Kilkanaście dni w holenderskim Alkmaar zawalił się dach nad jedną z trybun AFAS Stadion, na którym swoje mecze rozgrywają piłkarze AZ Alkmaar. Nikomu nic się nie stało, ponieważ dach runął pod naporem silnego wiatru, gdy nikogo nie było na obiekcie. Co by było, gdyby stało się to podczas meczu?
Mogłaby się powtórzyć tragedia podobna do tej na Heysel w Brukseli w 1985 roku czy na Hillsborough w Sheffield w 1989 roku. Obie wydarzyły się podczas meczów. 29 maja 1985 roku, na stadionie Heysel przed finałowym meczem Pucharu Europy pomiędzy Juventusem Turyn a Liverpool FC doszło do starć między angielskimi i włoskimi kibicami, w wyniku których śmierć poniosło 39 osób. Wielu z nich zostało przygniecionych trzymetrową ścianą, która zawaliła się pod naporem tłumu. Z Kolei w Sheffield, 15 kwietnia 1989 w wyniku utraty kontroli nad tłumem przez policję, przepełnienia na trybunach zginęło 96 kibiców klubu Liverpool F.C. To tylko dwa najbardziej spektakularne i tragiczne przykłady.
AZ Alkmaar na razie na swoich stadionie nie gra. Gościnnie występuje na stadionie w Hadze, z którego korzysta przede wszystkim FC ADO Den Haag i na Stadionie w Enschede, na którym w roli gospodarza występuje FC Twente Enschede.
Poza bezpieczeństwem imprezy masowej, w Polsce uregulowanym Ustawą o bezpieczeństwie imprez masowych, a dodatkowo także przepisami związkowymi Polskiego Związku Piłki Nożnej, na właścicielu obiektu spoczywają obowiązki wynikające z Ustawy z 7 lipca 1994 roku Prawo Budowlane.
W Polsce zasadą jest, że do użytkowania obiektu budowlanego, na którego wzniesienie było potrzebne uzyskanie pozwolenia na budowę można przystąpić po zawiadomieniu organu nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy. Nie dotyczy to jednak stadionów, hal sportowych i innych obiektów sportowych.
Prawo budowlane nakłada obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie tylko w rodzajach przypadków, a mianowicie:
- Oddania do użytkowania obiektu budowlanego przed wykonaniem wszystkich robót.
- Legalizacji obiektu (samowoli budowlanej),
- Zakwalifikowania obiektu do jednej z kategorii obiektów wymienionych w art. 55, do którego budowy wymagano pozwolenia na budowę. W tej ostatniej grupie mieszczą się: obiekty sportu i rekreacji – stadiony, amfiteatry, skocznie i wyciągi narciarskie, kolejki linowe, odkryte baseny, zjeżdżalnie (tzw. kategoria V) oraz budynki sportu i rekreacji – hale sportowe i widowiskowe, kryte baseny (tzw. kategoria XV)
Zatem obiekty i budynki sportu i rekreacji podlegają procedurze wydania pozwolenia na użytkowanie. Obiekt lub budynek, który jest użytkowany podlega także innym wymogom.
Ustawa – Prawo budowlane - co prawda - nie reguluje w sposób bezpośredni wytycznych i wymogów dotyczących przeglądu elementów stałego wyposażenia sportowego na arenach widowiskowo-sportowych i obiektach użyteczności publicznej, ale z art. 61 Prawa Budowlanego wynika, że obowiązek utrzymania obiektu w należytym stanie technicznym ciąży na właścicielu lub zarządcy obiektu. Mamy tu przesłankę „należytego stanu technicznego”, w którym obiekt musi być utrzymywany.
Zgodnie z art. 61 pkt 1 Prawa budowlanego, właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany użytkować go w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej. Właściciel lub zarządca takiego obiektu sportowego lub rekreacyjnego czy budynku sportu lub rekreacji mu zapewnić w szczególności spełnienie tzw. wymagań podstawowych dotyczących: bezpieczeństwa konstrukcji, bezpieczeństwa pożarowego, bezpieczeństwa użytkowania, odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska, ochrony przed hałasem i drganiami, oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności cieplnej przegród.
Odpowiedzialność za stan obiektu jest powiązana z podejmowaniem czynności w zakresie bieżącej konserwacji i utrzymania obiektu budowlanego. Jest związana z przeznaczeniem obiektu, a nie z prawem własności.
Przepis art. 61 pkt 2 Prawa Budowlanego nakłada natomiast na właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego, w tym także stadionu, hali sportowej, innego obiektu lub budynku sportu lub rekreacji obowiązek zapewnienia, bezpiecznego użytkowania obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych odziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury, takich jak: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska. Podstawowym kryterium po stronie właściciela lub zarządcy jest dochowanie należytej staranności w tym zakresie.
Dla zapewnienia właściwego utrzymania obiektu budowlanego, jego właściciel lub zarządca ma obowiązek przeprowadzania okresowych kontroli budynku lub obiektu przez osoby do tego uprawnione.
fot. alkmaarcentraal.nl
