Prokura a odpowiedzialność z nią związana

09.02.2016, 10:14

Instytucja prokury jest definiowana w przepisach Kodeksu cywilnego, a na gruncie Kodeksu spółek handlowych przedstawiona jedynie szczątkowo. Popularność korzystania z tego sposobu prowadzenia spraw przedsiębiorstwa rodzi liczne pytania o odpowiedzialność samego prokurenta. Zgodnie z art. 109¹ KC prokurent jest umocowany do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem spraw spółki. Jego odpowiedzialność nie jest ujęta ani szczegółowo ani dosłownie. W związku z tym, że jest to jednak pewien stosunek, który opiera się na zaufaniu kolejne zmiany w przepisach prowadzą do uściślenia pozycji  i odpowiedzialności  prokurenta za jego działanie.

Podejmując próbę systematyzacji zagadnienia odpowiedzialności prokurenta należy wskazać tę, ponoszoną na gruncie przepisów prawa cywilnego jak i karnego. Z tym, że obecne realia rzadko kiedy wskazują na przypadki pociągania prokurenta do odpowiedzialności karnej. Chodzi tu o takie zachowania, które świadczą o winie i zawierają się w katalogu m.in. przestępstw przeciwko obrotowi gospodarczemu. Znacznie szerzej rozbudowana jest sytuacja prokurenta, który ponosi  także odpowiedzialność kontraktową w wewnętrznych stosunkach z przedsiębiorcą. Modyfikacją może być tu zatrudnienie prokurenta na podstawie umowy o pracę i egzekwowanie odpowiedzialności na gruncie zawartych w Kodeksie pracy regulacji. Oczywiście nadal skuteczne pozostają wszelkie działania prokurenta wobec osób trzecich. W związku z tym, że samodzielność prokurenta jest znaczna, szczególnie jeśli ma charakter samoistny, pojawia się pytanie o dostateczne zabezpieczenie obrotu gospodarczego. Prokurentowi nie stawia się przecież takich wymogów jak chociażby członkowi zarządu, tj. niekaralność za wskazane przestępstwa. Ogranicza go jedynie status osoby fizycznej posiadającej pełną zdolność do czynności prawnych oraz  w niektórych przypadkach zakaz łączenia funkcji z zasiadaniem w radzie nadzorczej lub komisji rewizyjnej. Prokurent działa w imieniu i ze skutkami dla reprezentowanego, jak i swoim zachowaniem wywołuje skutki prawne bezpośrednio w sferze reprezentowanego, może również udzielać dalszych pełnomocnictw. Odpowiedzią na  niepewność łączącego strony stosunku zaufania i działań prokurenta mają być wprowadzone zmiany na gruncie KSH oraz Ustawy o KRS czy nowelizacji dotyczących prawa upadłościowego. Po pierwsze, zniesiono artykuł formułujący obowiązek złożenia wzorów podpisów osób uprawnionych do reprezentacji, w tym prokurentów. Jednocześnie w Ustawie o KRS w art. 19a wprowadzono zmianę, która przy wpisie do rejestru prokurenta wymaga jednoczesnego złożenia jego zgody na pełnienie tej funkcji. Zmiana ta jest na tyle doniosła, że dotychczas udzielenie prokury nie wymagało jej przyjęcia czy uznania przez samego zainteresowanego, a zatem było czynnością jednostronną. Nowe ukształtowanie pozycji prokurenta stanowiło jeden z elementów prognozowanej, a obecnie już obowiązującej zmiany w prawie upadłościowym. Od 1 stycznia 2016 r. prokurent spółki został włączony do grupy podmiotów, na których spoczywa obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Zwiększa się zatem jego odpowiedzialność, a ustawodawca daje przykład jej szczegółowego normowania. I tak, udowodniona wina po stronie prokurenta w niedochowaniu obowiązku, determinować będzie odpowiedzialność za szkodę do jej wysokości poniesionej przez wierzyciela przy jednoczesnym domniemaniu, że szkoda ta jest równa przysługującej wierzytelności.

Rozproszenie przepisów dotyczących prokury może przysparzać trudności  czy wątpliwości co do zakresu działania prokurenta i jego odpowiedzialności. Da się jednak zauważyć tendencję ustawodawcy do próby pogodzenia elastyczności działania prokurenta, jako charakterystycznej dla jego funkcji cechy z pewnością obrotu gospodarczego przez formułowanie jasnych zasad instytucji prokury i odpowiedzialności z nią związanej.

20.11.2024, 06:00

Zmiany w uchwale o członkostwie w PZPN

читать далее
13.11.2024, 07:00

Transparentność w polskim sporcie

читать далее

У вас есть вопросы?

Позвоните по телефону +48 71 794 77 83

На веб-сайте используются файлы cookie, которые необходимы для комфортного использования веб-сайта. Вы можете изменить настройки файлов cookie в своем браузере в любое время. ×