W związku z wczorajszą decyzją o odwołaniu imprez masowych, mającą na celu powstrzymanie rozprzestrzeniania się wirusa COVID-19, dostajemy wiele pytań jak należy interpretować to rozwiązanie. W dzisiejszym blogu pochylę się nad tym zagadnieniem oraz przedstawię istotne postanowienia, które ujęto w nowej ustawie, uchwalonej na potrzeby walki z tzw. koronawirusem.
Definicje pojęć związanych z terminem „impreza masowa” znajdują się w art. 3 ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych (dalej: Ustawa)[1]. Zgodnie z art. 3 pkt 1 przez imprezę masową należy rozumieć:
1) imprezę masową artystyczno-rozrywkową,
2) masową imprezę sportową,
3) mecz piłki nożnej.
W stosunku do każdego z wyżej wymienionych przykładów ustawodawca określił charakterystyczne przesłanki. Bez ich wystąpienia dane wydarzenie nie może zostać zakwalifikowane jako masowa impreza, a tym samym nie znajdzie do niego zastosowania rządowa decyzja.
I tak, imprezą masową artystyczno-rozrywkową jest wydarzenie o charakterze artystycznym, rozrywkowym lub zorganizowane w celu oglądania przekazu telewizyjnego na ekranach o przekątnej przekraczającej 3 metry, jeżeli odbywa się ona na stadionie, innym obiekcie niebędącym budynkiem lub terenie i na które udostępniono co najmniej 1000 biletów. Jeżeli owa impreza ma zostać zorganizowana na hali lub innym budynku liczba udostępnionych biletów musi wynosić co najmniej 500 sztuk.
Masowa impreza sportowa to wydarzenie organizowane w ramach współzawodnictwa sportowego, na które udostępniono co najmniej 1000 biletów, jeżeli rozgrywane jest na stadionie, obiekcie niebędącym budynkiem bądź terenie umożliwiającym przeprowadzenie imprezy masowej albo co najmniej 300 biletów, jeżeli ma się odbyć na hali sportowej lub w innym, podobnym budynku.
Meczem piłki nożnej, zgodnie z Ustawą jest masowa impreza sportowa, mająca na celu współzawodnictwo w piłce nożnej, organizowana na stadionie lub innym obiekcie sportowym, na którym liczba udostępnionych miejsc wynosi co najmniej 1000
Jeżeli zatem organizatorzy potencjalnego wydarzenia nie przewidują udziału co najmniej 1000 osób -w przypadku szeroko rozumianych imprez na świeżym powietrzu albo co najmniej 300/500 osób - w przypadku imprez na halach sportowych, budynkach, to nie będzie ono podlegać rządowemu zakazowi.
Na uwagę zasługują także wyłączenia przewidziane w art. 3 pkt 1 Ustawy, stanowiące iż za masowe nie uznaje się imprez:
1) organizowanych w teatrach, operach, operetkach, filharmoniach, kinach, muzeach, bibliotekach, domach kultury i galeriach sztuki lub w innych podobnych obiektach,
2) organizowanych w szkołach i placówkach oświatowych przez zarządzających tymi szkołami i placówkami,
3) organizowanych w ramach współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży,
4) sportowych organizowanych dla sportowców niepełnosprawnych,
5) sportu powszechnego o charakterze rekreacji ruchowej, ogólnodostępnym i nieodpłatnym, organizowanych na terenie otwartym,
6) zamkniętych organizowanych przez pracodawców dla ich pracowników.
Powyższe nie oznacza jednak, że z daleko posuniętych środków ostrożności nie można ograniczyć organizacji mniej licznych zgromadzeń. M. in. takie rozwiązanie przewiduje art. 11 projektu ustawy „o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych”, który na dzień dzisiejszy oczekuje na prezydencki podpis[2].
Art. 11. projektu ustawy o zapobieganiu, przeciwdziałaniu i zwalczaniu COVID-19
- Wojewoda może wydawać polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej działające w województwie i państwowe osoby prawne, organy samorządu terytorialnego, samorządowe osoby prawne oraz samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej w związku z przeciwdziałaniem COVID-19. Polecenia podlegają natychmiastowemu wykonaniu. O wydanych poleceniach wojewoda niezwłocznie informuje właściwego ministra.
- Prezes Rady Ministrów, na wniosek wojewody, po poinformowaniu ministra właściwego do spraw gospodarki może, w związku z przeciwdziałaniem COVID-19, wydawać polecenia obowiązujące inne, niż wymienione w ust. 1, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz przedsiębiorców. Polecenia są wydawane w drodze decyzji administracyjnej, podlegają one natychmiastowemu wykonaniu z chwilą ich doręczenia lub ogłoszenia oraz nie wymagają uzasadnienia.
(…)
Jak można zaobserwować wojewoda oraz premier na mocy projektu ustawy uzyskaliby szeroką możliwość wydawania wiążących poleceń, co do zasady wszystkim podmiotom (w tym prywatnym) funkcjonującym w przestrzeni publicznej. Co ważne, zadania będące przedmiotem polecenia określonego w art. 11 ust. 2 realizowane miałyby być na podstawie umów zawieranych przez wojewodę z przedsiębiorcą ze środków pochodzących z budżetu państwa (art. 11 ust. 3). Jednakże w przypadku odmowy zawarcia takiej umowy, zadania wykonywane by były bezpośrednio na podstawie decyzji Prezesa Rady Ministrów. Dodatkowo wszystkie polecenia objęte ust. 1 i 2 mogą być wydawane także ustnie, telefonicznie, za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub innych środków łączności (art. 11 ust. 7).
Opisywana ustawa o przeciwdziałaniu koronawirusowi przewiduje również liczne zmiany w dotychczasowych przepisach. Szczególnie istotnym jest art. 25 wprowadzający dodatkowe regulacje w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi[3]. Planowane, nowe art. 46a, 46b tej ustawy zawierają uprawnienie przewidziane dla rządu do wydania dedykowanego rozporządzenia w przypadku wystąpienia stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego o charakterze i w rozmiarach przekraczających możliwości działania właściwych organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego. W rozporządzeniu tym można ustanowić:
1) dotychczas funkcjonujące ograniczenia, obowiązki i nakazy z art. 46 ust. 4;
2) czasowe ograniczenie określonych zakresów działalności przedsiębiorców;
3) czasową reglamentację zaopatrzenia w określonego rodzaju artykuły;
4) obowiązek poddania się badaniom lekarskim oraz stosowaniu innych środków profilaktycznych i zabiegów przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie;
5) obowiązek poddania się kwarantannie;
6) miejsce kwarantanny;
7) zakaz opuszczania miejsca kwarantanny;
8) czasowe ograniczenie korzystania z lokali lub terenów oraz obowiązek ich zabezpieczenia;
9) nakaz ewakuacji w ustalonym czasie z określonych miejsc, terenów i obiektów;
10) nakaz lub zakaz przebywania w określonych miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach;
11) zakaz opuszczania strefy zero przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie;
12) nakaz określonego sposobu przemieszczania się.
Jak widać, nie wszystkie zorganizowane imprezy będą miały charakter imprez masowych, a tym samym będą objęte decyzją rządu. Mimo to istnieje szereg innych uprawnień przewidujących możliwość ograniczania organizacji mniejszych zgromadzeń i wydarzeń. Najwłaściwszym wyjściem w zaistniałej sytuacji będzie zatem śledzenie zaleceń wydawanych przez lokalne władze i instytucje oraz kierowanie się rozsądkiem przy podejmowaniu decyzji o uczestnictwie lub przeprowadzeniu przedsięwzięć, w których udział ma wziąć większa liczba osób.
[1] tj. z dnia 14 października 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 2171)
[2] Dostępny pod linkiem: http://sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?id=016EAA75EDD551EBC125851E0077C1C2
[3] tj. z dnia 6 czerwca 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1239)
