Co do zasady, koniec roku kalendarzowego niesie ze sobą zakończenie sezonu w wielu seriach wyścigowych. Nie oznacza to jednak, że sympatycy sportu motorowego, w okresie zimowym nie mogą liczyć na emocje z nim związane. Za 44 dni rozpoczyna się bowiem Rajd Dakar. Warto zatem przedstawić podstawowe zasady rywalizacji, którymi rządzić się będzie kolejna (42) edycja tej wymagającej imprezy
Nadchodzące zawody w całości odbędą się na półwyspie arabskim, a dokładniej w Arabii Saudyjskiej. Na zawodników, którzy ustawią się na starcie będzie czekało przeszło 7800 km pustynnych, nieutwardzonych bezdroży. Na ukończenie całej trasy organizatorzy przewidzieli 12 dni. Każdego dnia kierowcy mają za zadanie przejechać ustalony wcześniej kilkusetkilometrowy etap. W ramach etapu ustanowiony jest odcinek specjalny. Jest to kluczowy element każdego etapu, ponieważ cała klasyfikacja generalna rajdu oparta jest na zsumowanych czasach z poszczególnych odcinków specjalnych.
Do zawodów przystąpić może każda osoba, która ukończyła 18 lat i legitymuje się odpowiednią licencją wydaną przez Międzynarodową Federację Samochodową (FIA) lub Międzynarodową Federację Motocyklową (FIM). Dodatkowym wymogiem jest konieczność wzięcia udziału w co najmniej jednej imprezie organizowanej w ramach FIA lub FIM. Jednakże nawet po spełnieniu powyższych przesłanek organizatorzy zastrzegają sobie możliwość niedopuszczenia kandydata do rajdu, jeżeli jego przygotowanie fizyczne lub mentalne zostanie uznane za niewystarczające, biorąc pod uwagę przewidywane warunki, w których odbywać się będzie współzawodnictwo.
Aby maksymalnie wyrównać szanse, uczestnicy podczas rajdu mogą korzystać wyłącznie z dostarczonego przez organizatorów systemu nawigacji – tzw. Roadbook. Co ważne, każdy z uczestników otrzymuje Roadbook na kolejny etap, dopiero podczas odprawy mającej miejsce w wieczór poprzedzający dzień, w którym ów etap ma się odbyć.
W opisywanym systemie zawarte są wskazówki dotyczące etapu oraz punkty obowiązkowe, które muszą być „zaliczone” w trakcie przejazdu. Punkty są przedstawione wyłącznie w postaci współrzędnych geograficznych. Brak przejazdu obok owych punktów w określonej odległości powoduje natychmiastowe nałożenie na zawodnika lub załogę kary. Weryfikacja zaliczenia punktów odbywa się poprzez analizę GPS wbudowanych w pojazdy oraz punkty. Przy pojedynczych uchybieniach nakłada się kary czasowe, jednakże wielokrotne pomijanie punktów obowiązkowych może skutkować karami finansowymi lub trwałą dyskwalifikacją. Ciekawym rozwiązaniem jest przeznaczanie przez organizatorów kar finansowych na cele charytatywne.
Cechą charakterystyczną rajdu jest brak możliwości korzystania z pomocy pojazdów technicznych, czy też zespołowych mechaników danej ekipy. Podczas pokonywania poszczególnych etapów, tylko zawodnicy są uprawnieni do dokonywania napraw lub modyfikacji samochodu. Jedynym odstępstwem jest pomoc ze strony konkurentów.
Powyższe nie oznacza jednak, że zawodnicy całkowicie są pozbawieni wsparcia ze strony swojej załogi technicznej. Pojazdy są serwisowane po ukończeniu każdego etapu w specjalnie przeznaczonym do tego miejscu tzw. biwaku. Ta swoista aleja serwisowa ulokowana jest pomiędzy linią mety etapu, a miejscem startowym do kolejnego. Dostęp do niej przysługuje jedynie akredytowanym wcześniej: zawodnikom, mechanikom, organizatorom i gościom.
Przechodząc do samych pojazdów należy wskazać, że w roku 2020 będą one podzielone na 5 kategorii:
- motocykle – z pojemnością silnika ograniczoną do 450 cm3;
- quady – pojemność silnika w egzemplarzach z napędem na jedną oś ograniczona jest do 750 cm3, natomiast z napędem na obie osie do 900 cm3;
- SxS (Side by Side) – lekkie pojazdy terenowe z napędem na cztery koła. Z uwagi na niewielkie gabaryty oraz bak paliwa wystarczający na 250 km, korzystają z punktów paliwowych przeznaczonych dla motocykli;
- samochody – W ramach tej kategorii wyróżniono dalsze podkategorie
T1 – są to najpopularniejsze samochody rywalizujące w Dakarze. Charakteryzują się tym, że zostały wyprodukowane specjalnie na potrzeby rajdowe. Bazują na konstrukcjach pojazdów występujących na rynku. Jako przykłady można wskazać Toyotę Hilux lub MINI.
T2 - odpowiednio zmodyfikowane samochody dostępne na rynku, które spełniają przepisy techniczne i wymogi bezpieczeństwa ustalone przez FIA.
T3 – małe, prototypowe pojazdy, posiadające najczęściej jednostki napędowe występujące w motocyklach tzw. buggy.
- ciężarówki – są to prototypowe pojazdy stworzone na potrzeby rajdu, bazujące na istniejących modelach oraz spełniające wymogi określone przez organizatorów. Charakteryzują się stosunkowo niewielką wagą z uwagi na pustą przestrzeń załadunkową. Ze względów bezpieczeństwa ich prędkość maksymalna ograniczana jest do 140 km/h.
Z uwagi na spore różnice techniczne oraz fakt podlegania pod reżimy prawne odrębnych organizacji międzynarodowych (FIA i FIM), szczegółowe przepisy dotyczące motocykli i quadów znalazły się w Dakar 2020: Bike – Quad Regulations, natomiast do samochodów oraz ciężarówek stosuje się Dakar 2020: Car – Truck Regulations[1]. Stanowią one przede wszystkim doprecyzowanie ogólnych regulacji zawartych w dokumentach obowiązujących w ramach FIA oraz FIM.
Ponieważ zawodnicy przystępujący do Dakaru mają różne doświadczenie, w celu możliwie szerokiego uhonorowania startujących, poza główną klasyfikacją generalną prowadzone są również inne, dedykowane klasyfikacje. W ten sposób w nadchodzącej imprezie pojawi się kategoria „Legend”, do której będą brani pod uwagę rajdowcy mający za sobą co najmniej 10 edycji Dakaru. Warto podkreślić, że w tej kategorii wystąpi quadowiec z Polski – Rafał Sonik. Na przeciwległym biegunie znajduje się kategoria „Rooky” przeznaczona dla zawodników debiutujących. W tej kategorii startować będzie m.in. Hiszpan Fernando Alonso - znany z Formuły 1 dwukrotny mistrz świata.
Wyjątkową kategorią jest Original. Rywalizują w niej zawodnicy na motocyklach i quadach nie korzystający w żaden sposób z pomocy zespołów technicznych. Tylko oni są odpowiedzialni za przygotowanie należącego do nich sprzętu przed i w trakcie wyścigu. Klasa ta nawiązuje swoimi zasadami do pierwszych edycji rajdu.
Rajd Dakar, jak zasygnalizowałem na wstępie, odbędzie się od 5.01.2020 r. do 17.01.2020 r. Jego popularność wynika z wymagających warunków, a także szerokiej gamy dostępnych środków lokomocji, przez co trafia do sporego grona kibiców. Dodatkowo, w rajdzie weźmie udział 17 zawodników z Polski, którzy będą rywalizować we wszystkich kategoriach pojazdów. Między innymi z tych powodów warto na początku przyszłego roku śledzić wydarzenia, które będą miały miejsce na półwyspie arabskim.
(fot. pixabay)
[1] Oba dokumenty dostępne na oficjalnej stronie organizatora: https://www.dakar.com/en/the-competitors/practical-information/regulation
