Z chwilą otwarcia spadku (tj. śmierci spadkodawcy) wszyscy uprawnieni do spadkobrania spadkobiercy nabywają spadek. Jednak do czasu działu spadku majątek składający się na masę spadkową nie jest indywidualną własnością każdego ze spadkobierców, a ich współwłasnością.
Taki stan prawny masy majątkowej wynika z rozwiązania przyjętego przez ustawodawcę w art. 1035 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednie przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych, czyli przepisy znajdujące się w Kodeksie Cywilnym, oznaczone artykułami 195-221. W związku z taką regulacją tej materii, współspadkobiercy są traktowani jak współwłaściciele majątku spadkowego w częściach ułamkowych i do zarządu majątkiem spadkowym stosuje się takie same zasady, jak przy współwłasności.
W związku z tym koniecznym jest dokonanie podziału czynności polegających na zarządzaniu majątkiem spadkowym na czynności zwykłego zarządu oraz czynności przekraczające zwykły zarząd, gdyż wzdłuż tego podziału biegnie różnica w wymogach jakie współwłaścicielom stawia się podczas wykonywania tych dwóch rodzajów czynności.
Zgodnie z art. 201 KC (a w przypadku zarządu majątkiem spadkowym art. 201 KC w zw. z art. 1035 KC), do wykonywania czynności zwykłego zarządu wymagana jest jedynie zgoda większości współwłaścicieli. W braku takiej zgody każdy ze współwłaścicieli może żądać upoważnienia sądowego do dokonania czynności.
Natomiast na podstawie art. 199 KC (art. 199 w zw. z art. 1035 KC), do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. W braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeknie mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli.
Zaznaczyć należy, że nie wszystkie przepisy dotyczące współwłasności (art. 195-221 KC), znajdują zastosowanie wprost do zarządu majątkiem spadkowym. Szczególną rolę pełni art. 1036 KC (który jest przepisem szczególnym w stosunku do rozwiązań dotyczących współwłasności). W związku z tym uregulowaniem, spadkobierca może rozporządzić swoim udziałem w przedmiocie należącym do spadku jedynie za zgodą pozostałych spadkobierców. W przypadku braku takiej zgody rozporządzenie takie jest bezskuteczne, o ile narusza uprawnienia przysługujące temu spadkobiercy na podstawie przepisów o dziale spadku.
Jak widać na podstawie powyższych rozważań, zarządzanie majątkiem spadkowym w przypadku wielości spadkobierców nie jest łatwym procesem. Działanie poszczególnych spadkobierców jest najczęściej ograniczone przez konieczność uzyskania zgody od pozostałych spadkobierców. W związku z tym, zdaje się, że najczęściej najbardziej polecanym zabiegiem będzie jak najszybsze dokonanie działu spadku, czego można dokonać zarówno na drodze sądowej, jak i drodze umownej.
