Służebność przesyłu sprawia problemy nie tylko sądom, ale również organom podatkowym.
Okazuje się, że ustanowienie nieodpłatnej służebności przesyłu może generować po stronie przedsiębiorstwa przesyłowego przychód podatkowy, z tytułu wartości otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartości innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.
Jak wskazują organy podatkowe w sytuacji, w której przedsiębiorstwo przesyłowe nie zawiera umowy z właścicielem nieruchomości, ale korzysta nieodpłatnie z cudzej nieruchomości, nie oznacza to jednak, że nie uzyskuje korzyści w związku z nieodpłatnym ustanowieniem na jego rzecz służebności przesyłu. Innymi słowy, przedsiębiorstwo przesyłowe uzyskuje przysporzenie w postaci braku konieczności uiszczenia określonej wartości pieniężnej w związku z uzyskanym prawem wstępu na prywatną nieruchomość w celu dostępu do sieci przesyłowej oraz urządzeń będących własnością tego przedsiębiorstwa zlokalizowanych na gruntach, które nie stanowią jego własności. Przedsiębiorstwo przesyłowe uzyskuje pod tytułem darmym ograniczone prawo rzeczowe jakim jest służebność przesyłu, a więc po jego stronie wystąpi przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy, polegający na tym, że nie będzie ono zobowiązane płacić za korzystanie z cudzej nieruchomości, gdyż uprawniony podmiot zrezygnuje z części uprawnień jakie mu przysługują (tak Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 11 sierpnia 2011 r., sygn. ITPB3/423-259/11/DK). Dotyczy to także tych sytuacji, w których przedsiębiorstwa przesyłowe zawierają z właścicielami nieruchomości obciążonych służebnością przesyłu umowy o charakterze nieodpłatnym, czy wręcz sytuacji, w których właściciel nieruchomości z własnej inicjatywy ustanawia taką służebność (tak np. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 29 lipca 2011 r., sygn. IPPB3/423-317/11-4/GJ).
Czy zawsze jednak nieodpłatne korzystanie z cudzej nieruchomości w sposób odpowiadający służebności przesyłu będzie generowało po stronie przedsiębiorstwa przesyłowego przychód podatkowy?
Okazuje się, iż w przypadku zasiedzenia tej służebności przychód po stronie przedsiębiorstwa przesyłowego nie powstanie! Jak wskazują organy podatkowe i co ciekawe – podziela ten pogląd NSA - nabycie służebności przesyłu przez zasiedzenie jest nabyciem zawsze nieodpłatnym i z tego względu nie może prowadzić po stronie przedsiębiorcy na rzecz, którego służebność ta została ustanowiona, do powstania przychodu opodatkowanego (tak Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 8 sierpnia 2013 r., sygn. ITPB3/423-199b/10/13-S/DK, czy NSA w wyroku z dnia 23 kwietnia 2013 r., sygn. II FSK 1715/11).
Powyższe stanowisko jest o tyle ciekawe, iż organy podatkowe są niekonsekwentne, wskazując, iż np. nabycie własności nieruchomości przez zasiedzenie prowadzi do powstania przychodu (tak Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 13 czerwca 2012 r., sygn. IBPBI/2/423-269/12/AP).
