W kilku poprzednich blogach (szczególnie tutaj) starałem się przybliżyć konstrukcję salary cap. Dziś chciałbym jednak wskazać konkretne elementy, które trzeba brać pod uwagę podczas sumowania wynagrodzeń w danej drużynie NBA.
Na początku jednak niezbędne jest wyjaśnienie kilku podstawowych pojęć, których nazwy funkcjonują w języku angielskim również wśród polskich kibiców i ekspertów zajmujących się NBA i takimi też będę się posługiwał, chcąc uniknąć sytuacji, w której doszłoby do niejasności spowodowanej błędnym bądź nieoddającym istoty sprawy tłumaczeniem.
Pierwszym z takich istotnych haseł jest „cap room” – oznacza ono różnicę pomiędzy salary cap a wynagrodzeniami, jakie obecnie płaci zawodnikom dany klub i odnosi się do zdolności do zawierania umów z wolnymi zawodnikami. Jeśli drużyna znajduje się powyżej limitu, nowe umowy może zawierać tylko w drodze wyjątków od salary cap (np. prawa Birda). Jeżeli jednak zespół nie przekracza limitu wynagrodzeń, to może swobodnie zawierać nowe kontrakty, do wysokości limitu. „Cap room” to zatem finansowa dyspozycyjność klubu do swobodnego pozyskiwania nowych zawodników.
Drugie istotne pojęcie to „cap holds”. Zwrot ten pochodzi od angielskiego czasownika „to hold”, czyli trzymać i w ten sposób można go instynktownie zrozumieć – „cap holds” to przyszłe zobowiązania danego klubu wobec zawodników, których drużyna pozyska. Może to mieć miejsce np. w sytuacji, gdy pewne jest, że klub będzie chciał zakontraktować zawodnika z pierwszej rundy draftu. Istotą „cap hold” jest to, że wlicza się ono do salary cap mimo faktu, że obecnie środki te nie są faktycznie wypłacane. Czyli jeśli suma wynagrodzeń płaconych obecnie przez zespół jest niższa o 10 milionów dolarów od salary cap, a „cap hold” zespołu wynosi 4 miliony dolarów, to jego „cap room” będzie wynosił 6 milionów dolarów”.
Do salary cap wliczają się następujące elementy:
- wynagrodzenia wszystkich aktywnych i nieaktywnych zawodników, wraz z bonusami i dodatkami;
- wynagrodzenia za cały sezon dla zawodników, których klub pozyskał w wyniku wymiany w trakcie sezonu;
- wynagrodzenia należne zwolnionym zawodnikom, nie licząc jednak zwolnień wynikających ze szczególnych sytuacji związanych z pozyskaniem ich przez nowy klub (więcej informacji tutaj);
- wynagrodzenia należne zawodnikom, którzy przeszli na emeryturę i nadal są związani kontraktem (ten aspekt zasługuje na osobny wpis) lub takim, którzy musieli skończyć karierę w wyniku kontuzji/innych problemów zdrowotnych, a ich kontrakt obowiązuje;
- „cap holds”, które wynikną z przyszłych zobowiązań na tle skarg/postępowań dyscyplinarnych itp., przy których istnieje duże prawdopodobieństwo, że obciążą klub;
- „cap holds”, które wynikają ze zobowiązań i kontraktów, które zostały zawarte, ale nie weszły jeszcze w życie (np. ustne porozumienie pomiędzy klubami/klubem i zawodnikiem);
- „cap holds”, które wynikają z wynagrodzeń należnych wolnym agentom będącym byłymi zawodnikami klubu, w przypadku których klub całkowicie nie zrezygnował z jakichkolwiek uprawnień do ich kontraktu (ta instytucja nazywa się „renounce” i w skrócie oznacza, że klub zrzeka się jakichkolwiek praw do danego koszykarza i gasną też zobowiązania kontraktowe);
- „cap holds” wynikające z wiążących ofert, jakie klub złożył zastrzeżonemu wolnemu agentowi – do momentu, w którym nie wygasną one ze zdarzeń faktycznych takich jak nieprzyjęcie oferty lub związanie się zawodnika kontraktem z innym klubem;
- „cap holds” wynikające z draftu i pozyskania nowych zawodników z tego tytułu, chyba że przed rozpoczęciem sezonu klub i zawodnik na piśmie wyraźnie oświadczą, że nie zamierzają zawrzeć kontraktu;
- „cap holds” związane z tzw. „incomplete roster charge”, czyli karą za brak minimalnej liczby zawodników (12) zakontraktowanych przez daną drużynę. Wysokość tej kary jest równa wysokości minimalnego wynagrodzenia dla zawodnika rozgrywającego pierwszy sezon w NBA za każdego „brakującego zawodnika”, czyli do dyspozycji klubu jest tylko 10 koszykarzy, to płaci on karę w wysokości dwukrotności wskazanego minimalnego wynagrodzenia. Kara ta jest płatna tylko w okresie między sezonami;
- „cap holds” wynikające z sumy wyjątków (takich jak mid-level, bi-annual, disabled player exception), które przysługują danemu klubowi, chyba że ten wyraźnie zrzeknie się go („renounce”), co skutkuje brakiem możliwości korzystania z niego oraz niewliczaniem go do salary cap;
- wynagrodzenia z wypełnionych kontraktów (jak np. kontrakty 10-dniowe) są wliczane do sumy wynagrodzeń danego zespołu do końca sezonu, którego dotyczyły (czyli do 30 czerwca).
Aby rozwiać wątpliwości, warto wskazać też kilka elementów, które nie wliczają się do salary cap. Poniżej wymienione przykładowe elementy i sytuacje:
- wynagrodzenie za cały sezon zawodnika, od którego klub odstąpił w wyniku wymiany w trakcie sezonu;
- wynagrodzenia dla tzw. „Two-way players”, czyli zawodników grających w jednym sezonie zarówno w NBA, jak i lidze G-league (szczegóły tutaj);
- wynagrodzenia wynikające z kontraktów letnich;
- wynagrodzenia nienależne w wyniku tzw. „set-off”, czyli sytuacji, w której klub rezygnuje z zawodnika (waive), a ten następnie zawiera kontrakt z nowym klubem, który pokrywa jego wynagrodzenie wynikające z poprzedniej umowy.
