III liga piłkarska to jak powszechnie wiadomo 4-ty poziom rozgrywkowy w piłce nożnej w Polsce. Najwyżej, z racji rywalizacji tytuł Mistrza Polski umiejscowiona jest Ekstraklasa, której rozgrywki prowadzi spółka Ekstraklasa S.A.. Niżej, ale na szczeblu centralnym – również – są: I Liga i II Liga. Natomiast poniżej III Ligi mamy rozgrywki najwyższej klasy dla poszczególnych wojewódzkich związków piłki nożnej czyli IV Lig i idąc niżej, i tak dalej i tak dalej, ale co właściwie z III Ligą?
To taki prawdziwy pomost. Rozgrywki prowadzone od obecnego, dobiegającego końca sezonu przez PZPN. Decyzje dyscyplinarne wydaje Komisja Dyscyplinarna Polskiego Związku Piłki Nożnej. Odwołanie od nich przysługuje do Najwyższej Komisji Odwoławczej PZPN, co wynika oczywiście z przepisów Regulaminu Dyscyplinarnego PZPN. Zresztą jak rozgrywki III Ligi prowadziły wojewódzkie związki piłki nożnej odwołanie również przysługiwało do NKO PZPN. Czyli już wówczas mieliśmy taki - patrząc i próbując klasyfikować - od strony jurysdykcji byt mieszany. I instancja – wojewódzki związek, II – PZPN. Teraz całkowicie PZPN się tym zajmuje.
PZPN także prowadzi rozgrywki. Jest jeden regulamin rozgrywek. Natomiast w kwestiach licencyjnych pozostał jeszcze taki dualizm. Postaram się to opisać. Mając na myśli dualizm i rozdział zadań i kompetencji między PZPN, a związkami wojewódzkimi to warto podkreślić, że w procesie licencyjnym mamy akcent położony wyraźnie na wojewódzki związek piłki nożnej.
Uchwała nr V/59 z dnia 19 kwietnia 2022 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej w sprawie przyjęcia „Przepisów Licencyjnych dla klubów III ligi na sezon 2022/2023”, dalej: Uchwała, która określa cele procesu licencyjnego w swoim art. 1.1, to określa też, które wojewódzkie związki za co odpowiadają. Mamy tu rotację, podobną do rotacji, gdy całe rozgrywki prowadziły wojewódzkie związki. Wówczas co 4 lata dany związek prowadził rozgrywki. Nota bene każdy związek uchwalał przed rozgrywkami regulamin, a dokładnie czynił to Zarząd związku prowadzącego rozgrywki i każda grupa miała „swój” regulamin. Teraz jest jeden.
Nie zmienił się podział na grupy w ujęciu podziału na drużyny z poszczególnych związków i grę przez nie w poszczególnych grupach, i tak nadal w grupie I grają zespoły z: Łódzkiego, Mazowieckiego, Podlaskiego i Warmińsko-Mazurskiego Związku Piłki Nożnej. Grupę II stanowią drużyny z: Kujawsko-Pomorskiego, Pomorskiego, Wielkopolskiego i Zachodniopomorskiego Związku Piłki Nożnej. W grupie III rywalizują drużyny z: Dolnośląskiego, Lubuskiego, Opolskiego i Śląskiego Związku Piłki Nożnej, a grupie IV z Lubelskiego, Małopolskiego, Podkarpackiego i Świętokrzyskiego Związku Piłki Nożnej.
System licencyjny obejmujący przyznawanie licencji klubom sportowym uprawniającej do uczestnictwa w rozgrywkach piłki nożnej o mistrzostwo III ligi, ma następujące cele:
1) dalsze propagowanie i stałą poprawę standardów we wszelkich aspektach funkcjonowania piłki nożnej;
2) adaptację infrastruktury sportowej klubów umożliwiającą udostępnienie zawodnikom oraz widzom bezpiecznych i estetycznych obiektów;
3) zapewnienie, że klub posiada odpowiedni poziom zarządzania i organizacji;
4) poprawę ekonomicznych i finansowych możliwości klubów, zwiększenie przejrzystości finansów oraz wiarygodności klubów;
5) podkreślenie znaczenia kwestii ochrony wierzycieli klubów przez zapewnienie, że klub na bieżąco realizuje zobowiązania wobec zawodników, pracowników, instytucji podatkowych i ubezpieczeń społecznych oraz innych członków PZPN i Wojewódzkich Związków Piłki Nożnej, jak również innych struktur działających w ramach Wojewódzkich Związków Piłki Nożnej;
6) zabezpieczenie ciągłości rozgrywek klubowych o mistrzostwo III ligi w trakcie sezonu;
7) umożliwienie rozwoju systemów porównawczej oceny klubów według kryteriów: prawnych, sportowych, infrastrukturalnych, dotyczących personelu oraz spraw finansowych.
8) doprowadzanie do spójności systemu i jednolitości w stosowaniu przepisów o ochronie danych podmiotom którym nadano Licencję, ochrona podstawowych praw i wolności osób fizycznych w szczególności zapewnienie bezpiecznego prawa do ochrony danych i uregulowanie zasad swobodnego przepływu danych osobowych w UE w taki sposób, by ochrona praw jednostki nie stała temu na przeszkodzie.
Kryteria licencjonowania klubów, opisane w załączniku do Uchwały, podzielono na trzy odrębne kategorie wymagalności.
Poszczególne kategorie zdefiniowano w sposób następujący:
– „A” – kryteria „OBOWIĄZKOWE”. Jeżeli Wnioskodawca nie spełnia któregokolwiek z kryteriów o wymagalności „A”, wówczas licencja uprawniająca do udziału w rozgrywkach o mistrzostwo III ligi nie zostaje przyznana.
– „B” – kryteria „OBOWIĄZKOWE”. Jeżeli Wnioskodawca nie spełnia któregokolwiek z kryteriów o wymagalności „B”, wówczas podlega sankcjom wymienionym w niniejszych przepisach, lecz nadal ma prawo otrzymać licencję do udziału w rozgrywkach klubowych o mistrzostwo III ligi.
– „C” – kryteria „NAJWŁAŚCIWSZA PRAKTYKA POSTĘPOWANIA”. Kryteria o wymagalności „C” mają charakter rekomendacji w zakresie najlepszych praktyk w systemie licencyjnym. Niespełnienie którekolwiek z kryteriów „C” nie skutkuje nałożeniem sankcji ani odmową wydania licencji.
Pora skoncentrować się na organach licencyjnych: komisjach ds. licencji klubowych i komisjach odwoławczych do spraw licencji klubowych. Uchwała dzieli kompetencje między komisje poszczególnych wojewódzkich związków piłki nożnej. Zgodnie z art. 2.1.1. Uchwały - Polski Związek Piłki Nożnej prowadzi rozgrywki III ligi, a procedurę licencyjną na sezon 2022/2023 dla klubów III ligi powierza Wojewódzkim Związkom Piłki Nożnej odpowiednio dla:
a) grupy I – Mazowiecki Związek Piłki Nożnej
b) grupy II – Zachodniopomorski Związek Piłki Nożnej
c) grupy III – Dolnośląski Związek Piłki Nożnej
d) grupy IV – Małopolski Związek Piłki Nożnej.
Zgodnie z art. 2.1.2. Uchwały, procedura licencyjna odwoławcza na sezon 2022/2023 dla klubów III ligi została powierzona następującym Wojewódzkim Związkom Piłki Nożnej:
a) grupy I – Warmińsko – Mazurski Związek Piłki Nożnej
b) grupy II - Wielkopolski Związek Piłki Nożnej
c) grupy III – Śląski Związek Piłki Nożnej
d) grupy IV – Lubelski Związek Piłki Nożnej.
Organami właściwymi w sprawach licencji są: Komisja ds. Licencji Klubowych danej grupy III ligi - pełniąca obowiązki organu pierwszej instancji i Komisja Odwoławcza ds. Licencji Klubowych danej grupy III ligi - pełniąca obowiązki organu odwoławczego (organu drugiej instancji). Organy licencyjne są od siebie niezależne.
Komisja ds. Licencji Klubowych składa się z 9 członków w tym przewodniczącego, wiceprzewodniczącego i sekretarza. Przewodniczący Komisji reprezentuje Wojewódzki Związek Piłki Nożnej, który w sezonie 2022/2023 będzie realizował procedurę licencyjną. Pozostali członkowie reprezentują Wojewódzkie Związki Piłki Nożnej wchodzące w skład danej grupy rozgrywkowej III ligi - po dwóch członków z każdego WZPN.
Natomiast Komisja Odwoławcza ds. Licencji Klubowych składa z 5 członków w tym przewodniczącego, wiceprzewodniczącego i sekretarza. Przewodniczący Komisji reprezentuje Wojewódzki Związek Piłki Nożnej, który w sezonie 2022/2023 będzie realizował procedurę licencyjną odwoławczą. Pozostali członkowie reprezentują Wojewódzkie Związki Piłki Nożnej wchodzące w skład danej grupy rozgrywkowej III ligi - po jednym członku z każdego WZPN. Zgodnie z przepisami Uchwały, członkowie organów licencyjnych muszą działać w sposób bezstronny podczas realizacji swoich obowiązków i muszą wstrzymać się od głosu, jeżeli istnieją jakiekolwiek wątpliwości, co do jego niezależności względem Wnioskodawcy lub Licencjobiorcy.
