mają cztery wojewódzkie związki piłki nożnej: Dolnośląski ZPN, Małopolski ZPN, Mazowiecki ZPN i Śląski ZPN. W pozostałych 12 województwach rozgrywki IV Ligi toczone są w systemie jednogrupowym.
Dla ciekawostki jeszcze warto podać przykład Wielkopolskiego ZPN, który co prawda ma jedną grupę IV Ligi, ale między IV Ligą, a klasami okręgowymi jako jedyny prowadzi rozgrywki V Ligi, w których rywalizacja toczy się w trzech grupach, ale V Liga nie jest objęta klasyfikacją Pro Junior System.
W sytuacji uzyskania w klasyfikacji, przez dwa lub więcej klubów, takiej samej liczby punktów, o zajętym o miejscu w klasyfikacji zadecyduje wyższe miejsce w tabeli rozgrywek danej grupy lub grup, w przypadku tych czterech województw, o których mowa była powyżej.
Warto jeszcze dodać, że zgodnie z Uchwałą, w sytuacji, gdy jeden klub zajął, w klasyfikacjach końcowych Programu dla różnych rozgrywek, miejsca uprawniające do otrzymania nagrody finansowej, nagroda będzie mu przysługiwać wyłącznie z jednego tytułu – miejsca w klasyfikacji skutkującego wyższą nagrodą finansową – i nie będzie uwzględniony w klasyfikacji końcowej Programu dla drugich rozgrywek.
