W ostatnim czasie media sportowe zalewały nas informacjami dotyczącymi kwestii zmian reprezentacji przez poszczególnych piłkarzy. Kilka lat temu Brazylię na Hiszpanię zamienił Diego Costa, ostatnio Wilfried Zaha i Michail Antonio zamienili reprezentację Anglii kolejno na kadry Wybrzeża Kości Słoniowej i Jamajki. Najgłośniejszym „transferem” ostatnich kilku miesięcy była niewątpliwie zmiana reprezentacji przez Aymerica Laporte, który tuż przed Euro 2020 zamienił kadrę Francji na reprezentację Hiszpanii. Ponadto zaobserwować można było pasjonującą walkę pomiędzy Niemiecką a Angielską Federacją Piłkarską o młodego pomocnika Bayernu Monachium, Jamala Musiale. Na naszym „podwórku” głośną sprawą przy okazji zgrupowania reprezentacji Polski było powołanie Nicoli Zalewskeigo (piłkarza AS Roma) w celu zarezerwowania sobie jego „usług” w kontekście zainteresowania jego osobą ze strony włoskiej federacji. Na podstawie powyższych wydarzeń stwierdziłem, iż dobrze byłoby przedstawić obecne regulacje dotyczące kwestii wyboru i zmiany reprezentacji narodowych przez piłkarzy.
OGÓLNE ZASADY
Kwestia wyboru lub zmiany reprezentacji uregulowana jest w Statucie FIFA. W art. 5 zostały uregulowane podstawowe zasady dotyczące przynależności reprezentacyjnej. W ust. 1 zawarto regulację, zgodnie z którą każda osoba posiadająca stałe obywatelstwo, które nie jest zależne od miejsce zamieszkania w określonym kraju kwalifikuje się do gry dla reprezentacji federacji tego kraju. Z kolei zgodnie z ust. 3 wyjątkiem warunków określonych w art. 9, każdy gracz który brał już udział w meczu (w całości lub w części) w oficjalnych zawodach dowolnej kategorii piłki nożnej (tj. piłka na trawie, na hali, na piasku) dla jednej federacji nie może rozegrać meczu międzynarodowego dla reprezentacji innej federacji.
KIEDY PILKARZ MOŻE REPREZENTOWAĆ WIĘCEJ NIŻ JEDNĄ REPREZENTACJĘ?
Zgodnie z art. 6 Statutu gracz, który zgodnie z warunkami art. 5 jest uprawniony do reprezentowania więcej niż jednej federacji ze względu na jego obywatelstwo, może grać w międzynarodowym meczu dla jednej z tych federacji tylko wtedy, gdy oprócz posiadając odpowiednie obywatelstwo, spełnia co najmniej jedno z poniższych warunków:
a) urodził się na terytorium danej federacji;
b) Jego biologiczna matka lub biologiczny ojciec urodzili się na terytorium stosownej federacji;
c) Jego babcia lub dziadek urodzili się na terytorium odpowiedniej federacji;
d) mieszkał na terytorium danej federacji przez co najmniej pięć lat;
Ponadto zgodnie z art. 7 każdy gracz, który chce przyjąć nową narodowość i który nie grał w piłkę nożną na międzynarodowym poziomie określonym w art. 5 ust. 3 może być uprawnionym do gry w reprezentacji nowego związku jeżeli spełnia jeden z następujących warunków:
a) urodził się na terytorium danego stowarzyszenia;
b) Jego biologiczna matka lub biologiczny ojciec urodzili się na terytorium odpowiedniej federacji;
c) Jego babcia lub dziadek urodzili się na terytorium odpowiedniej federacji;
d) mieszkał na terytorium właściwej federacji:
(I) w przypadku graczy, którzy zaczęli mieszkać na terytorium federacji przed ukończeniem 10 roku życia- co najmniej trzy lata;
(II) dla graczy, którzy rozpoczęli życie na terytorium federacji między ukończeniem 10 roku życia a 18 rokiem życia- co najmniej pięć lat;
(III) dla graczy, którzy zaczęli mieszkać na terytorium federacji od 18 roku życia- co najmniej pięć lat
ZMIANA REPREZENTACJI PRZEZ ZAWODNIKA
Regulacje dotyczące zmiany reprezentacji przez piłkarzy ujęte zostały w art. 9 Statutu. Zgodnie z ust. 1 Gracz może tylko raz poprosić o zmianę federacji, dla którego jest uprawniony do gry na federację kraju którego obywatelstwo posiada. Natomiast ust. 2 przedstawia szereg okoliczności, których wystąpienie pozwala na rozpatrzenie wniosku o zmianę reprezentacji. Wniosek taki może złożyć gracz, który:
- został wystawiony w meczu w oficjalnych rozgrywkach na dowolnym poziomie (z wyjątkiem międzynarodowego poziomu „A” ) w każdym rodzaju piłki nożnej dla jego obecnej federacji i w momencie wystawienia na swój pierwszy mecz w oficjalnym meczu posiadał już obywatelstwo federacji, którą chce reprezentować.
- został wystawiony w meczu w oficjalnych rozgrywkach na dowolnym poziomie (z wyjątkiem międzynarodowego poziomu „A” ) w każdym rodzaju piłki nożnej dla jego obecnej federacji i w momencie wystawienia na swój pierwszy mecz w oficjalnych zawodach nie posiadał obywatelstwa federacji, którą chce reprezentować ale w momencie wystawienia na swój ostatni mecz w oficjalnych zawodach dla swojego obecnego związku nie skończył 21 lat i spełnia którykolwiek z wymogów przewidzianych w art. 6 lub 7.
- został wystawiony w meczu w oficjalnych rozgrywkach na dowolnym poziomie (z wyjątkiem międzynarodowego poziomu „A” ) w każdym rodzaju piłki nożnej dla jego obecnej federacji i w momencie wystawienia na swój pierwszy mecz w oficjalnych rozgrywkach (na każdym poziomie) dla swojego obecnego związku, posiadał obywatelstwo federacji, którą chce reprezentować, a w momencie wystawienia na swój ostatni mecz w oficjalnych rozgrywkach nie skończył 21 lat i brał udział w nie więcej niż trzech meczach w turnieju międzynarodowym na poziomie "A" dla jego obecnego związku czy to w konkursie oficjalnym czy nieoficjalnym, a ponadto minęły co najmniej trzy lata od wystawienia piłkarza na jego ostatni mecz na poziomie międzynarodowym "A" w każdym rodzaju piłki nożnej dla jego aktualnej federacji , zarówno w zawodach oficjalnych jak i nieoficjalnych, a także nigdy nie brał udziału w meczu na poziomie międzynarodowym „A” podczas turnieju finałowego Mistrzostw Świata FIFA lub turnieju finałowym danej konfederacji (np. EURO, Copa America)
- pragnie reprezentować federację, która została dopuszczona do FIFA, a członkostwo zostało przyznane po tym, jak został wystawiony w swoim pierwszym meczu w oficjalnych zawodach (na dowolnym poziomie) dla jego obecnej federacji, nigdy nie został wystawiony w meczu w oficjalnych rozgrywkach (na żadnym poziomie) dla jego obecnego związku po tym jak federacja, którą zawodnik chce reprezentować, została dopuszczona do członkostwa w FIFA, a w momencie wystawienia na swój pierwszy oficjalny mecz (na dowolnym poziomie) dla jego obecnej federacji:
- posiadał obywatelstwo stowarzyszenia, które chce reprezentować; lub
- uzyskał obywatelstwo federacji, którą chce reprezentować tak szybko, jak to praktycznie możliwe, a kraj ten został uznany przez większość członków ONZ
- został wystawiony w meczu w oficjalnych zawodach na poziomie międzynarodowym "A" dla jego obecnego związku, ale trwale utraci obywatelstwo bez jego zgody lub wbrew jego woli w wyniku decyzji organu rządowego i posiada obywatelstwo kraju, który chce reprezentować.
Co więcej, gracz nie może grać dla swojego nowego związku w żadnych zawodach w którym grał już dla swojego poprzedniego związku. Ponadto gracz, który:
a) dokonał zmiany federacji i
b) nie został wystawiony w meczu w żadnym (oficjalnym lub nieoficjalnym) meczu
przez nową federację, może wnioskować o przywrócenie do poprzedniej federacji pod warunkiem, że nadal posiada obywatelstwo państwa, do którego ta federacja przynależy.
Powyższe przepisy z pewnością spowodowały zintensyfikowania wyścigu po największe młode talenty. Potwierdziły to choćby wspomniane kazusy Nicoli Zalewskiego czy Jamala Musiali. Moim zdaniem jednak również dzięki tym zmianom nie powinniśmy już doświadczyć zjawiska tzw. farbowanych lisów czyli piłkarzy którzy przez swoich przodków mieli jakiś związek z danym państwem ale nie czuli z nim więzi (tak Jan Tomaszewski nazwał Ludovica Obraniaka czy Damiena Perquisa). Dzięki temu powinniśmy w naszych ulubionych reprezentacjach oglądać piłkarzy, którzy będą chcieli faktycznie grać dla danego kraju. Natomiast- jak zawsze- wszystko zweryfikuje praktyka.
-
