Dzisiejszy wpis dotyczy zagadnień sponsoringu sportu przez firmy bukmacherskie oraz trendu, który zagościł na arenach sportowych, tj. współpracy z firmami z sektora krypto.
Co do zasady ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 888 z późn. zm.) o grach hazardowych (dalej jako: ustawa) zawiera przepisy zakazujące reklamy gier hazardowych. Są jednak wyjątki, które to są obwarowane zawiłymi, licznymi przepisami prawa.
Reklama zakładów wzajemnych – regulacje prawne
Zacznę od tego, że reklama i promocja gier hazardowych na gruncie ustawy definiowana jest niezwykle szeroko, a wszystko ma służyć zapobieganiu obchodzenia przepisów ustawy, a także zniechęcać potencjalnych graczy do uczestnictwa w objętych zakazem reklamowania i promocji grach hazardowych, poprzez ograniczanie dostępu do informacji o tych grach. Natomiast naruszenie przepisów ustawy regulujących sposób prowadzenia reklamy i promocji gier hazardowych zagrożone jest sankcjami karnoskarbowymi oraz administracyjnymi.
Odstępstwa od ww. zasady zawarte zostały w stosunkowo niedawno, bo w 2017 r. wprowadzonym do ustawy przepisie art. 29b. Określa on przesłanki dopuszczalności reklamy zakładów wzajemnych:
- Przede wszystkim dany podmiot musi posiadać aktualne na moment publikacji reklamy zezwolenie na urządzanie zakładów wzajemnych,
- Reklama nie może być kierowana do małoletnich,
- Reklama zakładów wzajemnych nie może łączyć urządzania ich lub uczestnictwa w zakładach ze sprawnością fizyczną, intelektualną bądź szansą na uzyskanie łatwej wygranej,
- Ustawodawca zakazuje zamieszczania w treści komunikatów reklamowych zakładów wzajemnych stwierdzeń, że udział w grach hazardowych ma relaksujący, uspokajający skutek lub jest sposobem rozwiązywania konfliktów osobistych lub problemów finansowych,
- Reklama nie może przedstawiać powstrzymywania się lub umiarkowanego uczestniczenia w grach w negatywny sposób i nie zachęca do uiszczania wyższych stawek jako czynnika zwiększającego szansę na wygraną,
- Reklama zakładów wzajemnych nie może też wywoływać skojarzeń z atrakcyjnością seksualną, relaksem, wypoczynkiem, a także z nauką lub pracą czy też z sukcesem zawodowym, życiowym lub finansowym.
Pozostałe ograniczenia odnoszące się do miejsca i czasu publikacji reklam zakładów wzajemnych
W przypadku reklamy zakładów wzajemnych w telewizji, radio, kinie i teatrze całkowicie zakazuje się jej prowadzenia w konkretnym przedziale godzinowym (6:00–22:00). Odstępstwem od takiego ograniczenia jest możliwość prowadzenia tego typu reklamy podczas transmisji z imprez sportowych. Ponadto zakazana jest reklama zakładów wzajemnych w prasie młodzieżowej i dziecięcej, na okładkach dzienników i czasopism, w miejscach publicznych, z wyłączeniem imprez masowych i imprez sportowych, których podmiot prowadzący działalność w zakresie przyjmowania zakładów wzajemnych jest sponsorem lub jest sponsorem drużyny lub zawodników biorących czynny udział w danej imprezie sportowej, lub jest sponsorem związku sportowego, który ma związek z organizowaną imprezą. Wyłączenie, o którym mowa powyżej, obejmuje tylko reklamy gier organizowanych przez sponsora lub reklamę sponsora.
Jak widać, ustawodawca szczególnym statusem objął wydarzenia sportowe, które to niewątpliwie zyskują na aliansach sponsoringowych z podmiotami organizującymi zakłady wzajemne. Jednak jak to zazwyczaj bywa – są dwie strony medalu. Z jednej zyskuje sport i zawodnicy, którzy otrzymują m.in. wsparcie finansowe, z drugiej jednak strony zawsze pozostają obawy, co do zagrożeń w kontekście uzależnień od hazardu związanych z zakładami wzajemnymi. Temat ten jest wieloaspektowy i można mu poświęcić wiele publikacji nie tytko z zakresu prawa, ale także i psychologii, socjologii etc. W dzisiejszym wpisie chciałbym jednak zwrócić uwagę na tendencje pojawiającą się w ostatnim czasie.
Angielski futbol chce odejść od sponsorowania przez firmy bukmacherskie ?!
Ze względu na niepokojący wzrost uzależnieniami od hazardu, w szczególności wśród młodych osób coraz częściej kluby Premier League zaczynają szukać sponsorów poza firmami bukmacherskimi, stanowiących do tej pory czołówkę jeżeli chodzi o sponsorów, których logotyp pojawiał się na przodzie koszulek zawodników. Powstał nawet projekt ustawy, który zawierałby obostrzenia, co do reklam bukmacherów zamieszczanych na koszulkach.
Sektor krypto sponsoruje sport
Kluby Premier League przystąpiły zatem do m.in. do analizy swoich programów sponsorskich, w tym do zawierania krótkoterminowych umów sponsorskich na wypadek zmian przepisów. Gdzie zatem szukają nowego źródła finansowania? Podpowiedź można znaleźć chociażby w materiałach reklamowych z trwającego w Katarze Mundialu, a jest nim: sektor kryptowalut (o kryptowalutach w świecie sportu pisałam już na portalu: ,,Wynagrodzenie zawodnika w kryptowalucie".
Do klubów, które zawarły umowy z platformami do inwestowania w aktywa cyfrowe zaliczają się m.in. Chelsa, Atletico Madrid, Manchester City czy Manchester United. Wspomniany sponsor Mundialu – Crypto.com wkroczył jednak nie tylko do świata piłki nożnej, ale jest również np. partnerem Formuły 1.
Czy aby jednak taka roszada pomiędzy firmami bukmacherskimi a firmami z sektora krypto nie jest również obarczona różnego rodzaju ryzykiem?
W tym miejscu zachęcam do zapoznania się z publikacją Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) zawierająca informacje dla potencjalnych inwestorów o ryzykach, które są związane z nabywaniem oraz z obrotem szeroko pojętymi kryptoaktywami w tym walutami wirtualnym. Szczególną uwagę zwrócono w niej przede wszystkim na takie kwestie jak:
· Rynek kryptoaktywów i kryptowalut jest rynkiem nieregulowanym.
· Inwestycje w krypotowaluty i kryptoaktywa wiążą się z dużym ryzykiem.
· Na rynku kryptowalut i kryptoaktywów występuje duża skala nieprawidłowości.
· Należy inwestować przede wszystkim w zrozumiałe aktywa.
Ponadto brytyjski organ nadzoru finansowego w kontekście dużego zaangażowania klubów sportowych w relacje z podmiotami z sektora krypto zwraca uwagę także na ataki hakerskie czy przestępstwa podatkowe związane z platformami krypto.
Mimo że branża krypto jest ekscytującym i szybko rozwijającym się sektorem, który mocno zaczyna dominować na globalnym rynku sportu to przed podjęciem współpracy z podmiotem z branży krypto – w kontekście powyższych informacji – warto zastanowić się nad jego stabilnością finansową, rozważyć, czy pewne kwestie nie zaważą na wizerunku podmiotu sponsorowanego oraz na jego wiarygodności. Kluczowa w tym zakresie na pewno jest szczegółowa, wieloaspektowa analiza prawno-finansowa ewentualnego projektu sponsorskiego oraz odpowiednio skonstruowane umowy, które biorąc pod uwagę brak regulacji w niektórych obszarach czy też ich nieprecyzyjność wymagają interdyscyplinarnego podejścia.
Wracając do pytania postawionego trzy akapity wyżej, to ciekawe jakie tendencje będzie miał rynek sportu i sponsoringu w Polsce w zakresie branży bukmacherskiej i krypto i w jakim kierunku (czy w ogóle) ustawodawca podejmie tutaj działania? A jakie jest Państwa zdanie na ten temat? Czeka nas zmiana modelu sponsorowania sportu? Czy też polski ustawodawca nie zdecyduje się na tak daleko idące kroki?
