W poprzednich artykułach pisałem o zmianach wprowadzonych przez Polski Związek Piłki Nożnej do przepisów dotyczących statusu zawodników/zawodniczek profesjonalnych oraz do uchwały „minimalne wymagania”, m.in. o zmianach w kwestii długości obowiązywania kontraktów piłkarskich czy kwestii nieuzasadnionego naruszenia stabilności kontraktowej przez zawodnika lub przez klub oraz o kwestii ciąży i macierzyństwa zawodniczek.
Dziś to, o czym było w warstwie dyspozycyjnej nowelizowanych przepisów czyli o sankcjach za nieterminowe wykonywanie zobowiązań finansowych. Sankcje za nieterminowe wykonywanie zobowiązań finansowych przez kluby w stosunku do zawodników przewidziane są wobec klubu, w stosunku do którego w orzeczeniu Piłkarskiego Sądu Polubownego stwierdzono zwłokę z płatnością w wobec zawodnika o ponad 30 dni bez podstawy wynikającej z kontraktu. Klub może zostać ukarany przez Komisje Dyscyplinarną PZPN zgodnie z Regulaminem Dyscyplinarnym PZPN (art. 10.1 Uchwały nr III/54 z dnia 27 marca 2015 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej - Minimalne Wymagania dla standardowych kontraktów zawodników w sektorze zawodowej piłki nożnej).
Jak wynika z cytowanego powyżej przepisu, klub może zostać ukarany przez Komisje Dyscyplinarną PZPN zgodnie z Regulaminem Dyscyplinarnym PZPN. Stąd i nowelizacja przyjęta Uchwałą nr VI/110 z dnia 17 lipca 2021 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej w sprawie zmian w Regulaminie Dyscyplinarnym.
Utrzymano w mocy art. 105 Regulaminu Dyscyplinarnego PZPN dot. niewykonywania zobowiązań. Stosownie do niego za niewykonywanie zobowiązania wobec Polskiego Związku Piłki Nożnej, ligi zawodowej lub związków piłki nożnej wymierza się kary:
1) klubom:
a) kara pieniężna,
b) zakaz dokonywania transferów do klubu,
c) zawieszenie lub pozbawienie licencji,
d) przeniesienie drużyny do niższej klasy rozgrywkowej,
e) wykluczenie z PZPN,
2) zawodnikom:
a) upomnienie,
b) nagana,
c) kara pieniężna do 15000 zł, a w przypadku zawodników Ekstraklasy do 50.000 zł,
d) dyskwalifikacja w wymiarze nie niższym niż 3 miesiące,
3) innym osobom fizycznym:
a) kara pieniężna w wysokości do 15000 zł,
b) dyskwalifikacja od 3 miesięcy.
Dodano też cztery inne przepisy art. 105 [1], 105 [2], 105 [3], 105 [4] i 105 [5].
Zgodnie z art. 105¹ §1, Kluby są zobowiązane do wywiązywania się ze swoich zobowiązań finansowych wobec zawodników i innych klubów zgodnie z warunkami określonymi w umowach podpisanych z zawodnikami oraz w umowach transferowych, a zgodnie z §2, na klub, w stosunku do którego w prawomocnym wyroku Piłkarskiego Sądu Polubownego stwierdzono zwłokę z płatnością o ponad 30 dni bez podstawy wynikającej z umowy, nakłada się następujące kary:
a) upomnienia;
b) nagany;
c) karę pieniężną;
d) zakazu dokonywania transferów do Klubu na okres nie dłuższy niż 2 lata.
Z kolei zgodnie z §3, aby klub mógł zostać uznany za posiadającego zaległe zobowiązania w rozumieniu niniejszego artykułu 105¹ i ukarany na podstawie §2 powyżej, zawodnik lub inny klub musi na piśmie wezwać dłużny klub do zapłaty i wyznaczyć temu klubowi co najmniej dziesięciodniowy termin na wywiązanie się ze swoich zobowiązań finansowych.
Teraz o art. 105² Regulaminu Dyscyplinarnego, zawierającym sankcje dla zawodników. Zgodnie z §1, w przypadku, gdy rozwiązanie umowy zawartej pomiędzy klubem a zawodnikiem w sektorze zawodowej piłki nożnej ("Kontrakt") podpisanej przed ukończeniem przez zawodnika 28 roku życia nastąpi z winy zawodnika w ciągu pierwszych trzech lat jego obowiązywania i Piłkarski Sąd Polubowny ("PSP") w prawomocnym wyroku stwierdzi podstawy do orzeczenia kary, zawodnikowi wymierza się następujące kary:
a) karę pieniężną od kwoty 100 zł. do kwoty 100.000 zł.;
b) karę dyskwalifikacji czasowej nie niższą niż 3 miesiące i nie wyższą niż 1 rok;
Z kolei wg art. 105² §2, przepis §1 ma odpowiednie zastosowanie w przypadku, gdy rozwiązanie Kontraktu podpisanego po ukończeniu przez zawodnika 28 roku życia nastąpi z winy zawodnika w ciągu pierwszych dwóch lat jego obowiązywania. Nie podlega ukaraniu zawodnik, w stosunku do którego zostanie stwierdzone rozwiązanie Kontraktu z jego winy w innych terminach niż wskazane w § 1 i 2 (art. 105² §3).
Art. 105² §4, przewiduje sankcje dla zawodników za bezpodstawne, jednostronne rozwiązanie kontraktu. Stosownie do tego przepisu, w przypadku gdy prawomocnym orzeczeniem Piłkarskiego Sądu Polubownego zostanie stwierdzone, że złożenie przez zawodnika oświadczenia o jednostronnym rozwiązaniu Kontraktu z winy klubu było bezpodstawne, w wyniku postępowania wszczętego na wniosek klubu, wymierza się następujące kary:
a) karę pieniężną do kwoty 100.000 zł;
b) karę dyskwalifikacji czasowej nie niższą niż 3 i nie wyższą niż 12 miesięcy.
W §5 zawarte są natomiast wskazówki dla organu dyscyplinarnego, stosownie do których, Niezależnie od treści art. 5 § 6 nin. Regulaminu przy wymierzaniu kary uwzględnia się w szczególności skalę naruszenia przepisów, stosunek zawodnika do naruszenia przepisów, wysokość osiąganych dochodów z profesjonalnego uprawiania piłki nożnej, właściwości i warunki osobiste zawodnika oraz sposób jego postępowania po naruszeniu przepisów.
W art. 105³ Regulaminu Dyscyplinarnego zawarte są sankcje dla klubów wypadku rozwiązania kontraktu z ich winy. Zgodnie z §1, w przypadku, gdy rozwiązanie Kontraktu nastąpi z winy klubu i Piłkarski Sąd Polubowny w prawomocnym wyroku stwierdzi podstawy do orzeczenia kary, wymierza się następujące kary:
a) pieniężna nie niższa niż 1.000 zł i nie wyższa niż 500.000 zł.;
b) zakazu dokonywania transferów do Klubu na okres nie dłuższy niż 1 rok.
A z kolei, zgodnie z §2, w przypadku złożenia przez klub bezpodstawnego oświadczenia o jednostronnym rozwiązaniu Kontraktu, gdy fakt ten zostanie stwierdzony orzeczeniem Piłkarskiego Sądu Polubownego, na wniosek zawodnika, zostaną wobec klubu zastosowane kary, o których mowa w § 1, a zgodnie z §3, niezależnie od treści art. 5 § 6 Regulaminu przy wymierzaniu kary uwzględnia się w szczególności sposób naruszenia przepisów, stosunek klubu do naruszenia przepisów oraz sposób postępowania po naruszeniu przepisów.
I teraz przepis zawierający sankcję za rozwiązanie przez klub kontraktu z zawodniczką z powodu ciąży lub macierzyństwa. Zgodnie z dodanym tą nowelizacją art. 105⁴, za jednostronne rozwiązanie przez klub Kontraktu zawartego z zawodniczką z powodu jej ciąży, zajścia w ciążę, nieobecności z powodu macierzyństwa lub korzystania z praw związanych z macierzyństwem, klubom wymierza się następujące kary:
- a) pieniężna nie niższa niż 1.000 zł i nie wyższa niż 500.000 zł.;
- b) zakazu dokonywania transferów do Klubu na okres nie dłuższy niż 2 lata.
I jeszcze ostatni z dodanych przepisów. To art. 105⁵ Regulaminu Dyscyplinarnego o następującym brzmieniu: za przewinienia określone w art. 104 – 105¹ można wymierzyć jednorazowo więcej niż jedną karę zasadniczą. Zasadą jest bowiem, zgodnie z Art. 5 §3 Regulaminu Dyscyplinarnego Polskiego Związku Piłki Nożnej, że jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, za jedno przewinienie dyscyplinarne wymierza się jedną karę zasadniczą. Wspomniany przy okazji art. 105⁵ artykuł 104 Regulaminu Dyscyplinarnego dotyczy natomiast niewykonywania orzeczeń.
Na koniec jeszcze taka moja refleksja, czy kary pieniężne przewidziane za niewykonywanie orzeczeń lub zobowiązań są słuszne? Czy karanie kogoś karą finansową za niespłacanie zobowiązań ma sens? Czy tutaj z punktu widzenia prewencji bardziej adekwatne nie byłyby przewidziane w tych przepisach kary dyskwalifikacji zawodnika lub w przypadku klubu – kara zakazu transferów do klubu. Oczywiście trzeba tu indywidualne podchodzić do każdego przypadku, ale warto zastanowić się nad tym.