Jak podaje operator terminalu skroplonego gazu ziemnego (LNG) w Świnoujściu rozpoczęła się właśnie procedura schładzania i rozruchu technologicznego terminalu z użyciem skroplonego gazu ziemnego (LNG) z metanowca, jaki przypłynie z Kataru do Polski w grudniu tego roku. Proces zwiększania bezpieczeństwa energetycznego kraju zapoczątkowany blisko dekadę temu przechodzi właśnie w fazę faktycznej realizacji.
Praktycznie procesy związane z uniezależnianiem się Polski od zależności energetycznej nie zostały jeszcze zakończone. Jak zawiadamiają bowiem ostatnio urzędy marszałkowskie województw dolnośląskiego i opolskiego wydane zostały decyzje o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu dla przedsięwzięcia pn. Budowa gazociągu Zdzieszowice-Wrocław. Pouczenia zawarte w tych decyzjach informują m.in., że część wymienionych w nich nieruchomości lub działek w nich wydzielonych przechodzi na własność Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu stanie się ostateczna.
Wywłaszczenie praw do nieruchomości odbywa się oczywiście za odszkodowaniem. Jak wskazuje bowiem ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu (tj. z dnia 2 października 2014 r., Dz.U. z 2014 r. poz. 1501) za wywłaszczone w trybie tego aktu prawnego nieruchomości, użytkowanie wieczyste oraz ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między wojewodą, a dotychczasowym właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub osobą, której przysługuje ograniczone prawo rzeczowe do nieruchomości. Uzgodnienia dokonuje się w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
Jeżeli w terminie 2 miesięcy od dnia, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu stała się ostateczna, nie dojdzie do uzgodnienia, o którym mowa powyżej, wysokość odszkodowania ustala wojewoda w drodze decyzji, w terminie 30 dni od dnia wszczęcia postępowania. Organem właściwym do wypłaty odszkodowań jest wojewoda.
Wysokość odszkodowania ustala się na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego, według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu przez organ pierwszej instancji oraz według jej wartości w dniu uzgodnienia, o którym mowa powyżej, albo w dniu wydania decyzji ustalającej wysokość odszkodowania. Odszkodowanie podlega waloryzacji na dzień wypłaty, według zasad obowiązujących w przypadku zwrotu wywłaszczonych nieruchomości. Suma wysokości odszkodowania nie może co do zasady przekroczyć wartości nieruchomości lub wartości prawa użytkowania wieczystego.
Co ważne, jeżeli dotychczasowy właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości objętej decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu wyda tę nieruchomość lub wyda nieruchomość i opróżni lokal oraz inne pomieszczenia niezwłocznie, lecz nie później niż w terminie 28 dni od dnia otrzymania od inwestora wezwania do wydania nieruchomości, to wysokość odszkodowania powiększa się o kwotę równą 5% wartości nieruchomości lub wartości prawa użytkowania wieczystego, określonej w operacie sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego.
Ustawodawca przyjął również inną, ciekawą zasadę, wg której w przypadku gdy decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu dotyczy nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym albo budynkiem, w którym został wyodrębniony lokal mieszkalny, wysokość odszkodowania przysługującego dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu tej nieruchomości, zamieszkałemu w tym budynku albo lokalu powiększa się o kwotę 10 000 zł w odniesieniu do tej nieruchomości.
Rozwiązania odszkodowawcze proponowane w o ustawie o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu zbliżone są do innych ustaw „wywłaszczeniowych”, dzięki czemu przy ewentualnych wątpliwościach związanych z komentowanym rozwiązaniem można korzystać z istniejącego orzecznictwa, czy komentarzy (pisaliśmy o tym w blogu pt. "Nowa specustawa przesyłowa"). Przy czym jak pokazuje praktyka, pomiędzy modelem zaproponowanym przez ustawodawcę, a faktycznym jego stosowaniem zdarzają się rozbieżności, co już jednak wymaga indywidualnej analizy i przekracza ramy tego bloga.