W nadchodzącym sezonie w piłce ręcznej czeka nas (nie)mała rewolucja. Wszystko za sprawą zmian w przepisach i oficjalnych zasadach gry, które od sezonu 2022/2023 zdecydowała się wprowadzić Europejska Federacja Piłki Ręcznej (EHF) w ramach organizowanych przez siebie rozgrywek międzynarodowych – klubowych i reprezentacyjnych. Jakie konkretnie zmiany czekają nas od nowego sezonu?
Koniec z zasadą „bramek zdobytych na wyjeździe”
Do tej pory każda rzucona bramka na wyjeździe była na wagę złota. Gdy po rozegranym dwumeczu na tablicy wyników widniał remis, o losach awansu decydowała bowiem większa liczba bramek zdobytych na wyjeździe. Ta zasada nie będzie już obowiązywać w rozgrywkach klubowych i drużyn narodowych organizowanych pod egidą EHF od sezonu 2022/2023.
Według nowych reguł, w przypadku, gdy różnica bramek jest równa po dwóch meczach fazy pucharowej, o ostatecznym rozstrzygnięciu zadecyduje konkurs rzutów karnych. Bramki zdobyte na wyjeździe przestają mieć zatem jakiekolwiek znaczenie.
EHF uznała, że w obecnych realiach brak jest już żadnych podstaw czy argumentów do utrzymywania zasady „bramek zdobytych na wyjeździe”, a tym samym premiowania drużyn gości. Warto przy tym zauważyć, że EHF poszła w ślady Europejskiej Unii Związków Piłkarskich (UEFA), która na podobny krok i anulowanie tej zasady zdecydowała się już przed startem ubiegłego sezonu w piłce nożnej.
Nowe wymogi techniczne dotyczące piłek
Zmiany dotknęły także główną bohaterkę dyscypliny szczypiorniaka – piłkę. Nowe piłki nie będą już pokrywane żywicą, mają być przy tym mniejsze i lżejsze. Nieco inny będzie także ich uchwyt.
Z pozoru prozaiczne zmiany, według EHF mają jednak swoje głębsze uzasadnienie. Mniejsze i lżejsze piłki mają sprawić, że gra będzie jeszcze szybsza i bardziej widowiskowa. Koniec z żywicą na piłkach ma w założeniu sprawić, że uprawianie szczypiorniaka ma stać się czystsze niż do tej pory. Problem z żywicą na piłką sprowadzał się do brudu zostawianego przez piłkę na parkiecie i konieczności czyszczenia hal.
Zmiany po sygnalizacji gry pasywnej
Jak dotąd, po sygnalizacji przez sędziego gry pasywnej, drużyna mogła wykonać maksymalnie sześć podań. Od teraz dozwolone będą tylko cztery podania. Władze EHF zdały sobie sprawę, że dotychczasowy limit sześciu podań spowalniał grę. Zmiana podyktowana jest przy tym chęcią zapewnienia większej liczby ataków w trakcie meczu, co ma przełożyć się bezpośrednio na bardziej atrakcyjne widowisko.
Jednocześnie pozostawiono identyczny wymiar kary za wykonanie więcej niż czterech podań. Przekroczenie nowego limitu również powodować będzie przyznanie rzutu wolnego dla drużyny broniącej.
Nowy obszar rzutu
Jak dotąd, zgodnie z przepisami zawodnik wykonujący rzut rozpoczynający grę musiał trzymać jedną stopę na linii środkowej. Według aktualnych reguł, rozpoczęcie gry będzie następować przez zawodnika trzymającego co najmniej jedną nogę w nowym polu rzutów – okręgu o średnicy 4 metrów, odróżniającego się barwą od pozostałej części boiska lub zaznaczonego na parkiecie taśmą. Przy czym, linia środkowa może pozostać na swoim miejscu.
Co więcej, w przypadku rzutu rozpoczynającego grę, sędzia użyje gwizdka w momencie, gdy piłka i co najmniej jedna stopa zawodnika znajdą się w nowym obszarze rzutu. Przeciwnicy muszą pozostać poza tym obszarem i nie mogą atakować piłki ani zawodnika aż do momentu oddania przez niego rzutu rozpoczynającego grę. Rzut ten musi nastąpić w ciągu trzech sekund od gwizdka sędziego, w razie przekroczenia tego czasu drużynie przeciwnej zostanie przyznany rzut wolny. Dopiero po oddaniu rzutu rozpoczynającego grę przeciwnicy mogą wejść w pole nowego obszaru rzutu.
Naczelną ideą przyświecającą EHF dla wprowadzenia tej zasady jest przyspieszenie gry.
Zwiększenie ochrony bramkarzy
W EHF zauważono także potrzebę zapewnienia wyższego standardu ochrony zdrowia bramkarzy. W wielu bowiem przypadkach bramkarze doznawali urazu głowy wskutek uderzeń piłką.
Dotychczas, uderzenie bramkarza w głowę podlegało karze wyłącznie w przypadku rzutu karnego. Według nowych zasad, karane dwuminutowym wykluczeniem będzie również uderzenie bramkarza w głowę z otwartej gry, jednak wyłącznie w „czystych” sytuacjach pomiędzy oddającym rzut a bramkarzem i bez jakiejkolwiek ingerencji ze strony obrońców, w szczególności fauli czy popychania.
Nowa reguła będzie mieć zastosowanie tylko w przypadkach, gdy rzut zostanie oddany bezpośrednio w głowę bramkarza. Karze nie będą więc podlegać sytuacje, w których piłka najpierw odbije się od innej części ciała bramkarza, podłoża lub obramowania bramki, a dopiero następnie uderzy w głowę bramkarza. Nowa zasada nie będzie obowiązywać również w tych przypadkach, gdy to bramkarz celowo wykona ruch głową w kierunku piłki. W przypadkach, gdy to bramkarze będą prowokować karę dwuminutowego wykluczenia lub czerwonej kartki, to sędziowie będą mogli ukarać samych bramkarzy. Zmianie nie ulega natomiast pierwotna zasada. Jeśli zawodnik uderzy piłką w głowę bramkarza z rzutu karnego lub obrońcę z rzutu wolnego, wówczas zostanie ukarany czerwoną kartką.
Podstawową intencją EHF wprowadzenia powyższych zmian jest ustanowienie reguły, zgodnie z którą to zawodnik jest odpowiedzialny za oddany przez siebie rzut. Jednocześnie zmiany mają zapobiegać prowokacjom ze strony bramkarzy, którzy mogliby symulować uderzenie w głowę, podczas gdy w rzeczywistości uderzenie nastąpiło w inną część ciała, na przykład w klatkę piersiową.
W założeniach Europejskiej Federacji Piłki Ręcznej nowe przepisy i zasady gry mają uczynić dyscyplinę szczypiorniaka jeszcze bardziej atrakcyjną i widowiskową. Zwraca przy tym uwagę wieloaspektowy charakter nowych reguł. Kierunek tych zmian należy ocenić pozytywnie. Natomiast o pełną wiedzę jak przyjmą się one w praktyce będziemy mądrzejsi po zakończeniu sezonu 2022/2023.
