Jeden z poprzednich wpisów poświęciłam omówieniu najistotniejszych zmian w elektronicznym postępowaniu upominawczym, jakie wprowadziła nowelizacja ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, która weszła w życie 7 lipca 2013 r. Dziś chciałabym poszerzyć ten wątek o kwestię uiszczania opłaty od pozwu po przekazaniu sprawy sądowi właściwości ogólnej.
Do czasu wejścia w życie wspomnianej noweli, w praktyce orzeczenia sądów powszechnych w tym zakresie były bardzo niejednolite – niejednokrotnie spotkałam się z sytuacją, gdzie część sądów wzywała powoda do usunięcia braków formalnych pozwu poprzez uzupełnienie pozwu w sposób odpowiedni dla postępowania, w którym sprawa miała być rozpoznana oraz do uzupełnienia opłaty od pozwu do pełnej jej wysokości należnej w tradycyjnym postępowaniu upominawczym. Brak uzupełnienia powyższej opłaty skutkował najczęściej umorzeniem postępowania. Niektóre sądy natomiast ograniczały się jedynie do wezwania powoda do uzupełnienia pozostałych braków (np. dołączenia pełnomocnictwa, dowodów).
Obecnie art. 50537 § 1 otrzymał następujące brzmienie: „Po przekazaniu sprawy w przypadkach wskazanych w art. 50533 § 1, art. 50534 § 1 oraz art. 50536 § 1 przewodniczący wzywa powoda do wykazania umocowania zgodnie z art. 68 zdanie pierwsze oraz dołączenia pełnomocnictwa zgodnie z art. 89 § 1 zdanie pierwsze i drugie, a po przekazaniu sprawy na podstawie art. 50533 § 1 oraz art. 50534 § 1 dodatkowo do uiszczenia opłaty uzupełniającej od pozwu – w terminie dwutygodniowym od daty doręczenia wezwania pod rygorem umorzenia postępowania. W razie nieusunięcia powyższych braków pozwu sąd umarza postępowanie”.
Z aktualnego brzmienia ww. przepisu jednoznacznie wynika, iż uzupełnienie opłaty jest konieczne wyłącznie gdy przekazanie sprawy do sądu właściwości ogólnej nastąpiło w następujących przypadkach:
- wskutek braku podstaw do wydania nakazu zapłaty,
- gdy nakaz nie może zostać doręczony ze względu na to, że miejsce pobytu pozwanego nie jest znane albo gdyby doręczenie nakazu nie mogło nastąpić w kraju,
- gdy pozwany w chwili wniesienia pozwu nie miał zdolności sądowej, procesowej lub organu powołanego do jego reprezentowania.
Zupełnie odmiennie kształtuje się sytuacja w przypadku przekazania sprawy do sądu właściwości ogólnej z uwagi na wniesienie przez pozwanego sprzeciwu od nakazu zapłaty. Dosyć niedawno kwestia ta była także przedmiotem zagadnienia prawnego przedstawionego do rozpoznania Sądowi Najwyższemu. W uchwale z dnia 10 października 2013 r. (sygn. akt: III CZP 56/13) Sąd Najwyższy jednoznacznie wypowiedział się, że „w razie wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym opłata sądowa od pozwu nie podlega uzupełnieniu”.
