Dzisiejszy karambol na autostradzie był tak niebezpieczny, jak i spektakularny. Co nie dziwi, bo nie co dzień zdarzają się takie katastrofy drogowe. Jest to nie tylko horror dla uczestników tych zdarzeń, ale i dla ubezpieczycieli.
Ale w dzisiejszym wpisie chciałbym potraktować o bardziej przyziemnych (dosłownie) incydentach, jakimi są upadki na oblodzonych, czy nieodśnieżonych chodnikach. Za skutki takiego zajścia odpowiada co do zasady zarządca takiego obiektu.
Tradycyjnie już odwołam się do przykładu. W ustalonym przez sąd stanie faktycznym pewnego zimowego poranka powódka idąc chodnikiem poślizgnęła się i upadła. W wyniku upadku doznała złamania kostki oraz skręcenia kolana. Dalszymi następstwami było długotrwałe leczenie i rehabilitacja. Sąd ustalił również, iż utrzymanie w należytym stanie chodnika należało do Gminy, która w dacie zdarzenia ubezpieczona była z tytułu odpowiedzialności cywilnej. Gmina umownie powierzyła Spółdzielni Kółek Rolniczych realizację wykonywania zimowego utrzymania dróg i ulic, w zakresie obejmującym m.in. usunięcie i wywiezienie śniegu zalęgającego na poboczach dróg, chodnikach i placach.
W tak przywołanym stanie faktycznym Sąd przytoczył przepisy art. 5 ust. 1 pkt. 4 i 5 ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2012 roku, poz. 391 ze zm.), z których wynika, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku na drogach publicznych przez pozbycie się śniegu, lodu z chodników. Stosownie zaś do treści art. 429 Kodeksu cywilnego, kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze albo że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności. Wprawdzie bezspornym w sprawie było, iż Gmina powierzyła Spółdzielni Kółek Rolniczych realizację wykonywania zimowego utrzymania dróg i ulic, niemiej z umowy wynikało, że usuwanie i wywiezienie śniegu zalegającego na poboczach dróg, chodnikach i palcach następuje po zawiadomieniu zamawiającego. Sąd wskazał, że w sprawie nie przedstawiono dowodów wskazujących na to, by Gmina wzywała Spółdzielnię Kółek Rolniczych do wykonywania tych czynności. Natomiast przedstawiona przez pozwaną Spółdzielnię dokumentacja fotograficzna wskazuje na brak zaniedbań po jego stronie. W tej sytuacji nie sposób obciążyć jej odpowiedzialnością za nienależyte utrzymanie chodnika w dacie wypadku powódki. Sąd wskazał, że Gmina, do której zadań należy utrzymanie w należytym stanie chodnika, na którym doszło do zdarzenia odpowiada na zasadzie winy (art. 415 Kc). Z punktu widzenia odpowiedzialności cywilnej każdy stopień winy (nawet najlżejszy) uzasadnia nałożenie na sprawcę szkody obowiązku jej naprawienia. Stąd wskutek niewłaściwego działania pozwanej Gminy, której obowiązkiem było należyte utrzymanie stanu chodnika, aby poruszanie się nim nie prowadziło do powstania szkody – czego nie dopełniła, ponosi odpowiedzialność za szkodę, jakiej doznała powódka (tak w wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku II Wydział Cywilny Odwoławczy z dnia 13 listopada 2014 r., sygn.: II Ca 882/14; źródło: Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych).
Wbrew pozorom powyższy przykład niestety nie jest incydentalny. Ponieważ nie jest tak spektakularny jak katastrofy drogowe, rzadko można o podobnej sytuacji usłyszeć albo zobaczyć w mediach. Stąd ten wpis. I prośba o ostrożność nie tylko na drodze, ale również na chodniku.
