Przeprowadzone w bieżącym roku zmiany w prawie upadłościowym stanowiły tylko jeden z elementów zachęcających przedsiębiorców do korzystania z mechanizmów sanacyjnych przewidzianych w przepisach prawa. Drugim zastosowanym rozwiązaniem było wprowadzenie regulacji prawa restrukturyzacyjnego, za pomocą nowej, rozbudowanej ustawy, która w zdecydowanej większości wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.
Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne została podpisana przez Prezydenta RP w dniu 9 czerwca 2015 r. Akt ten reguluje zawieranie przez dłużnika niewypłacalnego lub zagrożonego niewypłacalnością układu z wierzycielami i jego skutki, oraz zasady przeprowadzania działań sanacyjnych. Na marginesie należy wyjaśnić, że działaniami sanacyjnymi są czynności prawne i faktyczne, które zmierzają do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika i mają na celu przywrócenie dłużnikowi zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją.
Art. 3 ustawy stanowi, że celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami, a w przypadku postępowania sanacyjnego – również przez przeprowadzenie działań naprawczych, przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli. Niezależnie od powyższego, za Wydziałem Komunikacji Społecznej i Promocji Ministerstwo Sprawiedliwości należy wskazać, że wprowadzenie nowej regulacji było podyktowane m.in. chęcią:
- Zapewnienia przedsiębiorcom i ich kontrahentom skutecznych instrumentów do restrukturyzacji przy jednoczesnej maksymalizacji ochrony praw wierzycieli,
- Zapewnienia instytucjonalnej autonomii postępowań restrukturyzacyjnych w oderwaniu od stygmatyzujących postępowań upadłościowych,
- Wprowadzenia zasady subsydiarności postępowania upadłościowego jako ultima ratio wobec ekonomicznego fiaska restrukturyzacji,
- Zwiększenia uprawnień aktywnych wierzycieli,
- Maksymalizacji szybkości i efektywności restrukturyzacji i upadłości,
- Odformalizowania postępowań i szerszego wykorzystania w nich nowoczesnych narzędzi teleinformatycznych,
- Zwiększenia odpowiedzialności nierzetelnych dłużników i upadłych.
W tym miejscu warto wskazać, że przeprowadzenie działań restrukturyzacyjnych na mocy analizowanej ustawy może zostać przeprowadzone postępowaniu o zatwierdzenie układu, w przyspieszonym postępowaniu układowym, postępowaniu układowym lub postępowaniu sanacyjnym. Zaproponowane rozwiązania cechują się elastycznością – są wśród nich zarówno procedury bardzo krótkie, umożliwiające sprawne działanie, jak i dłuższe postępowania przeznaczone dla przedsiębiorców w najgorszej sytuacji finansowej.
Ponadto, w celu usprawnienia komunikacji pomiędzy stronami postępowań, mocą ustawy powołano Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości (CRRU). Ma on służyć zamieszczaniu i obwieszczaniu postanowień, zarządzeń, dokumentów i informacji dotyczących postępowania restrukturyzacyjnego i upadłościowego oraz udostępnianiu danych zawartych w tych dokumentach, obwieszczonych w Rejestrze w odniesieniu do danego podmiotu. Ponadto, dzięki tej platformie możliwe będzie składanie pism i dokumentów, dokonywanie doręczeń oraz korzystanie ze wzorów pism procesowych tam udostępnionych.
Jak wspomniałem na wstępie, poza kilkoma wyjątkami (tj. art.5, art. 148 i 149 oraz art. 428 pkt 138 w zakresie dotyczącym art. 227 ) ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.
