Ostatnimi czasy otrzymujemy sporo pytań dotyczących obowiązków organizatora meczów oraz zawodów sportowych w zakresie zapewnienia niezbędnej opieki medycznej w trakcie ich trwania. Ze względu na obecnie panującą sytuację epidemiologiczną w kraju wywołaną wirusem SARS-Cov-2 opieka medyczna w postaci lekarzy, pielęgniarek i ratowników medycznych jest dalece utrudniona. Co jednak mówią o tym przepisy prawa? O tym w dzisiejszym artykule.
W pierwszej kolejności należy odnieść się do obowiązujących przepisów regulujących obowiązki organizatora zapewnienia opieki medycznej podczas zawodów i meczów sportowych. W tym zakresie należy przede wszystkim odnieść się do przepisów ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz.U. nr 62, poz. 504) (dalej: ustawa o imprezach masowych) wraz z ustawą z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (dalej: ustawa o ratownictwie medycznym) oraz Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 6 lutego 2012 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących zabezpieczenia pod względem medycznym imprezy masowej (Dz.U. z 2012 r. poz. 181) (dalej: rozporządzenie).
Mecz i zawody sportowe, a impreza masowa
Definicję masowej imprezy sportowej odnaleźć można w art. 3 pkt 3 lit a i b ustawy o imprezach masowych. Zgodnie z nią za imprezę masową należy uznać zorganizowaną imprezę sportową mającą na celu współzawodnictwo sportowe lub popularyzowanie kultury fizycznej, organizowaną na:
- stadionie lub w innym obiekcie niebędącym budynkiem, na którym liczba udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób, ustalona zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej, wynosi nie mniej niż 1000, a w przypadku hali sportowej lub innego budynku umożliwiającego przeprowadzenie imprezy masowej - nie mniej niż 300,
- terenie umożliwiającym przeprowadzenie imprezy masowej, na którym liczba udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób wynosi nie mniej niż 1000.
Mając na uwadze powyższe, wszelkie zawody sportowe, w których liczba udostępnionych miejsc dla osób wynosi w przypadku stadionu minimum 1000 osób, a w przypadku hali sportowej minimum 300 osób, będą podporządkowane wymogom dotyczącym imprez masowych na gruncie powołanej ustawy.
Zgodnie z art. 5 ustawy o imprezach masowych to organizator imprezy odpowiada za jej zabezpieczenie w miejscu i czasie jej trwania, w tym pod względem medycznym. Definicja „zabezpieczenia medycznego” ustalona została jednak na gruncie rozporządzenia w sprawie minimalnych wymagań medycznych i rozumiana jest jako zapewnienie na imprezie masowej:
1) zespołu wyjazdowego;
2) patrolu ratowniczego;
3) punktu pomocy medycznej.
Organizator ma więc ustawowy obowiązek zapewnienia opieki medycznej podczas zawodów, w skład której będą wchodziły powyższe zespoły i punkt pomocy. W celu rozwinięcia, co należy rozumieć pod poszczególnymi elementami, wymienionymi w pkt 1-3, niezbędnym jest sięgnięcie do rozwiązań zaproponowanych w rozporządzeniu. Zgodnie z nim:
Zespołami wyjazdowymi są:
a. zespół wyjazdowy bez lekarza w skład którego wchodzą co najmniej dwie osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, którymi są pielęgniarka lub ratownik medyczny (w rozumieniu art. 13 ustawy o państwowym ratownictwie medycznym),
b. zespół wyjazdowy z lekarzem, w skład którego wchodzą co najmniej trzy osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym lekarz oraz albo pielęgniarka, albo ratownik medyczny (w rozumieniu art. 13 ustawy o państwowym ratownictwie medycznym).
Zabezpieczenie medyczne masowej imprezy sportowej w zakresie zespołów wyjazdowych ustala się na podstawie przewidywanej liczby uczestników w następujący sposób (§2 pkt 1 rozporządzenia):
a. do 5000 uczestników - jeden zespół bez lekarza,
b. od 5001 do 25 000 uczestników - jeden zespół z lekarzem i jeden zespół bez lekarza,
c. od 25 001 do 65 000 uczestników - jeden zespół z lekarzem i dwa zespoły bez lekarza,
d. od 65 001 uczestników - jeden zespół z lekarzem i dwa zespoły bez lekarza oraz na każde rozpoczęte kolejne 120 000 uczestników powyżej 65 000 uczestników - jeden zespół bez lekarza lub jeden zespół z lekarzem;
Patrol ratowniczy składa się co najmniej z dwóch osób uprawnionych do udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy, zgodnie z ustawą o państwowym ratownictwie medycznym (§1 ust. 4 rozporządzenia):
Na gruncie w/w ustawy Ratownikiem może być osoba:
a. posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych;
b. posiadająca ważne zaświadczenie o ukończeniu kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy i uzyskaniu tytułu ratownika medycznego;
c. której stan zdrowia pozwala na udzielanie kwalifikowanej pierwszej pomocy.
Zabezpieczenie medyczne masowej imprezy sportowej w zakresie patroli ratowniczych również ustala się na podstawie przewidywanej liczby uczestników w następujący sposób (§2 pkt 2 rozporządzenia):
a. do 5000 uczestników - jeden patrol ratowniczy,
b. od 5001 do 65 000 uczestników - jeden patrol ratowniczy na każde rozpoczęte kolejne 10 000 uczestników powyżej 5000 uczestników,
c. od 65 001 uczestników - siedem patroli ratowniczych na pierwsze 65 000 uczestników oraz na każde rozpoczęte kolejne 15 000 uczestników - jeden patrol ratowniczy;
Punkt pomocy medycznej musi zaś zostać wyposażony, co najmniej w produkty lecznicze (w rozumieniu art. 2 pkt 32 ustawy z Prawo farmaceutyczne) oraz wyroby medyczne (w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 33 i 38 ustawy o wyrobach medycznych). Pomocy medycznej w takim punkcie mogą udzielać co najmniej dwie osoby, w tym:
a. lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu oraz co najmniej trzyletnie doświadczenie w udzielaniu świadczeń zdrowotnych oraz
b. ratownik medyczny lub pielęgniarka.
Podobnie jak w przypadku powyższych punktów zabezpieczenie medyczne masowej imprezy sportowej w zakresie punktów pomocy medycznej ustala się na podstawie przewidywanej liczby uczestników (§2 pkt 3 rozporządzenia):
a. od 10 000 do 110 000 uczestników - jeden punkt pomocy medycznej na każde rozpoczęte kolejne 50 000 uczestników powyżej 10 000 uczestników,
b. od 110 001 uczestników - dwa punkty pomocy medycznej oraz na każde rozpoczęte kolejne 100 000 uczestników powyżej 110 000 uczestników - jeden punkt pomocy medycznej.
Mecze i zawody sportowe nie mieszczące się w pojęciu „impreza masowa”
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w przypadkach niemieszczących się w pojęciu imprezy masowej, zawody sportowe oraz mecze mogą być opatrzone opieką medyczną określoną w wewnętrznych aktach prawnych stanowionych przez związek sportowy lub klub sportowy, a więc przede wszystkim we wszelkiego rodzaju regulaminach. Wniosek taki wynika z braku szczegółowych regulacji dotyczących imprez niekwalifikujących się jako „masowe” w powszechnie obowiązujących przepisach prawa.
Należy przez to rozumieć, że w takiej sytuacji nie ma obowiązku zapewnienia na zawodach i meczach opieki medycznej w postaci ratownika medycznego, lekarza, czy pielęgniarki, jak również obowiązku ustanowienia punktu opieki medycznej.
Nie mniej jednak, w przypadku wszelkich imprez sportowych niebędących imprezami masowymi w rozumieniu powołanej ustawy, należałoby zastanowić się nad zapewnieniem usług zabezpieczenia medycznego w celu zapewnienia poszkodowanemu niezbędnej pomocy. Warto nadmienić, iż w sytuacji niespodziewanej kontuzji zawodnika podczas zawodów szybka reakcja doświadczonej osoby może uchronić jego zdrowie, a nie rzadko i dalszą karierę przed ewentualnym uszczerbkiem.
Podsumowując, w przypadkach imprez mieszczących się w zakresie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych – obowiązki organizatora w zakresie zapewnienia opieki medycznej są dosyć surowe, natomiast w przypadku imprezy niemasowej kwestia regulacji minimalnych wymogów opieki medycznej pozostaje do decyzji wewnętrznej klubu lub związku sportowego.
Jeśli mają Państwo problemy z interpretacją jakichkolwiek przepisów odnoszących się do Państwa Klubu lub Związku lub potrzebują Państwo aktualizacji regulaminów lub statutów – zapraszamy do kontaktu: bok@prawosportowe.pl. Nasi prawnicy chętnie odpowiedzą na Państwa pytania lub wątpliwości.
