Egzamin dojrzałości – poważna sprawa. Po zdaniu matury otrzymuje się świadectwo dojrzałości, wydaje się więc, że jest to dokument potwierdzający fakt, że dana osoba jest dojrzała. Cokolwiek to znaczy. Szczerze mówiąc, to jest to trochę przesada. Trudno powiedzieć, że o dojrzałości (niezależnie znaczenia) świadczy posiadanie pewnego zakresu wiedzy teoretycznej, umiejętność dokonania kilku obliczeń, czy napisania wypracowania. Niewątpliwie jednak, egzamin maturalny, może mieć duży wpływ na życie abiturienta szkoły średniej, w szczególności jeśli swoje dalsze plany uzależnia od pójścia na studia. W związku z tym warto mieć pewność, że cały proces egzaminowania w tym ocenianie (pamiętajmy egzaminatorzy są tylko ludźmi, a nie maszynami do sprawdzania testów – choć i te potrafią być zawodne), przebiega poprawnie. Możliwość weryfikacji poprawności maturalnego egzaminowania przewiduje ustawa o systemie oświaty, i właśnie taką możliwością będę zajmował się w moim dzisiejszym wpisie.
Procedura odwołania się od wyników egzaminu maturalnego przewiduje art. 44zzz ustawy o systemie oświaty (Warto dodać również, że przepis ten dotyczy również weryfikacji oceny z egzaminu ośmioklasisty). Pierwszym etapem tego postępowania jest skorzystanie przez ucznia, słuchacza, absolwenta (lub w przypadku ich niepełnoletności – rodzica) z prawa wglądu do sprawdzonej i ocenionej pracy egzaminacyjnej. Terminem na skorzystanie z tego prawa jest 6 miesięcy od dnia wydania świadectwa dojrzałości. W trakcie oglądania pracy można sporządzać notatki oraz fotografie pracy.
Następnie, w terminie 2 dni od dokonania wglądu, możliwe jest złożenie wniosku o weryfikację sumy punktów. Wniosek musi posiadać uzasadnienie i składa się go do Dyrektora Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej (dalej: OKE). Weryfikacja jest dokonywana w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku przez Dyrektora, a w terminie 14 dni od otrzymania wniosku, informuje się wnioskodawcę o wyniku weryfikacji.
W dalszej kolejności, w przypadku niezadowolenia absolwenta także z wyników weryfikacji, może on wnieść odwołanie od wyniku weryfikacji punktów z części pisemnej egzaminu maturalnego, do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego za pośrednictwem dyrektora OKE w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji od weryfikacji. Co do tego odwołania ustawodawca zamieścił w ustawie większe wymagania formalne: odwołanie musi wskazywać zadanie lub zadania egzaminacyjne, co do których wnioskodawca nie zgadza się z przyznaną liczbą punktów. Odwołanie musi zawierać również uzasadnienie, które wykazuje, że rozwiązanie tego zadania lub zadań egzaminacyjnych przez absolwenta jest merytorycznie poprawne i spełnia warunki określone w poleceniu do danego zadania egzaminacyjnego oraz instrukcji dla zdającego zamieszczonej w aneksie egzaminacyjnym.
Po przekazaniu mu odwołania Dyrektor OKE może dokonać ponownej weryfikacji. Gdy w jej trakcie uzna, że odwołanie zasługuje na uznanie w całości – ustala nową ocenę w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania. Gdy uzna, że odwołanie zasługuje na uznanie jedynie w części, przekazuje je w terminie 7 dni do Dyrektora CKE, zaznaczając w jakiej części uwzględnił odwołanie. Dyrektor OKE może również uznać, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie i w terminie 7 dni przekazuje je Dyrektorowi CKE.
Odwołanie jest rozpatrywane przez Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego w terminie 21 dni (termin ten może być przedłużony o 7 dni). Rozstrzygnięcie Kolegium, niezależnie od zasadniczej treści, zawiera uzasadnienie, w którym zawarta jest ocena zasadności argumentów podnoszonych w odwołaniu.
Rozstrzygnięcie KAE jest ostateczne. Art. 44zzz wprost stwierdza, że od rozstrzygnięcia nie przysługuje skarga do sądu administracyjnego. Oznacza to, że w zakresie weryfikacji prawidłowości ocen egzaminu maturalnego nie można żądać ochrony sądowej, a skarga złożona w sądzie zostałaby przez niego odrzucona jako niedopuszczalna.
Podsumowując, należy wysnuć dwa wnioski. Po pierwsze – istnieje możliwość weryfikacji prawidłowości oceny wystawionej na świadectwie dojrzałości. Po drugie, weryfikacja oceny egzaminu maturalnego odbywa się jedynie w ramach postępowania przed dyrektorem OKE oraz Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego, nie podlegając jurysdykcji sądów, w tym sądów powszechnych.
(fot. pixabay, zdjęcie ma charakter ilustracyjny)
