W zeszłym tygodniu w Gazecie Pomorskiej ukazał się artykuł, w którym poinformowano o wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, ostatecznie podważającym uchwałę o stypendiach dla najlepszych sportowców w toruńskich drużynach. W dzisiejszym tekście chciałbym się odnieść do tej kwestii.
Zacznijmy od stanu faktycznego. Zgodnie z przywołanym artykułem: Rada Miasta Torunia w 2016 r. podjęła uchwałę, która regulowała szczegółowe zasady, tryb przyznawania i pozbawiania, rodzaje i wysokości stypendiów sportowych, nagród i wyróżnień za osiągnięte wyniki sportowe. Stypendia obejmowały także zawodowych sportowców. Podstawą prawną był przepis art. 31 ust. 3 ustawy o sporcie:
- Jednostki samorządu terytorialnego mogą ustanawiać i finansować okresowe stypendia sportowe oraz nagrody i wyróżnienia dla osób fizycznych za osiągnięte wyniki sportowe.
- Stypendia lub nagrody dla trenerów prowadzących szkolenie zawodników osiągających wysokie wyniki sportowe w międzynarodowym współzawodnictwie sportowym lub w krajowym współzawodnictwie sportowym mogą być przyznawane przez jednostki samorządu terytorialnego i finansowane z budżetu tych jednostek.
- Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określa, w drodze uchwały, szczegółowe zasady, tryb przyznawania i pozbawiania oraz rodzaje i wysokość stypendiów sportowych, nagród i wyróżnień, o których mowa w ust. 1 i 2, biorąc pod uwagę znaczenie danego sportu dla tej jednostki samorządu terytorialnego oraz osiągnięty wynik sportowy.
Do przedmiotowej uchwały zgłoszono szereg zastrzeżeń, które ostatecznie zostały poddane analizie kolejno przez Wojewódzki Sąd Administracyjny i Naczelny Sąd Administracyjny. Zgodnie z wyrokiem tego ostatniego za niezgodne z prawem uznano regulację, zgodnie z którą prawo do ubiegania się o stypendia przyznano bowiem jedynie sportowcom zrzeszonym w toruńskich klubach.
Oczywiście stanowisko sądu uznaję za prawidłowe. Jest ono jest potwierdzeniem wcześniejszej linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego (np. wyrok NSA z dnia 20-09-2017, II GSK 2861/15), który wskazywał już, że z artykułu 31 ust. 1 ustawy u.s. wynikają ustawowe kryteria przyznawania stypendiów sportowych, tj. krąg podmiotowy, obejmujący każdą osobę fizyczną, oraz osiągane wyniki sportowe. Oznacza to, że zakres podmiotowy stypendium sportowego został ustawowo uregulowany i nie jest dopuszczalne jego modyfikowanie przez organ stanowiący gminy w drodze uchwały podjętej na podstawie art. 31 ust. 3 ustawy o sporcie. Zakres ten obejmuje, zważywszy na art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, każdego mieszkańca danej gminy, osiągającego wyniki sportowe, niezależnie od tego, czy jest zrzeszony w klubie lub stowarzyszeniu sportowym, działającym na terenie tej gminy czy poza nią, czy też indywidualnie trenuje. Wszyscy mieszkańcy gminy tworzą bowiem z mocy prawa wspólnotę samorządową.
Uzależnienia prawa do uzyskania stypendium od reprezentowania toruńskich klubów należy w takim przypadku uznać za oczywiste przekroczenie kompetencji przyznanej przez art. 31 ust. 3 ustawy o sporcie. Z mojej praktyki wynika, że jest to jeden z najczęściej popełnianych błędów przez jednostki samorządu terytorialnego przy tworzeniu „uchwał stypendialnych”. Jestem przekonany, że w skali kraju podobnych przykładów jest o wiele więcej – po prostu nie są wychwytywane w toku kontroli nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego. Kolejny raz apeluję o weryfikację przepisów, by w kolejnych miejscach nie nastały „nerwowe czasy”, jak słusznie określił je autor omawianego dzisiaj artykułu.
(fot: Panorama Torunia - pixabay)
