W jednym z wcześniejszych blogów pisałem o konieczności wykazania przejścia posiadania służebności przesyłu podczas biegu zasiedzenia, co umożliwia doliczenie do czasu posiadania służebności obecnego posiadacza czasu posiadania swego poprzednika.
Dziś wracam do tematu, bowiem w blogu jak wyżej nie omówiłem typowej sytuacji, czyli przeniesienia posiadania pomiędzy kilkoma przedsiębiorstwami przesyłowymi, gdzie pierwsze przeniesienie posiadania następowało pomiędzy Skarbem Państwa, a przedsiębiorstwem państwowym, które następnie zostało przekształcone w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa.
Na powyższy temat wypowiedział się ostatnio w prawomocnym wyroku z dnia 05 lutego 2015 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy (sygn. II Ca 800/14, źródło: Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych).
Sąd ten na podstawie zgromadzonych w sprawie dowodów ustalił, że „na podstawie przedstawionych dokumentów w postaci aktu notarialnego z 12 lipca 1993r. (aktu przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w spółkę akcyjną) nie budzi wątpliwości, iż doszło do przeniesienia posiadania instalacji przesyłowych z przedsiębiorstwa państwowego na jednoosobową Spółkę Skarbu Państwa. Także dalsze przeniesienie posiadania wynikające z połączenia się dwóch podmiotów (…) należy uznać za wykazane. Skoro bowiem doszło do połączenia spółek (, z których jedna była spółką przejmującą – przyp. M.B.) to w myśl art. 494§ 1 Kodeksu spółek handlowych spółka przejmująca wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej czyli także przejęła w posiadanie infrastrukturę przesyłową. Pozostaje zatem do oceny wykazanie czy doszło do przeniesienia posiadania infrastruktury przesyłowej pomiędzy Skarbem Państwa , a przedsiębiorstwem państwowym które następnie zostało przekształcone w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa.(… )
Zgodnie z art. 176 § 1 Kodeksu cywilnego przedsiębiorca energetyczny może doliczyć do swojego (i swoich poprzedników prawnych) okresu posiadania okres posiadania Skarbu Państwa, (jako poprzednika w posiadaniu), o ile zostaną spełnione wskazane w tym przepisie przesłanki. Dotyczy to przede wszystkim obowiązku udowodnienia przez przedsiębiorcę energetycznego, że doszło do przeniesienia posiadania na rzecz jego lub jego poprzedników prawnych przez Skarb Państwa. Wymaga ponownego podkreślenia, iż nie chodzi o wykazanie, iż uczestnik jako spółka jest następcą prawnym swojego poprzednika - przedsiębiorstwa państwowego, jak przyjął to bezkrytycznie Sąd I instancji, lecz o wykazanie przeniesienia posiadania służebności przesyłu przez Skarb Państwa na poprzednika prawnego uczestnika. (por. analogicznie uzasadnienie wyroku SN z 25 kwietnia 2014r. II CSK 433/13 ). Przeniesienie posiadania służebności przesyłu zgodnie z art. 352§ 2 Kodeksu cywilnego może nastąpić w sposób określony w art. 348-351 Kodeksu cywilnego. W toku procesu zabrakło jakichkolwiek dowodów wskazujących na taki sposób przeniesienia posiadania służebności.
W realiach niniejszej sprawy to uczestnik winien udowodnić, iż doszło do przeniesienia posiadania infrastruktury przesyłowej ze Skarbu Państwa na Przedsiębiorstwo Państwowe. (…)Nie można zasadnie twierdzić , iż przekazanie posiadania służebności nastąpiło wraz z wydaniem zarządzenia nr (…)Ministra Przemysłu z dnia 16 stycznia 1989r. w sprawie utworzenia przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Zakład (…).. Zarządzenie to zostało bowiem wydane jeszcze w czasie obowiązywania zasady jednolitego funduszu własności państwowej określonej w art. 128 Kc. Przedsiębiorstwo państwowe nie mogło jeszcze wtedy samodzielnie posiadać ograniczonego prawa rzeczowego było jedynie dzierżycielem praw które przysługiwały Państwu. Sytuacji tej nie zmienia § 2 tego zarządzenia z którego wynika fakt przydzielenia przedsiębiorstwu określonych składników mienia. Na skutek tego zarządzenia nowo utworzone przedsiębiorstwo stało się dzierżycielem mienia Państwa. W tej sytuacji nie można mówić o spełnieniu warunku do zasiedzenia służebności przesyłu w postaci określonego w ustawie czasokresu posiadania. W grę będzie wchodził okres 30 letni ( art. 292 Kc w zw. z art. 172 Kc) bowiem uczestnik nie dysponuje jakąkolwiek dokumentacją prawną dotycząca tej inwestycji poza protokołem odbioru technicznego. W takim stanie rzeczy zgromadzony materiał dowodowy na chwilę zamknięcia rozprawy przed Sądem II instancji nie daje podstaw do stwierdzenia zasiedzenia.”
W sprawach przesyłowych przeniesienie posiadania wymaga zatem wykazania tej okoliczności pomiędzy każdorazowym posiadaczem służebności przesyłu, przy czym dotyczy to również przeniesienia posiadania infrastruktury przesyłowej pomiędzy Skarbem Państwa a przedsiębiorstwem państwowym, które uwłaszczyło się na mieniu państwowym. Jak to zostało wskazane w poprzednim blogu dotyczącym tego tematu, przeniesienie tego posiadania wykazać można np. za pomocą decyzji administracyjnej wydanej na podstawie art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 29 września1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami (Dz.U. Nr 79, poz. 464 ze zm.).
