FIFA zaprezentowała swoją decyzję w sprawie szlagierowego spotkania eliminacyjnego do Mistrzostw Świata w Katarze, oficjalnie zawieszonego od 5 września 2021 roku[1], kończąc tym samym ciągnące się spekulacje i kontrowersje. Choć może to dopiero ich początek. W każdym razie mecz zostanie powtórzony, krajowe federacje zapłacą kary pieniężne, a czterej reprezentanci Argentyny zostaną zawieszeni na dwa spotkania.
Tło wydarzeń
Ale po kolei. 5 września 2021 roku, klasyk reprezentacyjnego futbolu rozgrywany między Brazylią a Argentyną na stadionie w Sao Paulo w ramach walki o mundial w Katarze. Zamiast oczekiwanej dawki sportowych emocji świat zobaczył obrazki, które śmiało można określić bezprecedensowymi w historii piłki nożnej.
Już na początku spotkania na boisko wkroczyły miejscowe służby sanitarne przy wsparciu policji. Mecz został przerwany, na murawie powstał chaos i zamieszanie.
Okazało się, że czterech reprezentantów Argentyny grających na co dzień w angielskiej Premier League (Cristian Romero, Giovani Lo Celso, Emiliano Buendia i Emiliano Martinez) miało nie przestrzegać obowiązujących w Brazylii zasad związanych z COVID-19 i nie odbyć przymusowej kwarantanny dla osób przyjeżdżających z Wielkiej Brytanii, wobec czego brazylijskie służby sanitarne chciały zatrzymać i deportować zawodników. Argentyńczycy oczywiście odmówili wydania swoich zawodników i opuścili boisko.
Chwilę po zakończeniu wydarzeń na murawie FIFA opublikowała swoje oficjalne stanowisko w sprawie meczu i wydarzeń, jakie rozegrały się na stadionie[2]. FIFA potwierdziła, że mecz został zawieszony, a dalsze szczegóły i decyzje zostaną podane w odpowiednim czasie.
Już po meczu pojawiła się fala spekulacji odnośnie pozaboiskowych kulis spotkania. Pojawiły się podejrzenia ze strony Anvisa pod adresem argentyńskiej federacji o świadome zatajanie informacji[3]. Zaś brazylijskim służbom sanitarnym, na czele z Anvisa zarzucono, że miały one wiedzę o sytuacji argentyńskich zawodników już na trzy dni przed meczem i ewentualnego niedopuszczenia do gry wspomnianych zawodników można było dokonać w zupełnie innych okolicznościach niż na płycie boiska.
Decyzja FIFA
Z treści opublikowanego przez FIFA komunikatu wynika, że podjęcie decyzji zostało poprzedzone dokładnym zbadaniem rożnych elementów stanu faktycznego sprawy oraz obowiązujących przepisów. W konsekwencji, Komisja Dyscyplinarna FIFA badająca sprawę obarczyła odpowiedzialnością za przerwanie meczu obydwie strony. W związku z tym, decyzją FIFA:
- Mecz zostanie powtórzony w miejscu i czasie wyznaczonym przez FIFA;
- Brazylijski Związek Piłki Nożnej został zobowiązany do zapłaty kary grzywny w wysokości 500 000 franków szwajcarskich z tytułu naruszenia porządku i bezpieczeństwa;
- Argentyński Związek Piłki Nożnej został zobowiązany do zapłaty kary grzywny w wysokości 200 000 franków szwajcarskich z tytułu niedopełnienia przez niego zobowiązań w zakresie porządku i bezpieczeństwa, przygotowania i udziału w meczu;
- Obydwie federacje zostały zobowiązane do zapłaty kary grzywny w wysokości 50 000 franków szwajcarskich z tytułu przerwania meczu;
- Czterej reprezentanci Argentyny: Emiliano Buendía, Emiliano Martínez, Giovani Lo Celso i Cristian Romero zostali zawieszeni na dwa mecze za niezgodność z Międzynarodowym Protokołem Meczowym FIFA.
Mimo wszystko FIFA stanęła przed naprawdę trudnym i bezprecedensowym zadaniem. Potencjalnych scenariuszy było wiele, ale każdy narażony był na negatywny odbiór w światowym środowisku piłkarskim i niezadowolenie co najmniej jednej z bezpośrednio zainteresowanych stron. Przyznanie walkowera Brazylii za naruszenie rygorów sanitarnych przez Argentyńczyków i opuszczenie placu gry? Przyznanie walkowera Argentynie za zablokowanie meczu przez Brazylijczyków? A może przyznanie obopólnego walkowera? Wydłużający się czas oczekiwania na decyzję FIFA powodował przeczucie, że realnym scenariuszem wydawało się również „przeczekanie” przez FIFA do końca eliminacji Mistrzostw Świata w strefie kontynentu południowoamerykańskiego. Mogło się bowiem zdarzyć, że bez względu na wynik tego meczu, zarówno Brazylia jak i Argentyna wywalczyłyby bezpośredni awans na mundial w Katarze. Ostatecznie więc, dla losów awansu w ogóle nie byłoby już potrzeby rozegrania tego spotkania.
Każde z tych rozwiązań przyniosłoby prawdopodobnie kolejną falę kontrowersji, a pewnie też odwołania krajowych federacji. Stąd decyzja o powtórzeniu meczy choć wydaje się optymalna i najmniej kontrowersyjna, to nieco zastanawia fakt tak długiego procedowania nad sprawą przez FIFA i podjęcie ostatecznej decyzji o ponownym rozegraniu meczu, dopiero w momencie gdy oba zespoły mają już zagwarantowane bilety na mundial.
Okoliczności, które miały miejsce przy okazji wrześniowego spotkania powodowały, że tak naprawdę podjęcie jakiejkolwiek decyzji przez FIFA mogłoby wywołać uzasadnione głosy sprzeciwu i szerokie dyskusje. Z perspektywy zawodników, widzów czy współzawodnictwa sportowego decyzja o powtórzeniu meczu jest jednak najlepszą z możliwych. Pozostaje mieć nadzieję, że w przyszłości incydenty podobnego rodzaju nie będą wpływać na losy rywalizacji na najwyższym, światowym poziomie.
[1] https://www.fifa.com/legal/media-releases/fifa-disciplinary-committee-decisions-on-brazil-v-argentina-match (dostęp z dnia 17.02.2022 r.)
[2] https://www.fifa.com/news/fifa-statement-on-brazil-argentina (dostęp z dnia17.02.2022 r.)
[3] https://www.gov.br/anvisa/pt-br/assuntos/noticias-anvisa/2021/esclarecimento-suspensao-do-jogo-brasil-x-argentina (dostęp z dnia 17.02.2022 r.)