W swoich wcześniejszych blogach opisywałem już zasady ponoszenia kosztów pozwu zbiorowego, o kosztach postępowania w sprawach przesyłowych, czy też o zasadach stosowania instytucji zwolnienia od kosztów procesu. W jednym z ostatnich wpisów wspominałem też o nowych stawkach za czynnościach profesjonalnego pełnomocnika.
Dziś chciałbym wrócić do nowego rozporządzenia w sprawie opłat za czynności radców prawnych, ponieważ zawiera ono zasady ustalania wysokości opłat za czynności profesjonalnego pełnomocnika.
Zasadą jest, że opłaty stanowiące podstawę zasądzania kosztów zastępstwa prawnego ustala się z uwzględnieniem stawek minimalnych, o których pisałem we wcześniejszym blogu.
Opłatę w sprawach niewymagających przeprowadzenia rozprawy ustala się w wysokości równej stawce minimalnej.
Opłatę w sprawach wymagających przeprowadzenia rozprawy ustala się w wysokości przewyższającej stawkę minimalną, która nie może przekroczyć sześciokrotności tej stawki, ani wartości przedmiotu sprawy, jeśli uzasadnia to:
1) niezbędny nakład pracy radcy prawnego, w szczególności poświęcony czas na przygotowanie się do prowadzenia sprawy, liczba stawiennictw w sądzie, w tym na rozprawach i posiedzeniach, czynności podjęte w sprawie, w tym czynności podjęte w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu;
2) wartość przedmiotu sprawy;
3) wkład pracy radcy prawnego w przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jak również do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia istotnych zagadnień prawnych budzących wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie;
4) rodzaj i zawiłość sprawy, w szczególności tryb i czas prowadzenia sprawy, obszerność zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lub biegłych sądowych, dowodu z zeznań świadków, dowodu z dokumentów, o znacznym stopniu skomplikowania i obszerności.
Pytanie jak rozumieć powyższe wytyczne? Sąd ustosunkowując się do wniosku strony o zasądzenie kosztów ponad stawkę minimalną zobowiązany jest ocenić zawiłość sprawy oraz wkład pracy reprezentującego stronę pełnomocnika. Konieczne jest zatem uwzględnienie etapu postępowania na jakim znajduje się sprawa, gdyż oczywistym jest, że nieporównywalnie większy będzie nakład pracy pełnomocnika reprezentującego stronę i stawiającego na rozprawy przed sądem obu instancji, w tym przygotowującego pisma procesowe, z pełnomocnikiem, który jedynie sporządził skargę (por. postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Poznaniu z dnia 29 czerwca 2011 r., sygn. III SA/Po 792/10, źródło: CBOSA). Zastosowanie podwyższonej stawki minimalnej jest uzasadnione w szczególności wyjątkowo licznymi zarzutami strony przeciwnej, co znajduje odzwierciedlenie w ilości składanych pism i wniosków. Taka postawa powoduje niezwykłe skomplikowanie sprawy pod względem faktycznym i prawnym, a tym samym wzrost ilość czynności pełnomocnika strony przeciwnej, co w konsekwencji uzasadnia zastosowanie stawkę przekraczającą minimalną (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie - I Wydział Cywilny z dnia 11 grudnia 2012 r., sygn. I ACa 1166/12, źródło: Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych).
Wniosek o zasądzenie kosztów zastępstwa prawnego może zawierać oświadczenie o wysokości kosztów obciążających stronę z tytułu wynagrodzenia radcy prawnego. W braku takiego oświadczenia, opłatę ustala się w wysokości odpowiadającej stawce minimalnej, chyba że okoliczności określone w pkt 1 – 4 jak wyżej przemawiają za innym jej ustaleniem.
