Sprawa sądowa, oprócz poniesienia opłaty (stosunkowej, bądź stałej), wymaga przeważnie pokrycia kosztów pełnomocnika. Stawki ryczałtowe mojej profesji określa Rozporządzenie z dnia 22 października 2015 r. Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tj. z dnia 3 stycznia 2018 r., Dz.U. z 2018 r. poz. 265).
Bywa jednak i tak, że w przypadku przegranej pokryć należy przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu – vide art. 98 § 1 Kpc). Są to przeważnie koszty zastępstwa procesowego profesjonalnego pełnomocnika.
Co do zasady należne są koszty wynikające ze stawek przewidzianych przez w/w rozporządzenie, ale wskazać należy, że akt ten przewiduje możliwość podwyższenia przewidzianych tam stawek w ściśle określonych sytuacjach.
I tak, zgodnie z § 15 ust. 3 cytowanego aktu prawnego przewiduje, że „Opłatę w sprawach wymagających przeprowadzenia rozprawy ustala się w wysokości przewyższającej stawkę minimalną, która nie może przekroczyć sześciokrotności tej stawki, ani wartości przedmiotu sprawy, jeśli uzasadnia to:
1) niezbędny nakład pracy radcy prawnego, w szczególności poświęcony czas na przygotowanie się do prowadzenia sprawy, liczba stawiennictw w sądzie, w tym na rozprawach i posiedzeniach, czynności podjęte w sprawie, w tym czynności podjęte w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu;
2) wartość przedmiotu sprawy;
3) wkład pracy radcy prawnego w przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jak również do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia istotnych zagadnień prawnych budzących wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie;
4) rodzaj i zawiłość sprawy, w szczególności tryb i czas prowadzenia sprawy, obszerność zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lub biegłych sądowych, dowodu z zeznań świadków, dowodu z dokumentów, o znacznym stopniu skomplikowania i obszerności.”
Przyznam, że sądy nie często stosują w/w przepis, natomiast tradycyjnie już pozwolę sobie zacytować orzeczenia zapadłe w sprawie, w której odwołano się do w/cyt. normy prawnej. I tak, w jednym z orzeczeń Sąd Apelacyjny w Białymstoku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w wyroku z dnia 11 kwietnia 2018 r. uznał, że „wynagrodzenie pełnomocnika odwołującej powinno zostać podwyższone. Należy bowiem wziąć pod uwagę, iż postępowanie w sprawie trwało długo, a nakład pracy pełnomocnika był znaczny, bowiem w postępowaniu składała ona obszerne pisma i wnioski dowodowe” (sygn. III AUa 60/18, źródło: Legalis).
Z kolei w wyroku z dnia 21 października 2014 r. Sąd Apelacyjny w Krakowie - I Wydział Cywilny przyjął, że „Nakład pracy pełnomocnika, związany z dwukrotnym rozpoznawaniem sprawy w pierwszej instancji jest odpowiednio wyższy, niż gdyby sprawa była rozpoznawana tylko jednokrotnie. Z kolei sposób nawiązania stosunku prawnego przez strony, dla wykazania istnienia i treści tego stosunku, wymagał znacznego zaangażowania pełnomocnika, a w związku z tym jego wkład w wyjaśnienie i rozstrzygnięcie sprawy był istotny” (sygn. I ACa 954/14, źródło: Legalis).
Natomiast w orzeczeniu z dnia 20 grudnia 2013 r. Sąd Apelacyjny w Krakowie - I Wydział Cywilny stwierdził, że „Okoliczność, że radca prawny reprezentował w sprawie większą liczbę osób występujących po danej stronie, jest jedną z cech składających się na charakter sprawy; taka sytuacja procesowa może też mieć wpływ na niezbędny wkład pracy pełnomocnika i podjęte przez niego czynności. Fakt ten zalicza się zatem do kryteriów oceny celowości i niezbędności poniesienia kosztów przez stronę, uwzględnianych przez sąd przy orzekaniu o wysokości przyznanych stronie kosztów procesu, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 109 § 2 kodeksu postępowania cywilnego. Omawiana kwestia powinna być oceniana w świetle całokształtu okoliczności danej sprawy, a w szczególności nakładu pracy pełnomocnika w związku z reprezentowaniem kilku osób jednocześnie.” (sygn. I ACa 1334/13).
Jak widać, okoliczności w jakich sądy podwyższają wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika bywają różne, co jednak w sposób istotny wpłynąć może na finalne koszty sprawy.
(zdjęcie ma charakter ilustracyjny)
