W poprzednim wpisie starałem się pokrótce przybliżyć temat odszkodowań przysługujących pasażerom linii lotniczych, których loty uległy znacznemu opóźnieniu czy nawet odwołaniu. Dziś z kolei chciałbym poruszyć kwestie podobne, lecz odnoszące się do osób podróżujących kolejami. Opóźnienia pociągów w polskiej rzeczywistości nie są niczym nowym, jednak dopiero od grudnia 2014 r. przyznano ich pasażerom szersze możliwości żądania odszkodowań za spóźniony przyjazd.
Na gruncie prawodawstwa unijnego odpowiednie przepisy obowiązują już od kilku lat. Chodzi mianowicie o rozporządzenie (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r., które weszło w życie w 2009. Jednak do niedawna stosowanie niektórych jego przepisów, w tym dotyczących odszkodowań za opóźnienia, było w Polsce wyłączone. Wyjątek stanowiły pociągi typu ExpresInterCity, za których spóźniony przyjazd pasażerowie mogli dochodzić odszkodowań zgodnie z przepisami unijnymi.
Od grudnia 2014 r. sytuacja się zmieniła. Wystarczy teraz spojrzeć do Regulaminów Przewozu, obowiązujących u poszczególnych przewoźników, aby zauważyć, że przepisy dotyczące odszkodowań są w zasadzie analogiczne do uregulowań unijnych. Odnosząc się do dwóch „głównych” polskich przewoźników, będzie to § 25 Regulaminu przewozu osób, rzeczy i zwierząt spółki PKP Intercity oraz §16a Regulaminu obowiązującego w Przewozach Regionalnych sp. z o.o.
Wysokość odszkodowania została ustalona procentowo, zależnie od długości opóźnienia. I tak, w razie opóźnienia wynoszącego od 60 do 119 minut, odszkodowanie stanowi 25% ceny biletu. Rekompensata w postaci 50% ceny biletu przysługuje, gdy opóźnienie pociągu wynosiło 120 lub więcej minut.
Czasu na złożenie wniosku o wypłatę odszkodowania jest całkiem sporo – można go składać w ciągu roku od daty zdarzenia. W przypadku Przewozów Regionalnych wnioski należy kierować do centrali lub oddziałów spółki, bądź też do punktów odprawy prowadzących sprzedaż biletów na jej pociągi. Z kolei zgodnie z regulaminem PKP Intercity S.A., dokumenty należy składać w Centrum Obsługi Klienta bądź pod adresem siedziby spółki. Do wniosków należy dołączyć oryginały biletów oraz potwierdzenie przejazdu pociągiem. Jeśli oczekuje się odszkodowania w formie gotówki, należy zaznaczyć to w treści wniosku, bowiem w innym przypadku przewoźnik w ramach rekompensaty może pasażerowi przyznać bon o odpowiedniej wartości, który można wykorzystać przy zakupie innego biletu.
Warto wspomnieć o ograniczeniach prawa do odszkodowania. Po pierwsze, nie należy się ono za wydłużoną podróż pociągami Regio (czyli tzw. osobowymi). Po drugie, przewoźnicy zwolnieni są z obowiązku wypłaty odszkodowania, gdy jego wartość wynosi mniej niż 4 euro. Po trzecie w końcu, pasażerowi nie przysługuje rekompensata, gdy został uprzedzony o opóźnieniu pociągu przed zakupem biletu.
