Odpowiedzialność społeczna w klubach piłkarskiej Ekstraklasy
W ostatnich latach coraz więcej mówi się, ale też i wiele, a nawet bardzo wiele działa w temacie społecznej odpowiedzialności biznesu. Dotyczy to też sportu, klubów sportowych, ale też podmiotów organizujących rozgrywki, a takim jest też spółka Ekstraklasa S.A., organizująca w Polsce rozgrywki najwyższej klasy piłkarskiej i jej akcjonariusze – kluby Ekstraklasy.
W Uchwale nr XIV/184 z dnia 11 grudnia 2023 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej w sprawie zatwierdzenia „Podręcznika Licencyjnego PZPN dla klubów Ekstraklasy na sezon 2024/2025 i następne” (dalej: podręcznik licencyjny) poza kryteriami sportowymi, infrastrukturalnymi, personelu i administracji, prawnymi, finansowymi, jakie brane są pod uwagę w procesie przyznawania klubom licencji znalazły się też kryteria „odpowiedzialności społecznej” klubu. I ich miejsce w podręczniku jest wysoko, bo po kryteriach sportowych, a przed infrastrukturalnymi.
Zanim o samych kryteriach odpowiedzialności społecznej, to jeszcze warto wskazać, że w podręczniku licencyjnymi poza przedmiotowym podziałem kryteriów jest jeszcze podział kryteriów co do ich znaczenia, a więc są kryteria A, B i C.
„A” – to kryteria „OBOWIĄZKOWE” i jeżeli Wnioskodawca nie spełnia któregokolwiek z Kryteriów A, wówczas Licencja uprawniająca do udziału w Rozgrywkach Klubowych UEFA oraz Rozgrywkach Klubowych PZPN nie może zostać przyznana, chyba że wyraźnie i odrębnie stwierdzono, iż niespełnienie danego Kryterium A skutkuje jedynie nieprzyznaniem Licencji UEFA. W takiej sytuacji Licencja może być przyznana, jednakże Wnioskodawca będzie podlegać Środkom Kontroli PZPN.
„B” – to także kryteria „OBOWIĄZKOWE”, ale już nie tak kategoryczne jak „A”. Tu, jeżeli Wnioskodawca nie spełnia któregokolwiek z Kryteriów B, wówczas podlega Środkom Kontroli PZPN, lecz nadal ma prawo otrzymać Licencję oraz Licencję UEFA.
Z kolei, „C” – to kryteria nazywane jako „NAJWŁAŚCIWSZA PRAKTYKA POSTĘPOWANIA”. Kryteria „C” mają charakter rekomendacji w zakresie najlepszych praktyk w Systemie Licencyjnym. Organy Licencyjne mogą dokonywać weryfikacji spełnienia kryteriów C, lecz niespełnienie któregokolwiek z kryteriów „C” nie prowadzi do zastosowania Środków Kontroli PZPN ani do odmowy przyznania Licencji lub Licencji UEFA.
W preambule do KRYTERIÓW ODPOWIEDZIALNOŚCI SPOŁECZNEJ W PIŁCE NOŻNEJ, w podręczniku licencyjnym czytamy: „Wnioskodawca musi wdrożyć strategię odpowiedzialności społecznej zgodnej z UEFA Football Sustainability Strategy 2030 ,właściwymi wytycznymi UEFA oraz Strategią Zrównoważonego Rozwoju Piłki Nożnej w Polsce PZPN na lata 2023-2027”.
Pierwsze kryterium z kryteriów odpowiedzialności społecznej klubu – OS.01 – należy do grupy „B” i jest to „Społeczna odpowiedzialność w piłce nożnej”. Wnioskodawca jest zobowiązany przyjąć i wdrożyć strategię odpowiedzialności społecznej, zgodnej z UEFA Football Sustainability Strategy 2030, właściwymi wytycznymi UEFA oraz Strategią Zrównoważonego Rozwoju Piłki Nożnej w Polsce PZPN na lata 2023-2027. Wspomniana strategia powinna obejmować przynajmniej następujące kwestie, takie jak:
- równość i integracja;
- przeciwdziałanie rasizmowi;
- politykę bezpieczeństwa dzieci;
- dostępność piłki nożnej dla wszystkich w tym szczególnie dla osób z niepełnosprawnościami;
- ochrona środowiska.
Kolejne kryterium - OS.02 – z kategorii B – to „Równość i integracja”. Wnioskodawca jest zobowiązany, w ramach strategii odpowiedzialności społecznej, przyjąć i wdrożyć politykę zapewniania równych praw oraz szans dla wszystkich śledzących oraz uczestniczących w formach aktywności piłkarskiej organizowanych lub prowadzonych przez Wnioskodawcę.
Następne kryterium to OS.03 – z kategorii A, czyli tej z której kryteria trzeba bezwzględnie spełnić, by licencję otrzymać. Jest to „Polityka przeciwko rasizmowi i dyskryminacji”. Wnioskodawca musi przygotować i wdrożyć politykę walki z rasizmem i dyskryminacją w piłce nożnej (politykę antydyskryminacyjną) oraz zapewnić, iż polityki, regulaminy oraz praktyki obowiązujące u Wnioskodawcy są stosowane bez jakiegokolwiek rodzaju dyskryminacji. Polityka antydyskryminacyjna musi zawierać elementy prewencyjno-wychowawcze, jak też określać zasady reagowania na zdarzenia będące przejawami rasizmu lub dyskryminacji w piłce nożnej. Wnioskodawca przedstawia Licencjodawcy oświadczenie o spełnieniu przedmiotowego Kryterium wraz z listami obecności osób uczestniczących w szkoleniu z podpisem osoby przeprowadzającej szkolenie.
Kryterium OS.04 – także należy do kategorii A, a jest nim „Polityka Bezpieczeństwa Dzieci”. Wnioskodawca jest zobowiązany przyjąć i wdrożyć działania i procedury mające na celu ochronę i opiekę nad zawodnikami drużyn młodzieżowych oraz wszystkich niepełnoletnich zawodników szkolonych przez Wnioskodawcę i podmioty stowarzyszone. Polityka Bezpieczeństwa Dzieci ma na celu zapewnienie bezpiecznego udziału nieletnich zawodników w procesie szkoleniowym, poprzez wprowadzenie zasad postępowania, kodeksów dobrych praktyk, ocen ryzyka oraz procedur reakcji na nadużycia. Polityka Bezpieczeństwa Dzieci Wnioskodawcy powinna zostać opracowana zgodnie z wytycznymi i materiałami UEFA, PZPN oraz polskim prawem powszechnym w tym zakresie.
Kryterium OS.05 – z kategorii B – to „Dostępność piłki nożnej dla niepełnosprawnych”. Wnioskodawca jest zobowiązany przyjąć i wdrożyć politykę zapewniającą, aby śledzenie i uczestnictwo w formach aktywności piłkarskiej organizowanych lub prowadzonych przez Wnioskodawcę było dostępne i przyjazne dla wszystkich, niezależnie od stopnia sprawności lub czynników ograniczających funkcjonowanie.
I ostatnie kryterium. Kryterium OS.06 – z kategorii B – to „Ochrona środowiska”. Wnioskodawca musi przyjąć i wdrożyć politykę zwiększania pozytywnego oddziaływania na środowisko oraz zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do organizacji imprez, rozbudowy i zarządzania infrastrukturą oraz działalności Wnioskodawcy.
