W okresie wakacji i przerwy międzysezonowej, która dla klubów piłkarskich jest przecież okienkiem transferowym na nasz portal wpływa sporo pytań od klubów III ligi piłkarskiej i niższych klas dotyczących gry, a wcześniej jeszcze rejestracji, potwierdzenia, uprawnienia do rozgrywek zawodników z Ukrainy i Białorusi oraz Ameryki Południowej, ale nie posiadających obywatelstwa krajów Unii Europejskiej.
Jak wiadomo, obywatele krajów Unii Europejskiej– na zasadzie swobodnego przepływu pracowników w UE - podobnie jak Polacy mogą być rejestrowani, potwierdzani, uprawniani do gry bez ograniczeń, chyba, że ograniczenia dotyczą wychowanków klubowych lub piłkarzy szkolonych w danym kraju między 15, a 21 rokiem życia.
Inaczej z piłkarzami z Ukrainy, bo to chyba najliczniejsza grupa zawodników spoza Unii, występujących na polskich boiskach, ale też Białorusinami, których też sporo biega po boiskach. Czasem kluby chcą zatrudnić piłkarzy rodem z Ameryki Południowej, zwłaszcza Brazylijczyków, dla których Polska nierzadko jest pierwszym krajem poza ojczyzną. Wielu Brazylijczyków, ale ich już ten artykuł nie dotyczy ma jednak paszport czy to portugalski czy to włoski, czy nawet hiszpański. Hiszpańskim lub Włoskim paszportem legitymują się też nierzadko Argentyńczycy, Urugwajczycy, ale oni akurat już uroki gry w Europie poznali i mając paszport kraju Unii Europejskiej są traktowani jak zawodnicy z UE. Z kolei, ci którzy nie legitymują się takim dokumentem podlegają ograniczeniom wynikającym z Uchwały nr XI/200 z dnia 7 grudnia 2018 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej w sprawie określenia liczby zawodników cudzoziemców spoza obszaru Unii Europejskiej występujących w meczach piłki nożnej w sezonie 2019/2020 i następnych.
Uchwała ta niedawno była nowelizowana. W art. 3 ust. 1 dano możliwość uprawnienia klubom III ligi i niższych klas rozgrywkowych kobiet jednego zawodnika - cudzoziemca spoza obszaru Unii Europejskiej o statusie amatora jak ma to miejsce w klubach IV ligi i niższych klas rozgrywkowych u mężczyzn. To dopuszczenie możliwości uprawnienia jednego amatora, cudzoziemca spoza UE to taki wyłom od zasady, zawartej w pierwszym zdaniu art. 3 ust. 1 Uchwały. Stosownie do tego, zawodnik - cudzoziemiec spoza obszaru Unii Europejskiej może być potwierdzony i uprawniony do gry wyłącznie jako zawodnik profesjonalny, bez względu na klasę rozgrywkową, w której występuje klub pozyskujący takiego zawodnika.
Oczywiście, zgodnie z ostatnim zdaniem art. 3 ust. 1 dopuszczenie uprawnienia do klubu IV ligi i niższych klas rozgrywkowych oraz III ligi i niższych klas rozgrywkowych kobiet jednego zawodnika - cudzoziemca spoza obszaru Unii Europejskiej o statusie amatora następuje pod warunkiem posiadania przez takiego zawodnika dokumentów zaświadczających legalizację pobytu zawodnika- cudzoziemca w Polsce.
Druga zmiana wprowadzona Uchwałą nr V/83 z dnia 25 maja 2021 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej w sprawie zmiany Uchwały nr XI/200 z dnia 7 grudnia 2018 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej w sprawie określenia liczby zawodników cudzoziemców spoza obszaru Unii Europejskiej występujących w meczach piłki nożnej w sezonie 2019/2020 i następnych to zmiana w art. 4 i wykreślenie w nim pkt 31). Zgodnie z art. 4, w rozumieniu niniejszej uchwały, zawodnik cudzoziemiec spoza obszaru Unii Europejskiej oznacza zawodnika posiadającego obywatelstwo inne niż kraju członka Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu tj. kraju innego niż:, a krajem wyliczonym w pkt. 31) była Wielka Brytania, co akurat w przypadku piłki nożnej oznaczało aż 4 nacje, mogło bowiem chodzić o Anglika, Szkota, Walijczyka lub Irlandczyka (z Irlandii Północnej). Na liście pozostały zatem: 1) Austria, 2) Belgia, 3) Bułgaria, 4) Chorwacja, 5) Cypr, 6) Czechy, 7) Dania, 8) Estonia, 9) Finlandia, 10) Francja, 11) Grecja, 12) Hiszpania, 13) Holandia, 14) Irlandia, 15) Islandia, 16) Liechtenstein, 17) Litwa, 18) Luksemburg, 19) Łotwa, 20) Malta, 21) Niemcy, 22) Norwegia, 23) Polska, 24) Portugalia, 25) Rumunia, 26) Słowacja, 27) Słowenia, 28) Szwajcaria, 29) Szwecja, 30) Węgry i 32) Włochy.
Poza kwestiami które były już omawiane czyli jednego amatora – cudzoziemca spoza Unii w niższych klasach oraz niepodlegania swobodzie przez Brytyjczyków, którzy są już poza Unią, warto przypomnieć sobie generalną zasadę wyrażoną w art. 1 Uchwały. Zgodnie z nią, od sezonu 2019/2020 do każdego klubu bez względu na klasę rozgrywkową może być potwierdzonych i uprawnionych dowolna liczba zawodników - cudzoziemców spoza obszaru Unii Europejskiej, przy czym w każdym meczu mistrzowskim lub pucharowym może występować równocześnie na boisku:
- W rozgrywkach Ekstraklasy i Pucharu Polski na szczeblu centralnym – bez ograniczeń,
- W rozgrywkach I, II, III ligi i niższych klas rozgrywkowych – 1 zawodnik-cudzoziemiec spoza obszaru Unii Europejskiej,
- W rozgrywkach Pucharu Polski na szczeblu WZPN – zgodnie z decyzją Zarządu właściwego WZPN,
- W rozgrywkach Ekstraligi kobiet i Pucharu Polski kobiet na szczeblu centralnym – 2 zawodniczki-cudzoziemki spoza obszaru Unii Europejskiej,
- W rozgrywkach I i II ligi kobiet oraz Pucharu Polski kobiet na szczeblu WZPN – 1 zawodniczka-cudzoziemka spoza obszaru Unii Europejskiej,
- W rozgrywkach Ekstraklasy, I ligi Futsalu oraz Halowego Pucharu Polski na szczeblu centralnym – 2 zawodników-cudzoziemców spoza obszaru Unii Europejskiej,
- W rozgrywkach II ligi Futsalu oraz Halowego Pucharu Polski na szczeblu WZPN – 1 zawodnik-cudzoziemiec spoza obszaru Unii Europejskiej,
- W rozgrywkach Polskiej Ekstraligi Futsalu Kobiet, I Polskiej Ligi Futsalu Kobiet oraz Pucharu Polski Kobiet na szczeblu WZPN i na szczeblu centralnym – 1 zawodniczka-cudzoziemka spoza obszaru Unii Europejskiej,
- W rozgrywkach piłki nożnej plażowej – 1 zawodnik (zawodniczka)-cudzoziemiec (cudzoziemka) spoza obszaru Unii Europejskiej.
Warto też wiedzieć, że w myśl art. 2, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, na wniosek zainteresowanego klubu, Wojewódzki Związek Piłki Nożnej prowadzący rozgrywki IV ligi lub niższych klas rozgrywkowych oraz III ligi kobiet i niższych klas rozgrywkowych kobiet, może wyrazić zgodę na równoczesny udział, w każdym meczu mistrzowskim więcej niż 1 zawodnika-cudzoziemca spoza obszaru Unii Europejskiej z danego klubu.
