Likwidacja klubu sportowego działającego w formie stowarzyszenia

Likwidacja klubu sportowego to proces wymagający zarówno zrozumienia przepisów prawnych, jak i odpowiednich działań administracyjnych. Przed przystąpieniem do tego procesu warto zapoznać się z kluczowymi etapami, które należy przejść, aby likwidacja przebiegła sprawnie i zgodnie z prawem. W dzisiejszym blogu przedstawię najważniejsze kroki, które należy podjąć, aby zakończyć działalność swojego klubu sportowego (mającego formę prawną stowarzyszenia).

Przepisy prawa dotyczące klubów sportowych

Zgodnie z art. 4 ust. 4 ustawy o sporcie (u.s.) uczniowski klub sportowy podlega wpisowi do ewidencji prowadzonej przez starostę właściwego ze względu na siedzibę klubu. Wpisu i wykreślenia wpisu z ewidencji dokonuje się na podstawie wniosku. Wpis, odmowa wpisu do ewidencji i wykreślenie wpisu z ewidencji następuje w drodze decyzji. Przepis ten stosuje się odpowiednio do innych niż uczniowskie klubów sportowych działających w formie stowarzyszenia, których statuty nie przewidują prowadzenia działalności gospodarczej (art. 4 ust. 7 u.s.).

Szczegółowe przepisy dotyczące likwidacji stowarzyszeń znajdują się w rozdziale 5 ustawy  z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2020 r. poz. 2261).

Pierwszym krokiem w procesie likwidacji jest zwołanie walnego zebrania członków klubu. Tylko walne zebranie członków ma kompetencje do podjęcia decyzji o likwidacji klubu. Warto zatem zapoznać się ze statutem klubu, który określa, jak powinno być zwoływane zebranie oraz jakie większości głosów są wymagane do podjęcia decyzji o likwidacji.

W razie rozwiązania się stowarzyszenia na podstawie własnej uchwały, likwidatorami stowarzyszenia są członkowie jego zarządu, jeżeli statut lub, w razie braku odpowiednich postanowień statutu, uchwała ostatniego walnego zebrania członków (zebrania delegatów) tego stowarzyszenia nie stanowi inaczej. W razie rozwiązania stowarzyszenia przez sąd, zarządza on jego likwidację, wyznaczając likwidatora.

Obowiązkiem likwidatora jest przeprowadzenie likwidacji w możliwie najkrótszym czasie, w sposób zabezpieczający majątek likwidowanego stowarzyszenia przed nieuzasadnionym uszczupleniem.

Likwidator w szczególności powinien:

• zawiadomić sąd o wszczęciu likwidacji i wyznaczeniu likwidatora, z podaniem swego nazwiska, imienia i miejsca zamieszkania, jeżeli nie zachodzą warunki określone w art. 36 ust. 2, tj. wyznaczenie likwidatora przez sąd.
• dokonywać czynności prawnych niezbędnych do przeprowadzenia likwidacji, podając do publicznej wiadomości o wszczęciu postępowania likwidacyjnego;
• po zakończeniu likwidacji zgłosić sądowi wniosek o wykreślenie stowarzyszenia z Krajowego Rejestru Sądowego.

Wniosek, który powinien być złożony do Krajowego Rejestru Sądowego, o otwarcie (czyli rozpoczęcie) likwidacji stowarzyszenia składa się z formularzy: KRS-Z61 – wniosek o zmianę wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym – likwidację, KRS-ZK – wniosek informujący o zmianie w organach, w tym wypadku chodzi o wykreślenie zarządu, KRS-ZR – zgłoszenie likwidatora, zarządcy, przedstawiciela lub reprezentanta likwidowanej organizacji. Do wniosku dołączane są dokumenty, w tym w szczególności protokół z zebrania wraz z listą obecności,  uchwałę walnego zebrania członków o rozwiązaniu stowarzyszenia, uchwała o wyborze likwidatora lub likwidatorów, uchwałę o przeznaczeniu majątku likwidowanego stowarzyszenia.

Jeżeli likwidacja nie zostanie zakończona w ciągu roku od dnia jej zarządzenia, likwidatorzy przedstawiają przyczyny opóźnienia sądowi, który w razie uznania opóźnienia za usprawiedliwione przedłuża termin likwidacji lub zarządza zmianę likwidatorów. Majątek zlikwidowanego stowarzyszenia przeznacza się na cel określony w statucie lub w uchwale walnego zebrania członków (zebrania delegatów) o likwidacji stowarzyszenia. W razie braku postanowienia statutu lub uchwały w tej sprawie, sąd orzeka o przeznaczeniu majątku na określony cel społeczny.

W związku z tym, że likwidator zakończył czynności likwidacyjne, powinien zwołać walne zebranie członków stowarzyszenia. Jest to kluczowy etap procesu likwidacji, ponieważ walne zebranie członków ma na celu zatwierdzenie sprawozdań oraz podjęcie niezbędnych uchwał dotyczących zakończenia likwidacji. Likwidator ma obowiązek poinformowania wszystkich członków stowarzyszenia o terminie, miejscu i porządku obrad walnego zebrania. Powinno to być zrobione w sposób określony w statucie stowarzyszenia, z odpowiednim wyprzedzeniem, aby wszyscy członkowie mogli wziąć udział w zebraniu.

Na walnym zebraniu likwidator przedstawia sprawozdanie zawierające szczegółowy opis wykonanych przez niego czynności. Sprawozdanie to powinno obejmować m.in.:

• informacje o zbyciu majątku stowarzyszenia,
• spłatę zobowiązań,
• zakończenie bieżących spraw administracyjnych,
• podział pozostałych środków zgodnie z przepisami prawa i statutem stowarzyszenia,

Likwidator musi również przedstawić dwa sprawozdania finansowe: sprawozdanie finansowe na dzień otwarcia likwidacji, które pokazuje stan majątkowy stowarzyszenia na początku procesu likwidacyjnego oraz sprawozdanie finansowe na dzień zamknięcia likwidacji, które odzwierciedla końcowy stan majątkowy stowarzyszenia po zakończeniu wszystkich czynności likwidacyjnych.

Członkowie stowarzyszenia podczas walnego zebrania głosują nad zatwierdzeniem przedstawionych sprawozdań. Wymagana jest odpowiednia większość głosów, zgodnie ze statutem stowarzyszenia. Zatwierdzenie sprawozdań jest konieczne, aby formalnie zakończyć proces likwidacji i przejść do kolejnych kroków. Po zatwierdzeniu sprawozdań przez walne zebranie, likwidator musi złożyć wniosek o wykreślenie stowarzyszenia z Krajowego Rejestru Sądowego. Wniosek ten powinien zawierać:

• kopię uchwały walnego zebrania o zatwierdzeniu sprawozdań
• sprawozdania finansowe
• sprawozdanie likwidatora
• inne wymagane dokumenty potwierdzające zakończenie likwidacji.

Wniosek o wykreślenie stowarzyszenia, wraz z załącznikami, należy złożyć do odpowiedniego sądu rejestrowego. Po jego pozytywnym rozpatrzeniu przez sąd, stowarzyszenie zostaje wykreślone z KRS, co oznacza formalne zakończenie jego działalności.

Koszty

Koszty likwidacji pokrywa się z majątku likwidowanego stowarzyszenia.

Likwidacja stowarzyszenie bez działalności gospodarczej w KRS: wniosek o otwarcie likwidacji – brak opłat; wniosek o wykreślenie z KRS – 300 zł. Jednak w związku z różnymi informacjami w sądach, w praktyce warto dopytać czy na pewno taka opłata obowiązuje.

Stowarzyszenie z działalnością gospodarczą: wniosek o otwarcie likwidacji – 350 zł (250 zł opłata sądowa za zmianę + 100 zł za publikację w Monitorze Sądowym i Gospodarczym); wniosek o wykreślenie z KRS – 300 zł.

Koszty administracyjne

Do kosztów administracyjnych można zaliczyć wszelkie opłaty związane z prowadzeniem bieżących spraw stowarzyszenia w trakcie likwidacji, takie jak:

• koszty korespondencji (znaczki, koperty),
• koszty związane z archiwizacją dokumentów,
• koszty księgowe, jeśli stowarzyszenie korzysta z usług biura rachunkowego.

Likwidacja a rozwiązanie stowarzyszenia

Od likwidacji stowarzyszenia należy odróżnić jego rozwiązanie. O ile o likwidacji decydują sami założyciele zrzeszenia, rozwiązanie jest dokonywane niejako z urzędu przez właściwy sąd. Możliwość taką przewiduje art. 29 ust. 1 pkt 3 prawa o stowarzyszeniach. Przepis ten przyznaje organowi nadzoru oraz prokuratorowi kompetencję do wystąpienia do sądu z wnioskiem o rozwiązanie stowarzyszenia, jeżeli:

• jego działalność wykazuje rażące lub uporczywe naruszanie prawa albo postanowień statutu i jednocześnie,
• nie ma warunków do przywrócenia zgodności działalności z prawem lub statutem.

Pozostałe możliwości rozwiązania stowarzyszenia przez sąd wynikają z art. 31 ustawy prawo o stowarzyszeniach i dotyczą sytuacji, kiedy:

• liczba członków stowarzyszenia jest mniejsza niż liczba członków niezbędnych do jego założenia;
• stowarzyszenie nie posiada wskazanych w ustawie władz i nie ma warunków do ich wyłonienia w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy;
• pomimo czynności podejmowanych przez kuratora nie doszło do powołania władz stowarzyszenia i nie ma ku temu warunków.

Warto także wspomnieć o art. 25a ust. 1 pkt 4 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, który w ramach postępowania przymuszającego przewiduje możliwość wykreślenia podmiotu z KRS, jeżeli nie złożył on sprawozdań finansowych za dwa kolejne lata obrotowe.

Warto także wspomnieć o art. 25a ust. 1 pkt 4 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, który w ramach postępowania przymuszającego przewiduje możliwość wykreślenia podmiotu z KRS, jeżeli nie złożył on sprawozdań finansowych za dwa kolejne lata obrotowe. Więcej o postępowaniu przymuszającym było wspomniane we wpisie pt. ,,KRS-owskie dylematy byłych członków stowarzyszenia”.

Ogłoszenie o likwidacji stowarzyszenia

Istotnym elementem procedury likwidacyjnej klubu sportowego jest podanie do publicznej wiadomości informacji o likwidacji stowarzyszenia – jest ona zamieszczana dopiero po otrzymaniu z sądu postanowienia o otwarciu likwidacji lub zawiadomieniu właściwego starosty o rozpoczęciu likwidacji. Powinna ona zawierać formalne informacje o rozpoczęciu likwidacji, dane i kontakt do likwidatora, a także datę: do kiedy można zgłaszać roszczenia wobec likwidującej się organizacji. Likwidator może wywiesić stosowne zawiadomienie w urzędzie gminy, budynku sądu lub lokalu stowarzyszenia, zamieścić ogłoszenie w gazecie lokalnej, na stronie internetowej klubu. Ogłoszenie (informacja) o likwidacji jest załącznikiem do końcowego wniosku o wykreślenie stowarzyszenia z właściwego rejestru. Warto zatem np. po zamieszczeniu informacji na stronie internetowej zrobić wydruk będący potwierdzeniem dokonania czynności ogłoszenia czy też posiadać potwierdzenie złożenia wniosku w urzędzie.

Likwidacja klubu sportowego w ewidencji starosty

Wykreślenie klubu sportowego działającego w formie uczniowskiego klubu sportowego (UKS) lub stowarzyszenia, którego statut nie przewiduje prowadzenia działalności gospodarczej, z ewidencji prowadzonej przez starostę jest możliwe dopiero po zakończeniu likwidacji klubu sportowego. Dokonuje się jej na zasadach dotyczących stowarzyszeń (art. 36-39 ustawy Prawo o stowarzyszeniach w związku z art. 4 ustawy o sporcie). Etapem różnicującym postępowanie przed KRS a starostą, jest to, że likwidator pisemnie zawiadamia starostę (w terminie 14 dni od podjęcia uchwały) o wszczęciu postępowania likwidacyjnego klubu oraz dołącza protokół z walnego zebrania wraz z uchwałą o rozwiązaniu klubu i listą obecności.

Zachęcam do skontaktowania się drogą mailową czy też telefoniczną z wydziałem właściwej jednostki samorządu terytorialnego sprawującego nadzór nad stowarzyszeniami i dopytać o procedurę (mogą bowiem się nieznacznie różnić w zależności od j.s.t.), wykaz dokumentów. W większości na stronach internetowych urzędów znajdują się wzory odpowiednich uchwał, wniosków etc.

Z inną szczególną sytuacją będziemy mieli do czynienia, kiedy będzie występować klub sportowy dla którego ewidencją właściwą będzie ewidencja starosty a równocześnie będzie miał status OPP i będzie widniał w KRS-ie. Wówczas w pierwszej kolejności należy dokonać likwidacji klubu u właściwego starosty, a następnie złożyć wniosek o wykreślenie informacji o OPP w KRS.

Jeśli masz wątpliwości lub potrzebujesz wsparcia w procesie likwidacji klubu sportowego, warto skonsultować się w tej sprawie z prawnikiem specjalizującym się w prawie sportowym, pisz: info@dauerman.com.pl