Tytułowe pytanie zadają sobie osoby, które chcą założyć klub sportowy. Stowarzyszenie jest najpopularniejszą formą prawną dla amatorskiego klubu sportowego. Te profesjonalne działają najczęściej jako spółki akcyjne lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka z o.o. jest również czasami wybierana na formę prawną „mniejszego” klubu sportowego. Niektórzy decydują się na działanie klubu w formie fundacji, ale stowarzyszenie jest wybierane najczęściej.
Od tego czy zadeklarujemy prowadzenie przez nasz Klub działalności gospodarczej zależy, gdzie będzie on ewidencjonowany. Jeżeli nie zadeklarujemy prowadzenia działalności, to klub będzie zarejestrowany w ewidencji klubów sportowych prowadzonej zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sportu i Turystyki z dnia 18 października 2011 r. w sprawie ewidencji klubów sportowych. Rozporządzenie określa sposób prowadzenia ewidencji uczniowskich klubów sportowych i klubów sportowych działających w formie stowarzyszenia, których statuty nie przewidują prowadzenia działalności gospodarczej, zwanych dalej „klubami sportowymi”, oraz dane podlegające wpisowi do tej ewidencji. Taką ewidencję prowadzi starosta powiatu właściwego dla siedziby klubu, a w miastach na prawach powiatu – prezydent miasta.
Jeżeli natomiast w statucie nowo-tworzonego klubu zadeklarujemy prowadzenie działalności gospodarczej, to wówczas klub podlega jako stowarzyszenie wpisowi do Rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej Krajowego Rejestru Sądowego. Jeżeli nie będziemy nadal prowadzić działalności gospodarczej, a jedynie ją zadeklarujemy każda zmiana w rejestrze będzie nieodpłatna. Jeżeli natomiast rozpoczniemy działalność gospodarczą, co potwierdzimy wpisem klubu sportowego do drugiego z rejestrów, czyli Rejestru przedsiębiorców, tego samego, w którym wpisane są spółki prawa handlowego, to wówczas każda zmiana będzie odpłatna.
Klub sportowy działający w formie stowarzyszenia działa na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (dalej: „Prawo o stowarzyszeniach”). „Esencja” utworzenia takiego klubu została zawarta w art. 9 Prawa o stowarzyszeniach: „Osoby w liczbie co najmniej siedmiu, zamierzające założyć stowarzyszenie, uchwalają statut stowarzyszenia oraz wybierają komitet założycielski albo władze stowarzyszenia”.
W kolejnym artykule Prawa o stowarzyszeniach – art. 10, a dokładnie w art. 10 ust. 1 zawarte zostały elementy obligatoryjne statutu stowarzyszenia. Bez nich, stowarzyszenie nie zostanie zarejestrowane i nie będzie mogło formalno-prawnie rozpocząć swojej działalności.
Do w/w elementów obowiązkowych statutu stowarzyszenia, czyli do tego co winno być w nim określone zaliczamy:
- nazwę stowarzyszenia, odróżniającą je od innych stowarzyszeń, organizacji i instytucji;
- teren działania i siedzibę stowarzyszenia;
- cele i sposoby ich realizacji;
- sposób nabywania i utraty członkostwa, przyczyny utraty członkostwa oraz prawa i obowiązki członków;
- władze stowarzyszenia, tryb dokonywania ich wyboru, uzupełniania składu oraz ich kompetencje;
- możliwość otrzymywania przez członków zarządu wynagrodzenia za czynności wykonywane w związku z pełnioną funkcją (jeżeli taką przewidujemy);
- sposób reprezentowania stowarzyszenia, w szczególności sposób zaciągania zobowiązań majątkowych, a także warunki ważności uchwał władz stowarzyszenia;
- sposób uzyskiwania środków finansowych oraz ustanawiania składek członkowskich;
- zasady dokonywania zmian statutu oraz
- sposób rozwiązania się stowarzyszenia.
Organem nadzoru, niezależnie od tego czy Klub znajduje się w ewidencji starosty (prezydenta miasta) czy też jest zarejestrowany w KRS jest właściwy ze względu na siedzibę stowarzyszenia starosta powiatu (lub prezydent miasta na prawach powiatu). Zgodnie z art. 25 ust. 1 Prawa o stowarzyszeniach, organ nadzorujący sprawuje nadzór nad działalnością stowarzyszeń wyłącznie w zakresie zgodności ich działania z przepisami prawa i postanowieniami statutu, a zgodnie z ust. 2, organ nadzorujący ma prawo w wyznaczonym terminie żądać dostarczenia przez zarząd stowarzyszenia odpisów uchwał walnego zebrania członków (zebrania delegatów) lub niezbędnych wyjaśnień od władz stowarzyszenia. Organ nadzorujący jest obowiązany wskazać uzasadnienie tych żądań.
W Prawie o stowarzyszeniach zawarte są również inne przepisy, które mieć na uwadze, tworząc statut klubu sportowego, między innymi warto w sposób nie pozostawiający żadnego pola do interpretacji określić np. sposób zwoływania zebrania członków czy też sposób zawierania przez stowarzyszenie umów z członkiem zarządu stowarzyszenia. Warto też zastanowić się czy jako klub będziemy chcieli prowadzić działalność OPP, czyli organizacji pożytku publicznego.
Zakładając klub sportowy warto skontaktować się i skonsultować lub nawet powierzyć wszystkie te czynności organizacyjne komuś kto się tym zajmuje na co dzień. Unikniemy wtedy częstych wezwań o uzupełnienie braków formalnych czy też zwoływania po raz kolejny zebrania założycielskiego, z którego warto sporządzić rzetelną dokumentację, która potem będzie podstawą faktyczną rejestracji naszej organizacji. Jeżeli macie pytania, wątpliwości, to piszcie: bok@prawosportowe.pl