Nawiązując do wtorkowego bloga Mecenasa Tomasza Dauermana, w dzisiejszym wpisie skoncentruję się na potencjalnych sankcjach, które mogłyby znaleźć zastosowanie względem sędziów FIBA, prowadzących mecz grupowy Mistrzostw Świata w koszykówce Chiny - Polska, gdyby ich działania uznane zostały za niezgodne z przepisami Międzynarodowej Federacji Koszykówki (FIBA).
Możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności arbitrów wynika z artykułu 128 w związku z art. 126 FIBA Internal Regulations – General Provisions – Book 1 (dalej: Księga 1). Jurysdykcji FIBA podlegają bowiem jej przedstawiciele, do których zalicza się m.in. sędziów.
128. The following persons are subject to the jurisdiction FIBA under the terms herein established:
d. FIBA Officials
126. For the purposes of this Chapter:
b. FIBA Officials shall mean the Technical Delegates, the Commissioners, the FIBA Representatives, the Referees, the Table Officials, the Supervisory Doctor, the Technical Members and persons holding an office within FIBA, its divisions or a Local Organising Committee.
Podstawowe zasady wymierzania kar ustalono w artykule 130 Księgi 1. Sankcjom podlegają naruszenia aktów określonych jako „General Statutes” oraz „Internal Regulations”, a także usiłowanie złamania przepisów (130. a). Karane jest również naruszenie „Official Basketball Rules” i przepisów antydopingowych (130. b. - c.). Ponadto sprawca ponosi odpowiedzialność zarówno w przypadku przewinienia umyślnego, jak i nieumyślnego, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej (130. d.). Z kolei samo postępowanie może być zainicjowane w ciągu 10 lat od popełnienia wykroczenia lub od momentu powzięcia wiadomości o tym fakcie przez FIBA.
Katalog sankcji, które mogą zostać nałożone na osoby fizyczne sprecyzowano w artykule 132 Księgi 1.
- The following sanctions may be imposed on individuals:
a. Warning;
b. Reprimand;
c. Fine
i. Up to CHF 1.000 (“administrative fine”),
ii. From CHF 1.001 to CHF 100.000 (“disciplinary fine”);
d. Suspension for a specified number of Official Games or for specified period of time;
e. Suspension from carrying out a function for a specified number of Official Games or for a specified period of time;
f. Removal from office;
g. Ban on all FIBA and FIBA-related activities;
h. Withdrawal of a title or award;
i. Service to the benefit of basketball community;
j. A combination of the above measures.
Poza przywołanymi powyżej sankcjami, warto jeszcze zwrócić uwagę na środek probacyjny w postaci zawieszenia wykonania orzeczonej kary, przewidziany w artykule 133 lit. b. Księgi 1. Okres próby może wynieść od roku do pięciu lat.
Oprócz odpowiedzialności na zasadach ogólnych, w przypadku sędziów zastosowanie znajdą również regulacje szczególne. Mowa tu przede wszystkim o rozdziale 7 dokumentu FIBA Internal Regulations – Players and Officials – Book 3 (dalej: Księga 3), którego głównym przedmiotem jest unormowanie systemu licencji sędziowskich. Nie zgłębiając się w szczegóły uzyskiwania licencji warto jedynie zasygnalizować, że wydawane są na okres dwóch lat po spełnieniu rygorystycznych wymogów formalnych i pozytywnym złożeniu egzaminu sędziowskiego. Z punktu widzenia dzisiejszego tematu zatrzymałbym się natomiast przy artykule 168 Księgi 3. Wymienia on bowiem przypadki uzasadniające czasowe zawieszenie lub całkowite pozbawienie licencji (na cały dwuletni okres „ważności” licencji). Jednym z nich jest nałożenie przez FIBA sankcji na podstawie Internal Regulations.
- FIBA may remove a FIBA Referee’s License temporarily or for the entire License Period in case:
a. The national member federation fails to pay the entire applicable license fee;
b. The FIBA Referee has lost the qualifications as a referee at the highest national level;
c. A sanction is imposed on the FIBA Referee in accordance with the Internal Regulations;
d. The FIBA Referee fails to participate in all FIBA Referees’ training programs and activities required by FIBA;
e. There exist circumstances preventing a FIBA Referee from officiating (e.g. injury);
f. The FIBA Referee repeatedly refuses nominations;
g. The FIBA Referee performs poorly; or
h. For any other justifiable reason.
Jak można zaobserwować, w przypadku stwierdzenia naruszenia przez sędziów przepisów obowiązujących w FIBA, Międzynarodowa Federacja Koszykówki posiada liczne sposoby na egzekwowanie odpowiedzialności. Służą temu ogólne regulacje, znajdujące zastosowanie także do innych podmiotów oraz rozwiązania dedykowane arbitrom. Dolegliwość kar jest stopniowalna. W przypadkach mniejszej wagi stosowana jest reprymenda lub ostrzeżenie. Z kolei przy poważnych uchybieniach sędzia może zostać pozbawiony licencji, otrzymać wysoką grzywną bądź zakaz wykonywania jakiejkolwiek działalności w strukturach FIBA.
