Jak zostało stwierdzone we wcześniejszych wpisach na prawosportowe.pl teoretycznie możliwe jest skonstruowanie polisy zabezpieczającej przed każdym ryzykiem. Na wstępie zapraszam do przypomnienia wcześniejszych naszych tekstów w przedmiocie różnego rodzaju ubezpieczeń, tj. w doniesieniu do ubezpieczenia sportowców od następstw nieszczęśliwych wypadków odsyłam do tego wpisu, a także do wpisów dotyczących zagadnień związanych z zarządzaniem ryzykiem i ubezpieczeniem ryzyka w działalności sportowej oraz do ryzyka i ubezpieczenia w działalności e-sportowej.
Natomiast dzisiaj zasygnalizuję zagadnienia związane jeszcze z innymi ubezpieczeniami w sporcie dotyczącymi odpowiedzialności cywilnej.
Odpowiedzialność cywilna definiowana jest jako obowiązek ponoszenia konsekwencji przewidzianych w przepisach prawa cywilnego za działania własne lub osób trzecich.
W skrócie: wyróżnia się odpowiedzialność cywilną deliktową i kontraktową. Kwestię odpowiedzialności cywilnej deliktowej reguluje art. 415 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Do zaistnienia odpowiedzialności konieczne są trzy elementy: zdarzenie powodujące szkodę, powstanie szkody oraz związek przyczynowy między zdarzeniem a szkodą. Z kolei odpowiedzialność kontraktowa regulowana jest w art. 471 k.c., który stanowi, że dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Zgodnie z art. 822 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.), przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.
Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej związanej z uprawianiem sportu
Ten rodzaj ubezpieczenia kierowany jest w szczególności do osób amatorsko uprawiających sport, jak i do profesjonalnych zawodników, instruktorów, trenerów sportowych czy pracowników ,,obsługi sportu”. Kiedy ,,zadziała” ubezpieczenie? W dużym uproszczeniu, np. najechanie na narciarza, który w następstwie upadku złamie nogę. Jeżeli jesteś trenerem i w czasie treningu jeden ze sportowców – wskutek zaniedbań trenera – dozna urazu nogi, głowy lub kiedy podczas treningu w wynajmowanej hali sportowej dojdzie do uszkodzenia jej wyposażenia.
Ubezpieczenie organizatorów imprez masowych
Zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1466 z późn. zm.) organizator imprezy masowej, na którą wstęp jest odpłatny, jest obowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone osobom w niej uczestniczącym.
W rozporządzeniu w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej organizatorów imprez masowych szczegółowo określono zakres obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej organizatorów imprez masowych, na które wstęp jest odpłatny, za szkody wyrządzone osobom w nich uczestniczącym, termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną tego ubezpieczenia. Co ciekawe, ustawodawca nałożył obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia OC tylko na organizatora odpłatnej imprezy masowej, a przecież do różnego rodzaju szkód może dojść zarówno na imprezie, na którą wstęp jest odpłatny jak i nieodpłatny.
Pamiętać należy, że zgodnie z ww. rozporządzeniem obowiązek ubezpieczenia OC powstaje najpóźniej w dniu złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na przeprowadzenie imprezy masowej, na którą wstęp jest odpłatny.
Ubezpieczenie OC w tym przypadku nie obejmuje jednak następujących szkód:
-
polegających na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie rzeczy, wyrządzonych przez ubezpieczonego małżonkowi, wstępnemu, zstępnemu, rodzeństwu, a także powinowatemu w tej samej linii lub stopniu, osobie pozostającej w stosunku przysposobienia oraz jej małżonkowi, jak również osobie, z którą ubezpieczony pozostaje we wspólnym pożyciu;
-
polegających na zapłacie kar umownych;
-
powstałych wskutek działań wojennych.
Wójt, burmistrz albo prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce przeprowadzenia imprezy masowej przy rozpatrywaniu wniosku o wydanie zezwolenia na przeprowadzenie imprezy masowej może zażądać od organizatora dodatkowej dokumentacji w postaci dokumentu poświadczającego spełnienie obowiązku zawarcia omawianej umowy ubezpieczenia. Oczywiście istnieje możliwość ubezpieczenia się od odpowiedzialności wynikającej np. z odwołania imprezy, zmiany terminu imprezy.
Zarządzanie klubem sportowym – odpowiedzialność cywilnoprawna członków zarządu klubu sportowego działającego w formie spółki akcyjnej i spółki z o.o.
Zgodnie z art. 3 ustawy o sporcie klub sportowy działa jako osoba prawna. Może być to zatem m.in. forma spółki akcyjnej czy też spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Zgodnie z art. 293 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1467 z późn. zm.), członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator w spółce z o.o. odpowiada wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki, chyba że nie ponosi winy. Natomiast jeżeli szkodę tę wyrządziło kilka osób wspólnie, odpowiadają oni za szkodę solidarnie.
Analogiczną regulacją w odniesieniu do egzekwowania odpowiedzialności w spółce akcyjnej zawiera art. 483 k.s.h., który stanowi, że członek zarządu, rady nadzorczej oraz likwidator odpowiada wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami statutu spółki, chyba że nie ponosi winy.
Nowelizacja kodeksu spółek handlowych z 2022 wprowadziła do polskiego prawa handlowego zasadę Business Judgement Rule czyli ocenę biznesową działań członków organów spółek. Zgodnie z nią, członek organów korporacyjnych spółki nie narusza obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności, jeżeli postępując w sposób lojalny wobec spółki, działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny.
W tej konstrukcji niezbędne jest przyjęcie, że ocena działań organów korporacyjnych powinna być analizowana w momencie podejmowania decyzji gospodarczej i powinna uwzględniać okoliczności takie jak:
-
prawidłowość podejmowania takiej decyzji,
-
należyta staranność,
-
rzetelność,
-
lojalność i uzasadniony interes spółki.
Według Andrzeja Kidyby – autora komentarza do k.s.h. zasada Business Judgement Rule stwarza dla członków organów spółki tzw. bezpieczną przystań (ang. safe harbour) poprzez wyłączenie ich odpowiedzialności za szkody poniesione przez spółkę na skutek nietrafionych decyzji biznesowych, pod warunkami wskazanymi powyżej (zaznaczyć należy, że odpowiedzialność cywilnoprawna władz spółki może wynikać także i z innych przepisów prawa).
OC członków władz spółki jest dobrowolne Zapewnia ono jednak ochronę ubezpieczeniową w przypadku odpowiedzialności za straty spowodowane niewłaściwym pełnieniem obowiązków i wykonywaniem czynności zarządczych w spółce. Tego rodzaju OC nazywane jest: Directors and officers liability insurance ( D&O ). Bardzo często poza odszkodowaniem możliwy jest cały szereg innych świadczeń, które mają wspomóc zarządzających i innych ubezpieczonych w obronie. Wymienić tutaj można przykładowo: koszty porady prawnej (gdy pojawia się bezpośrednie niebezpieczeństwo wystąpienia z powództwem przeciwko managerowi ubezpieczyciel sfinansuje koszty porady eksperta), koszty obrony (koszty prawników i innych doradców), koszty wsparcia psychologicznego itp.
Katalog produktów ubezpieczeniowych na rynku jest spory. Ubezpieczyciele starają się być coraz bardziej elastyczni i reagować na potrzeby bardziej wymagających klientów, którzy niejednokrotnie oczekują niekonwencjonalnych rozwiązań. Czy warto z nich skorzystać? W mojej ocenie tak.
Bez względu na wybór umowy ubezpieczenia przed jej podpisaniem należy jednak dokładnie zapoznać się z jej treścią, a także Ogólnymi Warunkami Ubezpieczenia. Na szczególną uwagę zasługuje również katalog włączeń ochrony ubezpieczeniowej. Jeżeli uznasz, że nie jesteś w stanie samodzielnie podjąć decyzji, co do kwestii ubezpieczenia w danej sytuacji czy też przeanalizować umowy skorzystaj z usług profesjonalnego prawnika.
