W poprzednim wpisie omówiliśmy zakres przedmiotowy i podmiotowy Regulaminu Dyscyplinarnego PZPN (dalej: RD PZPN), a zatem o tym kto ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną w środowisku piłkarskim i za co, czyli za jaki czyn.
Zachęcam do lektury poprzedniego artykułu, jeśli ktoś się jeszcze z nim nie zapoznał. Tam jest m.in. mowa o tym, że zgodnie z art. 2 § 4 RD PZPN, kluby ponoszą odpowiedzialność dyscyplinarną za przewinienia dyscyplinarne swoich zawodników, trenerów, instruktorów, członków sztabu medycznego, działaczy piłkarskich oraz kibiców. Oczywiście przedstawiony został cały krąg podmiotów, które podlegają pod postanowienia Regulaminu, a teraz trzeba sobie zadać pytanie na jakiej zasadzie odpowiadają te wszystkie podmioty? Czy mowa tu o winie i konieczności udowodnienia tej winy podmiotowi, który popełnił czyn, czy może samo popełnienie czynu bez ustalania winy sprawcy powoduje odpowiedzialność (zasada ryzyka)?
Zgodnie z art. 4 § 1 RD PZPN, odpowiedzialność dyscyplinarna oparta jest na zasadzie winy, chyba że z przepisów szczególnych wynikają inne zasady odpowiedzialności. No właśnie, czyli co do zasady, przy czynach dyscyplinarnych musi zostać ich potencjalnym sprawcom udowodniona wina, ale też z kolei w świetle § 2, osoby prawne odpowiadają za przewinienia dyscyplinarne swoich zawodników, trenerów, instruktorów, członków sztabu medycznego, działaczy, kibiców oraz pracowników i współpracowników na zasadzie ryzyka.
Sztandarowa wręcz jest tu odpowiedzialność za niezachowanie porządku i bezpieczeństwa na stadionie podczas meczu. Kibice odpalają race, niszczą krzesełka i kto odpowiada za te czyny w świetle Regulaminu Dyscyplinarnego PZPN? … Klub. Nie trzeba mu udowodnić winy w tym np. że wpuścił kibiców z racami na teren imprezy masowej (meczu), bowiem klub jako osoba prawna odpowiada za przewinienia dyscyplinarne swoich kibiców na zasadzie ryzyka.
Jak jest wina to musi być kara – cytując klasyka. Zgodnie z art. 5 § 1 RD PZPN, za przewinienia dyscyplinarne wymierza się kary przewidziane w niniejszym regulaminie, z zastrzeżeniem treści art. 47, czyli z zastrzeżeniem przepisu o odstąpieniu od wymierzenia kary, czyli sytuacji, gdzie organ przypisuje podmiotowi odpowiedzialność za czyn, ale nie wymierza kary.
Kary dyscyplinarne dzielą się na kary zasadnicze i dodatkowe. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, za jedno przewinienie dyscyplinarne wymierza się jedną karę zasadniczą. Kary zasadnicze określają postanowienia Regulaminu, regulujące poszczególne rodzaje przewinień dyscyplinarnych. Organ dyscyplinarny, obok kary zasadniczej, może orzec jedną bądź kilka kar dodatkowych, spośród katalogu kar dodatkowych, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej (art. 5 § 2-5 RD PZPN).
Art. 5 § 6 formułuje zasadę prewencji szczególnej i ogólnej, bowiem organ dyscyplinarny wymierzając karę, uwzględnia cele kary w zakresie jej oddziaływania na obwinionego, jak i środowisko piłkarskie. Ponadto, zgodnie z § 7 organ dyscyplinarny, orzekając karę dyscyplinarną, warunkowo zawieszając jej wykonanie, nadzwyczajnie ją złagadzając na podstawie art. 46[1] lub odstępując od jej wymierzenia na podstawie art. 47, może nałożyć na podmiot ponoszący odpowiedzialność dyscyplinarną obowiązki, stosownie do treści art. 56.
Podobnie jak w prawie karnym mamy też w Regulaminie Dyscyplinarnym i czyn ciągły i zbieg przepisów, w tym wypadku – określony w art. 6 - zbieg przepisów dyscyplinarnych.
Jeżeli zabronione pod groźbą kary dyscyplinarnej przewinienie, wyczerpuje znamiona określone w dwóch albo więcej, pozostających w zbiegu przepisach dyscyplinarnych, stanowi ono jedno przewinienie dyscyplinarne, za które wymierza się jedną zasadniczą karę dyscyplinarną na podstawie przepisu przewidującego karę najsurowszą. Zbieg przepisów zachodzi wtedy, gdy kwalifikacja prawna dokonana w oparciu o tylko jeden czyn, wyczerpuje znamiona dwóch lub więcej przewinień dyscyplinarnych. Obok zasadniczej kary dyscyplinarnej organ dyscyplinarny może orzec jedną lub kilka dodatkowych kar dyscyplinarnych spośród katalogu kar dodatkowych.
Jest mowa w Regulaminie Dyscyplinarnym o przewinieniu dyscyplinarnym podobnym. Reguluje je art. 6 [1]. Przewinieniami dyscyplinarnymi podobnymi są w szczególności przewinienia tego samego rodzaju lub przewinienia uregulowane w tym samym rozdziale Regulaminu. Przewinienia stanowiące rażące naruszenie przepisów lub obowiązków, ewentualnie przewinienia popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, uważa się za przewinienia dyscyplinarne podobne. Przewinienie podobne ma znaczenie dla określenia kwestii czy sprawca działał w warunkach recydywy.
Przewinienie dyscyplinarne ciągłe uregulowane zostało w art. 7 Regulaminu. Jeżeli obwiniony dopuszcza się w krótkich odstępach czasu, dwóch lub więcej zachowań, które wyczerpują znamiona takiego samego przewinienia dyscyplinarnego lub przewinień dyscyplinarnych podobnych, zachowanie to uznaje się za jedno przewinienie dyscyplinarne, podlegające jednej zasadniczej karze dyscyplinarnej, uwzględniającej w swej dolegliwości wszystkie zachowania. Obok zasadniczej kary dyscyplinarnej, organ dyscyplinarny może wówczas orzec jedną lub kilka dodatkowych kar dyscyplinarnych spośród katalogu kar dodatkowych. Zasad tych nie stosuje się jednak do przewinień dyscyplinarnych, objętych technicznymi regułami gry w piłkę nożną.
Kara dyscyplinarna łączna została dla odmiany uregulowana w art. 7 [1] RD PZPN, zgodnie, z którym, organ dyscyplinarny może objąć jednym postępowaniem kilka spraw dyscyplinarnych do wspólnego rozstrzygnięcia, jeżeli toczą się one przeciwko temu samemu obwinionemu a sprawy te pozostają ze sobą w związku lub dotyczą takiego samego lub podobnego przewinienia dyscyplinarnego.
W kolejnym blogu będzie o odpowiedzialność klubu za ciąg naruszeń w czasie meczu piłkarskiego, przewinieniach dyscyplinarnych umyślnych i nieumyślnych. Będzie też o sprawstwie, podżeganiu i pomocnictwie oraz o przygotowaniu i usiłowaniu czynu, stanowiącego delikt dyscyplinarny.
