Szczególny czas z jakim mamy do czynienia na całym świecie, nie tylko w Polsce i pandemia koronawirusa spowodowały dużo zmian także w sporcie, choćby związanych z nadzwyczajnym zakończeniem rozgrywek sportowych, w tym także ligowych, również w piłce nożnej. Wiele lig dopiero kończy sezon, a przypomnijmy FIFA i UEFA przedłużyły sezon 2020/2021 właśnie z tego powodu do 31 lipca i tu pojawia się wiele problemów prawnych, którym uchwałodawcy przepisów piłkarskich musieli stawić czoła.
Jednym z nich jest czas obowiązywania kontraktów piłkarzy. W polskiej piłce nożnej wszystkie te kwestie, jak również właśnie kwestie obowiązywania kontraktów reguluje Uchwała nr IV/48 z dnia 12 maja 2020 r. Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej w sprawie szczególnych zasad postępowania w sytuacji wznowienia rozgrywek w sezonie 2019/2020.
Uchwała ta uwzględnia wytyczne FIFA, określone w okólniku FIFA numer 1714 z dnia 7 kwietnia 2020, mając na uwadze decyzje właściwych władz administracyjnych o możliwości rozgrywania oficjalnych meczów piłkarskich na terytorium Polski.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt a) w przypadku rozgrywek sezonu 2019/2020, które decyzją Zarządu PZPN, Komisji ds. Nagłych PZPN lub Zarządów Wojewódzkich Związków Piłki Nożnej będą kontynuowane, sezon 2019/2020 zakończy się 31 lipca 2020 roku. To wyjątek od reguły, bowiem każdy sezon kończy się 30 czerwca danego roku, a 1 lipca zaczyna się kolejny sezon, który z kolei dobiega końca wraz z upływem 30 dnia czerwca roku następnego.
Kolejnym fundamentalnym przepisem jest zawarta w pkt b) zasada, że uprawnienia zawodników do udziału w tych rozgrywkach zostają automatycznie przedłużone do 31 lipca 2020 roku. To oznacza, że zawodnicy, którzy byli uprawnieni do gry w sezonie 2020/2021 są uprawnieni do gry w drużynie, która bierze udział w rozgrywkach. Jeżeli dajmy na to, zawodnik jest uprawniony do gry w pierwszej drużynie klubu występującej w 1 lidze piłkarskiej oraz w drugiej (rezerwowej) drużynie, startującej w 4 lidze w sezonie 2019/2020, to ze względu na re-start rozgrywek 1 ligi i zakończenie rozgrywek 4 ligi przez dany, właściwy Wojewódzki Związek Piłki Nożnej, prowadzący te rozgrywki, uprawnienie zawodnika do drużyny występującej w 1 lidze przedłuża się automatycznie do 31 lipca, natomiast uprawnienie do drużyny 4-ligowej wygasło z dniem 30 czerwca 2020 roku, wobec zakończenia tych rozgrywek przez zarząd WZPN.
Warto jednak zwrócić uwagę, że w omawianym powyżej przepisie to automatyczne przedłużenie nie jest bezwzględne, ponieważ dokonuje się z uwzględnieniem postanowień Art. 2 ust. 2, Art. 3 ust. 3 i Art. 4 ust. 3.
Co do postanowień art. 2 ust. 2, to od razu warto podkreślić, że zgodnie z art. 2 ust. 1 okres obowiązywania umów transferu czasowego zawodników do klubów uczestniczących w kontynuowanych rozgrywkach, które wygasają z dniem 30 czerwca 2020 r., może być przedłużony do 31 lipca 2020 r. za zgodą obu klubów i zawodnika. Mowa tu o wypożyczeniu. W tym przypadku konieczna jest zgoda, klubu, w którym zawodnik gra na zasadzie transferu czasowego, klubu, który na takiej zasadzie zawodnika odstąpił oraz samego zawodnika. Zgodnie z ust. 2. w sytuacji o której mowa w ust. 1, kluby zobowiązane są do zawarcia aneksu do umowy transferowej, który winien być złożony w Wojewódzkich Związkach Piłki Nożnej właściwych dla obu klubów i w organie prowadzącym rozgrywki w ciągu 2 dni od jego zawarcia, ale nie później niż do dnia 30 czerwca 2020 roku. Warto też podkreślić, że w sytuacji, gdy umowa transferu czasowego nie zostanie przedłużona, zawodnik nie może być uprawniony w klubie odstępującym do udziału w kontynuowanych rozgrywkach sezonu 2019/2020, ani potwierdzony do innego klubu uczestniczącego w jakichkolwiek kontynuowanych rozgrywkach do zakończenia sezonu 2019/2020. To bardzo ważne, bo kończy się umowa wypożyczenia, zawodnik wraca do klubu odstępującego i nie może być uprawniony do gry w nim, czyli kolokwialnie mówiąc ma już wakacje od grania, co nie oznacza, że całkowicie może odpoczywać, bowiem jest zawodnikiem klubu odstępującego i musi podporządkowywać się jego poleceniom.
Druga sytuacja, czyli uwzględniająca postanowienia art. 3 ust. 3. Zgodnie z tym przepisem, przedłużona deklaracja gry amatora winna być złożona we właściwym dla danego klubu Wojewódzkim Związku Piłki Nożnej i organie prowadzącym rozgrywki w ciągu 2 dni od jej złożenia przez zawodnika w klubie, ale nie później niż do dnia 30 czerwca 2020 roku. Warto jeszcze nadmienić o postanowieniach ust. ust. 1 i 2. Zgodnie z tym pierwszym, deklaracje gry amatora zawodników klubów uczestniczących w kontynuowanych rozgrywkach, których okres obowiązywania kończy się 30 czerwca 2020 r. mogą być przedłużone do 31 lipca 2020 r. za zgodą klubu i zawodnika. Potrzebne są do tego zgody klubu i zawodnika. Nie może więc to być dokonane jednostronnie, a zgodnie z drugim, w sytuacji, gdy przed dokonaniem przedłużenia okresu obowiązywania deklaracji gry amatora o którym mowa w ust. 1, zawodnik złożył deklarację gry amatora lub zawarł kontrakt z klubem innym niż ten w którym aktualnie występuje, a których rozpoczęcie okresu obowiązywania zostało zaplanowane w okresie pomiędzy 1 a 31 lipca 2020 r., przedłużenie okresu obowiązywania deklaracji gry amatora wymaga dodatkowo zgody klubu w którym zawodnik wcześniej złożył deklarację gry amatora lub z którym zawarł kontrakt.
Tutaj warto jeszcze pamiętać, że zgodnie z ust. 4, jeśli okres obowiązywania deklaracji gry amatora nie zostanie przedłużony, zawodnik nie może być potwierdzony do klubu uczestniczącego w jakichkolwiek kontynuowanych rozgrywkach do zakończenia sezonu 2019/2020 oraz że w przypadku nieprzedłużenia okresu obowiązywania deklaracji gry amatora zawodnika, który jednocześnie złożył deklarację gry amatora lub zawarł kontrakt z klubem innym niż ten w którym aktualnie występuje, a których rozpoczęcie okresu obowiązywania zostało zaplanowane w okresie pomiędzy 1 a 31 lipca 2020 roku, zawodnik nie może być potwierdzony do klubu uczestniczącego w jakichkolwiek kontynuowanych rozgrywkach do zakończenia sezonu 2019/2020 (art. 3 ust. 5 Uchwały). Natomiast zgodnie z postanowieniami ust. 6, w przypadku przedłużenia okresu obowiązywania deklaracji gry amatora zawodnika, który jednocześnie złożył deklarację gry amatora lub zawarł kontrakt z klubem innym niż ten w którym aktualnie występuje, a których rozpoczęcie okresu obowiązywania zostało zaplanowane w okresie pomiędzy 1 a 31 lipca 2020 r., zawodnik może być potwierdzony do klubu nie wcześniej niż 1 sierpnia 2020 roku.
I trzecia sytuacja, czyli ta z art. 4 ust. 3. Przepis ten wskazuje, że aneks do obowiązującego kontraktu lub nowy kontrakt, winien być złożony we właściwym dla danego klubu Wojewódzkim Związku Piłki Nożnej i organie prowadzącym rozgrywki w ciągu 2 dni od jego zawarcia, ale nie później niż do dnia 30 czerwca 2020 roku. By być precyzyjnym, to patrząc na postanowienia art. 4 ust. 1 Uchwały, kontrakty o profesjonalne uprawianie piłki nożnej zawodników klubów uczestniczących w kontynuowanych rozgrywkach, których okres obowiązywania kończy się 30 czerwca 2020 r. mogą być przedłużone do 31 lipca 2020 r. za zgodą klubu i zawodnika, czyli zawodnik może pozostać w klubie, być uprawnionym rozgrywek i grać. Potrzebna jest do tego zgodna wola klubu i zawodnika.
A co w sytuacji, gdy zawodnik miał kontrakt z klubem A do 30 czerwca 2020 roku, a w okresie po 1 stycznia 2020 roku zawarł kontrakt z innym klubem? Tu w sukurs idzie przepis art. 4 ust. 2, zgodnie z którym w sytuacji, gdy przed dokonaniem przedłużenia okresu obowiązywania kontraktu o którym mowa w ust. 1, zawodnik złożył deklarację gry amatora lub zawarł kontrakt z klubem innym niż ten w którym aktualnie występuje, a których rozpoczęcie okresu obowiązywania zostało zaplanowane w okresie pomiędzy 1 a 31 lipca 2020 r., przedłużenie okresu obowiązywania kontraktu wymaga dodatkowo zgody klubu w którym zawodnik wcześniej złożył deklarację gry amatora lub z którym zawarł kontrakt. Reasumując, potrzebne są trzy zgody: klubu odstępującego, zawodnika i klubu pozyskującego.
W przypadku nieprzedłużenia okresu obowiązywania kontraktu zawodnika, który jednocześnie złożył deklarację gry amatora lub zawarł kontrakt z klubem innym niż ten w którym aktualnie występuje, a których rozpoczęcie okresu obowiązywania zostało zaplanowane w okresie pomiędzy 1 a 31 lipca 2020 roku zawodnik nie może być potwierdzony do klubu uczestniczącego w jakichkolwiek kontynuowanych rozgrywkach do zakończenia sezonu 2019/2020. Natomiast w przypadku przedłużenia okresu obowiązywania kontraktu zawodnika, który jednocześnie złożył deklarację gry amatora lub zawarł kontrakt z klubem innym niż ten w którym aktualnie występuje, a których rozpoczęcie okresu obowiązywania zostało zaplanowane w okresie pomiędzy 1 a 31 lipca 2020 roku, zawodnik może być potwierdzony do klubu nie wcześniej niż 1 sierpnia 2020 roku. To są reguły z ust. 5 i 6.
Warto też, zgodnie z przepisem art. 4 ust. 4 pamiętać, że. jeśli okres obowiązywania kontraktu nie zostanie przedłużony, zawodnik nie może być potwierdzony do klubu uczestniczącego w jakichkolwiek kontynuowanych rozgrywkach do zakończenia sezonu 2019/2020.
Uchwała zawiera jeszcze kilka fundamentalnych przepisów dla tej wyjątkowej sytuacji. Otóż, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt c), kluby mogą występować o potwierdzenie do klubu i uprawnienie do gry kolejnych zawodników w przypadkach o których mowa w § 27 Uchwały nr VIII/124 z dnia 14 lipca 2015 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej w sprawie statusu zawodników oraz zasad zmian przynależności klubowej. Ponadto, w przypadku wznowionych rozgrywek sezonu 2019/2020, sezon rozgrywkowy 2020/2021 rozpocznie się 1 sierpnia 2020 roku, a zakończy 30 czerwca 2021 roku. To oznacza, że w tych rozgrywkach, które zostały zakończone i nie są siłą rzeczy wznowione, sezon rozpoczął się już 1 lipca 2020 roku. Mowa tu oczywiście o sezonie 2020/2021. Tu od razu nasuwa się wniosek, że w przypadku drużyn, które nie wznowiły sezonu, bo zakończyły go decyzjami organów prowadzących rozgrywki sezon 2020/2021 trwa od 1 lipca 2020 roku, a okno transferowe otworzyło się 1 lipca, a zakończy się 31 sierpnia, czyli tak jak to zwykle bywa. Pamiętajmy, że to przedłużenie sezonu wznawianych rozgrywek jest sytuacją na wskroś wyjątkową.
Warto też pamiętać, że zgodnie art. 1 ust. 3 Uchwały, w przypadku wznowionych rozgrywek sezonu 2019/2020, letni okres transferowy rozpocznie się 1 sierpnia 2020 r., a zakończy 30 września 2020 roku.
Uchwała reguluje jeszcze kilka fundamentalnych zasad. Np. w art. 5 uregulowany został przypadek przerwania wznowionych rozgrywek. Im bliżej końca tego „szalonego” sezonu tym chyba już mniejsze prawdopodobieństwo takiego scenariusza, choć pamiętajmy, żyjemy w stanie epidemii. Zgodnie z art. 5 ust. 1 w sytuacji, gdy po wznowieniu rozgrywek w sezonie 2019/2020, decyzja właściwych władz administracyjnych skutkować będzie brakiem możliwości rozgrywania oficjalnych meczów piłkarskich na terytorium Polski lub części jej terytorium, rozgrywki mogą zostać zakończone pomimo nierozegrania wszystkich zaplanowanych meczów, na podstawie decyzji Zarządu PZPN, Komisji ds. Nagłych PZPN lub Zarządów Wojewódzkich Związków Piłki Nożnej. Wówczas zastosowanie mają mieć odpowiednie postanowienia Uchwały nr III/42 z dnia 12 marca 2020 roku Zarządu PZPN w sprawie zasad postępowania na wypadek braku możliwości rozgrywania oficjalnych meczów piłkarskich na terytorium RP w sezonie 2019/2020 w związku z decyzją organów państwowych.
Uchwała w art. 6 zawiera również upoważnienie dla organów prowadzących rozgrywki do opracowania szczególnych zasad organizacji meczów w ramach kontynuowanych rozgrywek, a w art. 7 stanowi iż w przypadku sprzecznych postanowień niniejszej Uchwały z postanowieniami innych uchwał Zarządu PZPN, zastosowanie mają postanowienia niniejszej uchwały. To ważna regulacja, bowiem mamy tutaj do czynienia z przepisami dotyczącymi nadzwyczajnej sytuacji.
(zdjęcie ma charakter ilustracyjny, fot. Polskie Radio Białystok)
