Grenlandia - terytorium zależne Danii położone w Ameryce Północnej, największa wyspa na świecie. Jej reprezentacja piłkarska od lat rozgrywa nieoficjalne mecze, m.in na Island Games, czyli cyklicznej imprezie, w której jak sama nazwa wskazuje - uczestniczą państwa, ale i terytoria zależne, które są położone głównie na wyspach. Ale ambicje Grenlandii sięgają dalej, chce ona startować w oficjalnych rozgrywkach pod egidą FIFA. Lecz na początku, grenlandzka federacja stara się o angaż do CONCACAF - północnoamerykańskiej federacji piłkarskiej.
Odwiecznym problemem wyspy była dość uboga infrastruktura, surowy i arktyczny klimat panujący na niej, utrudniał nie tylko budowanie na niej boisk i stadionów. Ilość zbudowanych dróg na Grenlandii jest znikoma (łącznie 150km), a kolej aktualnie nie istnieje. Współcześnie dominuje głównie transport morski oraz lotniczy. Większość mieszkańców autonomicznego terytorium mieszka w jej południowo-zachodniej części, ze względu na korzystne warunki tam panujące (m.in przez to, że ten rejon Grenlandii jest położony poniżej koła podbiegunowego). Centralna i północna część wyspy jest z kolei w dużej mierze niezamieszkana.
Wracając do kwestii stadionów, należy wiedzieć, iż występował problem z ich budową nawet w formie boisk ze sztuczną nawierzchnią. Pierwszy taki obiekt powstał dopiero we wrześniu 2009 roku. Jego stworzenie było swego rodzaju pierwszym i namacalnym krokiem, który zbliżył Grenlandię do członkostwa w FIFA. Rzecz jasna, ze względu na wybitnie niekorzystne warunki atmosferyczne - ciężko mówić w kontekście Grenlandii o budowie obiektu z naturalną murawą. Ta kwestia wygląda podobnie, jak w innych państwach o surowym klimacie, np. Islandii, Wyspach Owczych, czy Kazachstanie. Jeśli chodzi o stricte stadion, który jest bliski spełnienia warunków dot. rozgrywania na nim oficjalnych meczów międzynarodowych - jest to obiekt w Nuuk, stolicy Grenlandii. Dwugwiazdkowa (według kryterium FIFA) sztuczna nawierzchnia została na nim położona w lipcu 2016 roku. Niemniej, problemem stadionu w Nuuk jest chociażby m.in brak miejsc siedzących. Z tego powodu, od paru lat istnieje projekt stworzenia nowego stadionu narodowego dla reprezentacji Grenlandii - tzw. Stadionu Arktycznego, który ma mieć podobną pojemność do swojego poprzednika, lecz tym razem ma spełniać wszelkie wymogi stawiane przez FIFA. Jednakże, projekt na ten moment jest w stanie zawieszenia, ze względu na ograniczone środki, którymi dysponuje grenlandzki rząd.
Rozpoczęcie oficjalnej procedury
W maju 2022 roku, ogłoszono, iż Grenlandia rozpoczęła oficjalne starania o angaż do federacji CONCACAF. Przez pewien czas zastanawiano się, o akces do której federacji będą starać się wyspiarze. Brano pod uwagę również UEFA, m.in ze względu na bezpośrednie związki wyspiarskiego terytorium z Danią. Grenlandzcy decydenci określili jednak kierunek swoich działań w stronę północnoamerykańskiej federacji, jedną z ważniejszych kwestii, która mogła to spowodować, jest zapis w art. 5 dziale III Statutu UEFA - “Membership of UEFA is open to national football associations situated in the continent of Europe, based in a country which is recognised as an independent state by the majority of members of the United Nations, and which are responsible for the organisation and implementation of football-related matters in the territory of their country.”
A więc, by dana federacja piłkarska mogła zostać członkiem UEFA - kluczową kwestią jest, by reprezentowała ona niepodległy kraj, a takim nie jest Grenlandia. Choć na marginesie, jak widać nie zawsze jest to warunek bezwzględnie obligatoryjny, co pokazuje przypadek Gibraltaru, który mimo bycia terytorium zależnym od Wielkiej Brytanii, stał się pełnoprawnym członkiem organizacji UEFA w 2013 roku.
Tymczasem, analizując możliwość przyjęcia krajowej federacji piłkarskiej w struktury FIFA, to zgodnie z art. 10 par. 1 Statutu FIFA - “Any Association which is responsible for organising and supervising football in its country may become a Member of FIFA. In this context, the expression “country" shall refer to an independent state recognised by the international community”
Byłoby to równoznaczne z tym, iż domyślnie tylko niepodległe państwo może ubiegać się o członkostwo w strukturach FIFA, podobnie jak ma to miejsce w procedurze europejskiej federacji.
Przy czym należy mieć tu również na względzie art. 10 par. 6 Statutu FIFA:
“An Association in a region which has not yet gained independence may, with the authorisation of the Association in the country on which it is dependent, also apply for admission to FIFA.”
Oznacza to, iż federacja grenlandzka ma prawo ubiegać się o członkostwo w FIFA, nawet gdy nie jest niepodległym podmiotem. Jednak istnieje jeden warunek - musi ona uzyskać zgodę kraju, na rzecz którego jest podległa, czyli w tym przypadku Danii.
Zanim jednak aplikowanie do FIFA będzie możliwe, Grenlandzki Związek Piłki Nożnej musi zostać przyjęty do kontynentalnej federacji, czyli w tym konkretnym przypadku CONCACAF, gdyż zgodnie z art. 10 par. 2 Statutu FIFA - “Membership is only permitted if an Association has already been a provisional member of a Confederation for at least two years.”
Co oznacza, iż musi zostać spełniony dwuletni okres członkostwa w danej kontynentalnej federacji, aby następnie krajowy związek piłkarski mógł ubiegać się o członkostwo w FIFA.
Można z nieukrywaną ciekawością obserwować poczynania Grenlandii w dążeniu do uznania ich pełnej podmiotowości na piłkarskiej arenie międzynarodowej. Z pewnością zadanie nie należy do najłatwiejszych - nieco ponad 50-tysięczna liczba ludności całej wyspy, braki infrastrukturalne oraz finansowe, niesprzyjający klimat i warunki atmosferyczne do uprawiania piłki, a w końcu kwestie polityczne związane z zależnością od Danii - te wszystkie czynniki tworzą wymierne przeszkody dla całego procesu akcesyjnego Grenlandii. Niemniej, należy trzymać kciuki - dla rozwoju futbolu na całym świecie.
Źródła:
https://en.wikipedia.org/wiki/Greenland_national_football_team