Dzisiejszy wpis swoją tematykę nawiązuje do wcześniejszych tekstów omawiających zagadnienia relacji prawnych pomiędzy niepełnoletnimi zawodnikami/graczami a ich rodzicami/opiekunami prawnymi.
Celem przypomnienia poniżej wypunktowałam tytuły ww. publikacji i zapraszam do ich lektury:
- Zawieranie umów przez niepełnoletnich graczy,
- Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka – gracza e-sportowego,
- Umowy między rodzicami, a dziećmi graczami dotyczące e-sportu.
Rozwój kariery młodego sportowca/gracza związany jest już coraz częściej z wyjazdami na obozy treningowe, szkoleniowe za granicę czy też w niektórych przypadkach nawet
z koniecznością przeprowadzenia się poza granice kraju. W tym miejscu mogą pojawić się problemy prawne dotyczące zgody na taki wyjazd dziecka w przypadku, kiedy jego rodzice są np. rozwiedzeni. W związku z tym przedstawię zagadnienia, na które należy zwrócić uwagę planując podjęcie działań zmierzających do wyjazdu dziecka za granicę.
Co do zasady, aby dziecko mogło wyjechać za granicę jest potrzebna zgoda obojga rodziców, chyba że jeden z rodziców został całkowicie pozbawiony władzy rodzicielskiej albo władza ta została zawieszona lub ograniczona w tym zakresie. Uprawnienia i obowiązki rodziców względem dziecka mogą ulec zmianie wskutek wyroku wydanego w sprawie o rozwód (art. 58 § 1 i 1a k.r.o.), o unieważnienie małżeństwa (art. 51 § 1 i 1a w związku z art. 21 k.r.o) oraz
o separację.
Zgodnie z art. 97 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy – k.r.o. (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 z późn. zm.) jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania (zasada autonomii rodziców, która przejawia się w tym, że każde z rodziców jest uprawnione i obowiązane do samodzielnego wykonywania władzy rodzicielskiej). Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie; w braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy.
Nie ulega wątpliwości, że przykładowa przeprowadzka dziecka do innego kraju np. z jednym z rodziców celem doskonalenia umiejętności sportowych należy do istotnych spraw dziecka. Co ważne - sytuacja, w której rodzice byli zgodni w sprawie dotyczącej wydania dziecku dokumentu paszportowego - nie jest równoznaczna z wyrażeniem zgody na np. wyjazd dziecka czy jego stały pobyt za granicą z jednym z rodziców.
Co ze zgodą na np. krótki wakacyjny obóz szkoleniowy? W jednym ze swoich postanowień Sąd Najwyższy (postanowienie SN z dnia 6 marca 1985 r., sygn.akt III CRN 19/85) uznał, że ,,Wyjazd dziecka za granicę w celu spędzenia tam wakacji, jako należący do istotnych spraw dziecka wymaga zgody obojga rodziców, wykonujących władzę rodzicielską, a w braku takiej zgody orzeczenia sądu opiekuńczego”.
Jeżeli jedno z rodziców odmawia zgody na wyjazd dziecka do innego państwa, konieczne jest wystąpienie do sądu rodzinnego o wydanie zezwolenia na pobyt zagraniczny dziecka.
W świetle art. 97 § 2 k.r.o. jeden z rodziców może wywieźć dziecko za granicę bez zgody drugiego rodzica, tylko w sytuacji, gdy drugi rodzic:
- został pozbawiony władzy rodzicielskiej nad dzieckiem na podstawie postanowienia sądu polskiego,
- ma ograniczoną władzę rodzicielską nad dzieckiem, a sąd ograniczając władzę zastrzegł, że drugi rodzic nie może decydować o istotnych sprawach dziecka czy też w orzeczeniu wskazano w jakich sprawach rodzic nie może decydować i będą to nasze przykładowe wyjazdy dziecka za granicę,
- władza rodzicielska drugiego rodzica została zawieszona na mocy postanowienia sądu polskiego,
Zgoda drugiego rodzica nie będzie również potrzebna, gdy zostanie on pozbawiony uprawnienia do współdecydowania o zmianie miejsca pobytu dziecka na podstawie orzeczenia sądu zagranicznego, uznanego w Polsce.
Zgoda rodzica – w jakiej formie?
Jeżeli chodzi o formę, w której zgoda na wyjazd powinna być wyrażona, to w Polsce nie ma powszechnie używanych formularzy do tego, aby taką zgodę wyrazić. Warto jednak przy sporządzeniu takiego dokumentu skorzystać z pomocy profesjonalisty adwokata/radcy prawnego czy też notariusza (który poświadczy podpis na dokumencie) oraz przetłumaczyć go na język angielski.
Zaznaczyć trzeba, że wymogi prawne dotyczące dokumentów tożsamości lub innych dokumentów niezbędnych do wyjazdu dziecka na czas określony są różne w zależności od państwa, do którego dziecko ma się udać. Zatem przed planowanym wyjazdem warto zapoznać się ze szczegółowym wykazem niezbędnych dokumentów, aby uniknąć problemów przy ewentualnych kontrolach w danym państwie.
