Nie dalej jak miesiąc temu pisałem w sprawie planowanego przez Senat wydłużenia terminu dochodzenia roszczeń odszkodowawczych za ograniczenie w korzystaniu z nieruchomości w związku z utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania wokół lotnisk. Przedstawiony wówczas projekt ustawy był bardzo korzystny dla właścicieli nieruchomości, bo przewidywał nie tylko przedłużenie terminów do dochodzenia roszczeń, ale i „wznawiał” mówiąc w dużym skrócie roszczenia, które już wygasły.
Jak widać, przez miesiąc może się dużo zmienić. Po przemieleniu wstępnego projektu, który omawiałem miesiąc temu powstał twór mający niewiele wspólnego z jego pierwotną wersją. Jak czytamy w uchwalonej przez Sejm ustawie z dnia 22 lutego 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska „Z roszczeniem, o którym mowa w ust. 1–3, można wystąpić w okresie 3 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości.” Jak widać, w stosunku do pierwotnego projektu ubyło aż dwa lata. Z jednej strony mało, z drugiej dużo …
Ale prawdziwe zaskoczenie znajdą Państwo w przepisie przejściowym, który będzie stanowił, że „Do roszczeń, o których mowa w art. 129 ust. 1–3 ustawy zmienianej w art. 1, powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, w stosunku do których nie upłynął termin, o którym mowa w art. 129 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, stosuje się art. 129 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.” Z uchwalonej ustawy zniknął więc projektowany przepis, zgodnie z którym „W przypadku gdy termin, o którym mowa w art. 129 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, upłynął przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy z roszczeniem, o którym mowa w art. 129 ust. 1–3 ustawy zmienianej w art. 1, można wystąpić w okresie 3 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.”
Przez miesiąc perspektywa ustawodawcy na tę samą sprawę uległa więc zmianie o 180 stopni, choć jak przypominam jeszcze miesiąc temu legislator dumnie podkreślał, że „dla przyjęcia takiego rozwiązania może być nade wszystko wzgląd na zasady równości oraz sprawiedliwości społecznej, będące wartościami rangi konstytucyjnej (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 stycznia 1992 r., sygn. akt K 15/91; tak również „Opinia prawna do komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska (druk sejmowy nr 774)”).”
Co się wydarzyło przez ten miesiąc? Proszę pytać osoby, które przyczyniły się do tych zmian. Ja tylko mogę ubolewać, że legislator nie dostosował się do wyroku TK w tej sprawie sygn. sprawy K 2/17), który analizując uchylany art. 129 ust. 4 Prawa Ochrony Środowiska, mniemał, „że podstawowym celem tego przepisu nie jest realizacja tradycyjnych funkcji prekluzji, ale minimalizacja skali dochodzonych roszczeń właścicieli nieruchomości i innych uprawnionych o odszkodowanie lub wykup. Prawodawca, wprowadzając krótki termin zawity na dochodzenie roszczenia, w istocie liczył na to, że nie wszyscy uprawnieni zdążą skorzystać z przedmiotowych roszczeń. Dominuje w tym troska o finanse publiczne, chęć ograniczenia wydatków obciążających budżet państwa czy jednostek samorządu terytorialnego; mniejszą rolę odgrywa wola wynagrodzenia uszczerbków poniesionych wskutek ograniczenia własności lub innych praw majątkowych.”
Tymczasem ustawa, która została uchwalona zdaje się minimalizować interesy pojedynczych właścicieli nieruchomości, kosztem Skarbu Państwa, czy jednostek samorządu terytorialnego, które są przecież w większości właścicielami podmiotów mających ponosić ewentualne odszkodowania.
Wyjaśnię końcowo, że uchwalona ustawa została „z zaszczytem” przesłana do Senatu, który nie wniósł do niej poprawek.
