Od 1 sierpnia 2016 r. banki nie mają już uprawnienia do wystawiania bankowych tytułów egzekucyjnych, bowiem z tym dniem utraciły moc przepisy Prawa bankowego pozwalające bankom na wystawianie bankowych tytułów egzekucyjnych oraz na wszczynanie na ich podstawie postępowania egzekucyjnego. A to wszystko za sprawą orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, w którym TK stwierdził, że w/w przepisy naruszają konstytucyjną zasadę równości. Jednak należy pamiętać, że BTE, którym nadano klauzulę wykonalności przed tą datą, mogą być nadal podstawą egzekucji wszczętej już po tej dacie. Odnosząc się natomiast do kwestii przedawnienia BTE, to termin ten wynosi 3 lata (dla roszczeń związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, a takim roszczeniem jest roszczenie banku z tytułu niespłaconego kredytu), przy czym biegnie on od dnia wymagalności roszczenia (kredytu), a więc faktycznie od dnia wypowiedzenia umowy kredytowej przez bank. Oczywiście bieg przedawnienia może być przerwany poprzez złożenie do sądu wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, jak i przez wszczęcie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika.
W związku z wciąż rosnącą liczbą niespłaconych kredytów banki najczęściej szybko pozbywają się długów z tego tytułu sprzedając je firmom windykacyjnym lub niestandaryzowanym sekurytyzacyjnym funduszom inwestycyjnym. Okazuje się, że taka sprzedaż długu może być bardzo korzystna dla… dłużnika! Powyższe wynika z uchwały Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2016 r., w świetle której „Nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (art. 123 § 1 pkt 2 KC)”. Sąd Najwyższy zauważył, że uprawnienie do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego było przewidziane wyłącznie dla banków i tylko na ich rzecz sądy mogły nadawać klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. W konsekwencji, nabywca niebędący bankiem (np. fundusz sekurytyzacyjny) nie mógł w oparciu o ten tytuł wykonawczy prowadzić egzekucji przeciwko dłużnikowi. Dlatego też konieczne jest uwzględnienie jego roszczenia jako cesjonariusza w nowym postępowaniu sądowym i uzyskanie odrębnego tytułu wykonawczego, w terminie dwóch lub trzech lat od daty pierwotnej wymagalności roszczenia.
Konsekwencją zaprezentowanej przez Sąd Najwyższy wykładni przepisów dotyczących przedawnienia roszczeń może być to, że większość roszczeń dochodzonych przez firmy windykacyjne lub fundusze sekurytyzacyjne nie zostanie uwzględniona z uwagi na przedawnienie. Należy jednak pamiętać o skutecznym podniesieniu zarzutu przedawnienia roszczenia w postępowaniu sądowym.
