Wojna w Ukrainie, rosyjska inwazja na ten kraj i chęć wyjazdu wielu zawodników, trenerów, członków sztabów szkoleniowych z terenu wojny i przylegających terenów powodują, że podejmują oni decyzje związane z opuszczeniem ukraińskiego lub rosyjskiego klubu, w którym grają lub pracują. Warto wiedzieć, że po rozwiązaniu kontraktu zawodnik staje się wolny i zgodnie z obowiązującymi przepisami FIFA może związać się z nowym klubem na zasadzie wolnego transferu, o ile w momencie rozwiązania kontraktu z poprzednim pracodawcą w danym kraju otwarte było okno transferowe.
I tu dochodzimy do konieczności zmiany przepisów bowiem poza nielicznymi wyjątkami, w większości krajów już okna zamknięte, a szans na zatrudnienie można szukać w Turcji czy amerykańskiej Major League Soccer. W mediach już pojawiają się informacje, że FIFA i UEFA szykują zmiany, które wprowadzą za kilka, a będą one pozwalały rejestrować w każdym czasie zawodników odchodzących z rosyjskich i ukraińskich klubów.
Ma to służyć możliwości znalezienia przez nich klubów. Ot choćby Grzegorz Krychowiak negocjuje z FK Krasnodar swoje odejście, a w momencie wejścia w życie nowych przepisów uwzględniających zjawisko, o którym mowa w dzisiejszym blogu, mógłby on na przykład dziś lub jutro podpisać kontrakt z angielskim, hiszpańskim, włoskim, niemieckim, francuskim czy polskim klubem, co w tej chwili nie jest możliwe.
Warto też zaznaczyć, że w obecnej rzeczywistości piłkarze często załatwiają ostatniego dnia wszelkie formalności związane z odejściem i rozwiązaniem kontraktu, że po rozwiązaniu mieć czas na szukanie nowego pracodawcy na zasadzie wolnego transferu.
W Polsce przepisy związane ze statusem zawodników uregulowane zostały w Uchwale nr VIII/124 z dnia 14 lipca 2015 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej w sprawie statusu zawodników oraz zasad zmian przynależności klubowej, a także po części w Uchwale nr III/54 z dnia 27 marca 2015 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej -Minimalne Wymagania dla standardowych kontraktów zawodników w sektorze zawodowej piłki nożnej.
Zasady i tryb zmiany przynależności klubowej przez zawodników zostały określone w przepisach § 21 do § 29 Uchwały nr VIII/124. Zgodnie § 21 pkt 1 tejże Uchwały, zawodnik może być potwierdzony jednocześnie tylko w jednym klubie, a ponadto zawodnicy mogą być potwierdzeni maksymalnie do trzech klubów w ciągu okresu od 1 lipca do 30 czerwca roku następnego. W takim okresie zawodnik może uczestniczyć w oficjalnych meczach jedynie w dwóch klubach. Warto podkreślić również, że zawodnik, niezależnie od statusu (amator lub zawodnik profesjonalny) może zmienić przynależność klubową wyłącznie w okresach transferowych, z zastrzeżeniem postanowień uchwały.
Te wyjątki określone zostały w § 27 Uchwały nr VIII/124 i zgodnie z jego pkt. 1 - w czasie trwania całego sezonu rozgrywkowego – także poza okresami, o których mowa w § 23 – zmiana przynależności klubowej może nastąpić w następujących sytuacjach:
a) rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej lub gimnazjum, z uwzględnieniem postanowień ust. 3,
b) gdy zmiana przynależności klubowej dotyczy zawodnika, którego nie łączy żadna umowa z klubem i który w okresie ostatnich 12 miesięcy nie brał udziału w żadnych rozgrywkach piłkarskich w Polsce lub za granicą,
c) w razie rozwiązania umowy (kontraktu) z zawodnikiem za porozumieniem stron wskutek wycofania się I zespołu z rozgrywek piłkarskich na przykład w związku z likwidacją klubu lub sekcji piłki nożnej, zmianą zakresu działalności klubu lub ogłoszeniem upadłości klubu, z uwzględnieniem postanowień Uchwały nr I/10 z dnia 28 stycznia 2018 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej w sprawie szczególnych zasad potwierdzania i uprawniania zawodników do gry w przypadku wycofania drużyny klubu z rozgrywek piłkarskich,
d) prawomocnej decyzji lub decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności właściwego organu o rozwiązaniu kontraktu z winy klubu lub nieważności kontraktu lub skutecznego oświadczenia zawodnika o jednostronnym rozwiązaniu kontraktu z winy klubu,
e) gdy zmiana przynależności klubowej dotyczy zawodnika występującego na pozycji bramkarza w sytuacji kontuzji lub choroby potwierdzonej zaświadczeniem lekarskim, przynajmniej jednego bramkarza uprawnionego do gry w danej klasie rozgrywkowej,
f) gdy zmiana przynależności klubowej dotyczy zawodnika, który dotychczas nigdy nie był potwierdzony do żadnego klubu,
g) uzyskania ITC po zakończeniu okresu transferowego, jeżeli wystąpienie PZPN do FIFA o wydanie ITC lub zgody na transfer zawodnika niepełnoletniego nastąpiło przed zakończeniem okresu transferowego,
h) w sytuacji tymczasowego zastąpienia zawodniczki, w związku z jej nieobecnością z powodu macierzyństwa, przy czym okres obowiązywania kontraktu takiej zawodniczki, o ile nie uzgodniono inaczej, trwa od dnia zgłoszenia do dnia poprzedzającego rozpoczęcie pierwszego okresu rejestracyjnego po zakończeniu nieobecności z powodu macierzyństwa zastępowanej zawodniczki,
i) w przypadku zakończenia przez zawodniczkę nieobecności z powodu macierzyństwa.
Aż się prosi by w przepisach międzynarodowych, które tak naprawdę są inkorporowane przez Polski Związek Piłki Nożnej prosi się aż o to by na zasadach określonych w poprzednich akapitach, między oknami uprawniać także zawodników posiadających obywatelstwo ukraińskie i zawodników, którzy rozwiązali kontrakty z klubami w Rosji i w Ukrainie. Mamy szczególny czas, nieznanej w tym rozmiarze od kilkudziesięciu wojny, prace trwają, efekty już niedługo, a o nich na pewno będziemy pisać.
